بررسی رفتار مودیان مالیاتی از طریق گونه شناسی برمبنای تحلیل روابط قدرت- اعتماد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت بازرگانی گرایش بازاریابی،پردیس آزادی،دانشگاه یزد،یزد،ایران

2 استادیار،دانشکده اقتصاد مدیریت و حسابداری، بخش مدیریت بازرگانی،پردیس علوم انسانی و اجتماعی،دانشگاه یزد، یزد، ایران

3 دانشیار،دانشکده اقتصاد مدیریت و حسابداری، بخش مدیریت بازرگانی،پردیس علوم انسانی و اجتماعی،دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی رفتار مودیان مالیاتی از طریق مولفه های اصلی اعتماد و قدرت به منظور گونه شناسی مودیان است. پژوهش حاضر از دسته پژوهش‌های کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی و در تقسیمات تحقیقات توصیفی از نوع روش تحقیق مقایسه ای است. به این منظور از مجموع مودیان مالیاتی مراجعه کننده به ادارات امورمالیاتی کل کشور تعداد 1005 نفر بصورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه کتبی است، که بعد از انجام روایی صوری با کمک کارشناسان، پایائی به کمک آلفای کرونباخ تائید شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار استنباطی و تحلیل فراوانی میانگین استفاده شد. نتایج تحلیل حاکی از آن بود که میانگین قدرت و اعتماد عدد بسیار بالایی ندارد (به ترتیب 63/3 و 34/3 از 5 نمره)، پس می توان اظهارداشت که اعمال قدرت دستگاه مالیاتی و نیز اعتماد به آن دستگاه در راستای هدف پرداخت مالیات کم بوده که این مهم منجر به کاهش تمکین مودیان در برابر مالیات خواهد شد. لذا در انتها راه کارهایی به منظور بهبود نمره تمکین، به عنوان مهمترین رفتار تعاملی افراد با سازمان امورمالیاتی ارائه می گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the behavior of taxpayers through typology according to the analysis of power-trust relations

نویسندگان [English]

  • Reza Hashemi 1
  • Mahmoud NaderiBani 2
  • mehdy sabokro 3
1 Ph.D student in business administration, majoring in marketing, Azadi Campus, Yazd University, Yazd, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Economics, Management and Accounting, Department of Business Administration, Humanities and Social Sciences Campus, Yazd University, Yazd, Iran
3 Associate Professor, Faculty of Economics, Management and Accounting, Department of Business Administration, Humanities and Social Sciences Campus, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to evaluate the behavior of taxpayers through the main components of trust and power in order to typology of taxpayers. The present research was from the category of applied research and descriptive-survey type, and in the divisions of descriptive research was of comparative research method. For this purpose, 1005 people were randomly selected from the total number of taxpayers referring to the tax administrations of the whole country. The data collection tool was a written questionnaire, after confirming the validity with the help of experts, the reliability was confirmed by Cronbach's alpha. Inferential statistics and mean frequency analysis were used to analyze the research data. The results of the analysis showed that the average power and trust is not very high (3.63 and 3.34 out of 5 points, respectively). It can be stated that exercising the power of the tax system and also trusting that system in line with the purpose of paying taxes is low, which will lead to a decrease in taxpayers' compliance with the tax. Therefore, at the end, solutions to improve the obedience score are presented as the most important interactive behavior of individuals with the tax administration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Power
  • Trust
  • Taxpayer behavior
  • Tax compliance
  • Typology

مراجع

باریکانی، علی،1400،تحلیل عدم تمکین و پذیرش پرداخت مالیات از سوی مردم. ماهنامه امنیت اقتصادی، دوره: 9، شماره: 7
بنار، نوشین؛ براخاص، حسین؛ کریمخان، فرزانه؛ مرادی، محمد (1397)، اثر بازاریابی حسی بر نیات رفتاری مشتریان از طریق لذت جویی، دلبستگی به مکان و اعتماد ( مطالعه موردی: مدارس فوتبال شهر کرمانشاه), مطالعات رفتار مصرف‌کننده, 5(1): 21-35. 
ثنائی پور، هادی (1399)، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر فرار مالیاتی در کسب‌وکارهای کوچک‌ومتوسط از دیدگاه کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور: مطالعه‌ای آمیخته. پژوهشنامه مالیات. ۲۸ (۴۷) :۳۰-۷
دانش شهرکی، محمدرضا (1400)، رویکردهای مواجه با جرم فرار مالیاتی در نظم کیفری کنونی: مطالعه موردی پدیده شرکت‌های کاغذی. پژوهشنامه مالیات. ۲۹ (۴۹) :۶۰-۳۳
سنجری، نادر؛ یاراحمدی، فتانه؛ بلوچی، حسین (1399)، بررسی تاثیر جامعه برند مبتنی بر شبکه های اجتماعی بر بشارت برند از طریق تقویت اعتماد به برند. مطالعات رفتار مصرف‌کننده. 7(2)، 24-47.‎
سنجرانی، طوبی (1400)، بررسی عوامل مؤثر بر تسهیل در پرداخت مالیات توسط مؤدیان مالیاتی و شناسایی عوامل موجود. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری, 5(54), 104-125.
عامری، ریحانه؛ میرقاسمی، سیدجواد؛ رستمی، ولی (1400)، الگوی مطلوب ضمانت اجراهای مالیات ستانی در پرتو اصول به زمامداری. فصلنامه علمی پژوهش های نوین حقوق اداری, 3(9), 88-110.
عبداللهی، حسین (1399)، تشخیص مالیات براساس تراکنش‌های بانکی در نظام حقوقی ایران. پژوهشنامه مالیات. ۲۸ (۴۸) :۸۲-۶۱
عسگری، حشمت اله؛ روزی طلب، آناهیتا؛ منصوری، امیر (1400)، تحلیل رفتاری تمایل به پرداخت مالیات ( مطالعه موردی شهرک صنعتی سمنان ). پژوهشنامه مالیات. ۲۹ (۴۹) :۳۲-۷
قرنجیک، اسماعیل؛ ضیاالدینی، محمد؛ هادوی نژاد، مصطفی (1399)، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر افزایش مشارکت عمومی در پرداخت مالیات با استفاده از روش تاپسیس فازی. پژوهشنامه مالیات. ۲۸ (۴۶) :۱۲۸-۱۰۳
قرنجیک، اسماعیل؛ ضیاالدینی، محمد؛ هادوی نژاد، مصطفی (1400)، نگاشت شناختی عوامل مؤثر بر افزایش مشارکت در پرداخت مالیات. چشم انداز مدیریت دولتی, 12(3), 57-76.
قلی، باقر؛ انتظاری نجف آبادی، علیرضا؛ شریعتی فرانی، سعید (1400)، مبانی مسئولیت مدنی ماموران مالیاتی. پژوهشنامه مالیات. ۲۹ (۴۹) :۱۵۸-۱۳۹.
کلمن، جیمز(1377)، بنیاد نظریه های اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران :نشر نی.
محمدی احمدآبادی، زهرا؛ درویشی، باقر (1399). بررسی کارایی نظام مالیاتی ایران با تأکید بر شناوری و کشش مالیاتی. فصلنامه علمی نظریه های کاربردی اقتصاد, 7(2), 1-26.
 درویشی, باقر. (1399). بررسی کارایی نظام مالیاتی ایران با تأکید بر شناوری و کشش مالیاتی. فصلنامه علمی نظریه های کاربردی اقتصاد, 7(2), 1-26.
مجیبی فر، محمدصادق(1390)، حقوق وتکالیف متقابل مؤدیان ودستگاه های مالیاتی ایران، چاپ اول، تهران، انتشارات جاودانه)جنگل(.
مطهری منش، مهدی؛ خسروی، حسن؛ میرزاده کوهشاهی، نادر(1400)، آسیب شناسی حقوقی نظارت دادستان انتظامی مالیاتی بر رفتار مأموران مالیاتی. پژوهشنامه مالیات. ۲۹ (۵۱) :۱۲۷-۹۹
نظری، ‌علیرضا؛  فدایی، ایمان (1392)، آسیب شناسی نظام مالیاتی ایران. سیاست های مالی و اقتصادی، (1)4، 95–110‎.
وزارت اموراقتصادی و دارایی، معاونت امور اقتصادی (1400)، مطالعه پشتیبان طرح تحول نظام مالیاتی کشور.www.mefa.gov.ir
وکیلی، شروین (1389 )، نظریه قدرت، نشر شورآفرین، چاپ یکم
هراتی، اشکان؛ حسین پور، داود؛ کاملی، محمد جواد؛ حمیدی، ناصر(1400)، تدوین مدل سیاست‌گذاری مالیاتی مبتنی بر چارچوب نهادی. پژوهشنامه مالیات. ۲۹ (۵۱).
Alstadsæter, A., Johannesen, N., Herry, S. L. G., & Zucman, G. (2022). Tax evasion and tax avoidance. Journal of Public Economics, 206, 104587.
Batrancea, L., Nichita, A., Batrancea, I., & Kirchler, E. (2016). Tax compliance behavior: An upshot of trust in and power of authorities across Europe and Mena. In Handbook of  research on public finance in Europe and the MENA region (pp.248-267). IGI Global.
Damayanti, T. W., & Martono, S. (2018). Taxpayer Compliance, Trust, and Power.Jurnal Keuangan dan Perbankan, 22(2), 231-239. 
Faizal, S. M., Palil, M. R., Maelah, R., & Ramli, R. (2017). Power and Trust as Factors Influencing Tax Compliance Behavior in Malaysia. Asian Journal of Accounting and Governance, 8, 79-85.
Feld, L., & Frey, B. (2005). Illegal, immoral, fattening or what?: How deterrence and responsive regulation shape tax morale. In C. Bajada & F. Schneider (Eds.), Size. causes, and consequences of underground economy. An international perspective (pp. 16–37). Aldershot: Ashgate
Gangl, K., Hofmann, E., & Kirchler, E. (2015). Tax authorities' interaction with taxpayers:A conception of compliance in social dilemmas by power and trust. New Ideas in Psychology, 37(0), 13–23.
Hana, P., & Vitezić, V.(2022) Tax Compliance Challenge Through Taxpayers' Typology. Available at SSRN 4060768.
Hobbes, Thomas (2010) Leviathan. Boom
Kirchler, E. (2007). The economic psychology of tax behavior. Cambridge: Cambridge University Press.
Kirchler, E., Hoelzl, E., & Wahl, I. (2008). Enforced versus voluntary tax compliance: The “slippery slope” framework. Journal of Economic Psychology, 29(2), 210-225.
Lisi, G. (2014). The interaction between trust and power: Effects on Tax compliance and macroeconomic implications. Journal of Behavioral and Experimental Economics, 53, 24-33.
Liu, G., Liu, Y., & Zhang, C. (2022). Tax enforcement and corporate employment: Evidence from a quasi-natural experiment in China. China Economic Review, 101771.
Muehlbacher, S., Kirchler, E., & Schwarzenberger, H. (2011). Voluntary versus enforced tax compliance: Empirical evidence for the “slippery slope” framework. European Journal of Law and Economics, 32(1), 89-97
Nietzche, Friedrich Wilhelm (1999). The will to power. Translated by Zoya Monjem, Nazar Institute
Ritzer, George (1992) Contemporary sociological theory. McGraw-Hill
Tsikas, S. A. (2017). Enforce tax compliance, but cautiously: The role of trust in     Authorities and power of authorities (No. 589). Hannover Economic Papers (HEP).
Siglé, M. A., Goslinga, S., Speklé, R. F., & van der Hel, L. E. (2022). The cooperative approach to corporate tax compliance: An empirical assessment. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 46, 100447

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار