شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر رابطه حسابرس و کارفرما مبتنی بر رویکرد اخلاقی و تأثیر آن بر کیفیت گزارش حسابرسی با استفاده از فرآیند دلفی-فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

2 گروه حسابداری، واحد رامسر، دانشگاه آزاد اسلامی، رامسر، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر روابط حسابرس و کارفرما مبتنی بر رویکرد اخلاقی و تأثیر آن بر کیفیت گزارش حسابرسی با استفاده از فرآیند دلفی-فازی می‌باشد. بدین منظور، ابتدا سوالات پژوهش، مولفه‌های و زیرمولفه‌های مهم باتوجه به نظریه‌های مرتبط باعنوان پژوهش به روش کتابخانه‌ای و جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی و خارجی انتخاب و در قالب پرسشنامه‌ 61 مولفه‌ای محقق ساخته، تهیه و تنظیم و دراختیار خبرگان مرتبط که از روش نمونه‌گیری هدفمند ازمیان افراد خبره از حسابرسان شاغل در مؤسسه‌ها و سازمان حسابرسی و کارفرمایان و مدیران شاغل در مؤسسه‌های فعال کشور انتخاب شدند قرار گرفت که از این میان 53 نفر آنها پاسخ دادند. پاسخ‎‌ها با استفاده از نرم‎افزار اکسل بررسی و فرآوری شد و سپس با استفاده از نرم‌افزارهای spss و دلفی-فازی تجزیه و تحلیل گردید و در نهایت منجر به شناسایی عوامل مهم و تعریف چهارچوب اخلاقی شکل گرفته شده میان کارفرما و حسابرس گردید. جنبه‌های اجرایی این چهار چوب برروی میزان کیفیت گزارش‌‎های حسابرسی مورد بررسی قرار گرفت.
باتوجه به اساس و پایه‌ی روابط اخلاقی مابین کارفرما و حسابرس نتایج پژوهش حاضر منجر به ایجاد مدل‌هایی مفهومی گردید که نشان می‌دهند با افزایش در میزان مؤلفه‌های اخلاق همانند (اعتمادآفرینی، تجربه و تبحر، صلاحیت و استقلال) و از سوی دیگر کاهش در میزان مؤلفه‌‎های اقتصادی همانند (تورم و فشار مالی) و کاهش در مؤلفه فشار محیطی منجر به ارتقای کیفیت رابطه میان کارفرما و حسابرس و افزایش شفافیت گزارش‌های حسابرسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and ranking the factors affecting the relationship between the auditor and the employer based on the ethical approach and its effect on the quality of the audit report using the Delphi-Fuzzy process.

نویسندگان [English]

  • Seyedeh setareh Ahmadi limanjoubi 1
  • Keyhan Azadi 1
  • behzad nikkar 2
1 Department of Accounting, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
2 Department of Accounting, Ramsar Branch, Islamic Azad University, Ramsar, Iran
چکیده [English]

The aim of the current research is to identify and rank the factors affecting the relationship between the auditor and the employer based on the ethical approach and its effect on the quality of the audit report using the Delphi-fuzzy process. First, the research questions, important components and sub-components according to the theories related to the title of the research were selected by the library method and search in Persian and foreign databases and in the form of a 61-component questionnaire made by the researcher, prepared and adjusted and at the disposal of relevant experts who used the method of targeted sampling among experts. Auditors and employers were selected and 53 of them responded. The responses were reviewed and processed using Excel software, and then analyzed using SPSS and Delphi-Fuzzy software, and finally led to the identification of important factors and the definition of the ethical framework formed between the employer and the auditor. The implementation aspects of this framework were examined on the quality of audit reports. The results of the present research led to conceptual models that show that with an increase in the amount of the same ethical components (trust-building, experience and mastery, competence and independence) and on the other hand, a decrease in the amount of the same economic components (inflation and financial pressure) and a decrease in the Environmental pressure leads to improving the quality of the relationship between the employer and the auditor and increasing the transparency of audit reports.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Auditor and employer relationship
  • ethical approach
  • audit report quality

مراجع

  • آزادی، کیهان، جعفری، کرامت و فدائی، مهدی (1400)، ارایه الگویی برای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر کیفیت حسابرسی با بکارگیری روش دلفی و منطق فازی، فصل‌نامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، ش 38، ص 269-284.
  • ابارشی احمد حسینی، سید یعقوب (1390) مدلسازی معادلات ساختاری، تهران، انتشارت جامعه شناسان، ص 2.
  • بخردی نسب، وحید (1400)، نقش فشارهای نزولی بر حسابرس در انحرافات موجود در گزارشگری مالی مبتنی بر نظریه فشار حق الزحمه حسابرسی، نظریه حسابرسی شونده و حسابرسی کننده دولتی، پژوهش‎های حسابرسی (پژوهش‎های حسابرسی حرفه‌ای). دوره 1، شماره 2 ; ص 163 - 193.
  • حساس یگانه، یحیی، غلام زاده لداری، مسعود (1391)، ارزیابی جامع کیفیت حسابرسی در ایران: فرصت‌های تحقیقاتی. دهمین همایش ملی حسابداری ایران.
  • جهانگیرنیا، حسین، کریم‌آبادی، محمد، حاجیها، زهره، غلامی جمکرانی، رضا، ارزیابی معیارهای آیین رفتار حرفه‎‌ای در کیفیت حرفه حسابرسی مستقل، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 14، ش 55، ص 79-101.
  • رجبدری، حسین، وکیلی فرد، حمیدرضا سالاری، حجت الله، امیری، علی، (1401)، رابطه نظریه‌های اخلاقی و رفتار اخلاقی در قضاوت حسابرسان، قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، دوره 1، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 113-142. 
  • رهنمای رودپشتی، فریدون، نیکومرام، هاشم، حیدرپور، فرزانه، شاهعلی‌زاده، رامین. (1401)، نقش میانجی هوش هیجانی در رابطه رهبری اخلاقی با قصد هشداردهی خطاکاری در موسسات حسابرسی، دانش حسابداری، سال سیزدهم، بهار 1401، ش 48، ص 31-58.
  • صادقیان، مسعود، جهانگیرنیا، حسین، و غلامی جمکرانی، رضا، (1398)، نقش اخلاق در تعامل استراتژیک بین حسابرس مستقل و مدیریت بر پایه نظریه بازی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(29)- ص 43-56.
  • صالحی، تابنده، (1394) رابطه اخلاق حرفه‎ای حسابرس و کیفیت حسابرسی، فصلنامه اخلاق در علم و فناوری، (3) 11،86-77.
  • صباغیان‌ طوسی، امید، مرادی، زهرا، یزدانی، شهره. (1401). تبیین رابطه بین اظهارنظر حسابرس و ویژگی‌های کیفی حسابرس بر مدیریت سود.فصلنامه مطالعات مدیریت و توسعه پایدار. 29-57.
  • عیسی‌خانی، کوروش، خردیار، سینا، بنی مهد، بهمن، (1400)، هوش هیجانی و جهت‌گیری اخلاقی در دانشجویان حسابداری، فصلنامه اخلاق در علوم فناوری، دوره 17، ش 1.
  • کابلی، مونا سادات، نیکومرام، هاشم، رهنمای رودپشتی، فریدون (1400)، واکاوی رفتار مدیران واحد گزارشگر نسبت به تهیه صورت های مالی متقلبانه. پژوهش‌های تجربی حسابداری، شماره 42 رتبه علمی-پژوهشی ISC / 28، 77 –
  • مرکز آموزش و تحقیقات حسابداری و حسابرسی حرفه‌ای، جامعه حسابداران رسمی ایران (1397)، «آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای حسابداران رسمی». 205ص.
  • مهرانی، کاوه، یزدانی، سیما، سادات بهبهانی نیا، پریسا، اسکندر، هدی (1399). نحوه انتخاب استراتژی‌های مذاکرات با مدیر توسط حسابرس ، دوره 5، شماره1، 79-99.
  • میرحسینی، ملیحه، محمود معین‌الدین، حیرانی، فروغ، حاتمی نسب، سید حسن (1400)، واکاوی مؤثرترین شاخص‌های اخلاق حرفه‌ای حسابدار: ضرورت اجتناب ناپذیر برای ارزیابی رفتار ایمن حسابداران. جلد 13، شماره 1، 62-80.
  • نیکومرام، هاشم، آذربراهمان، جلال، رویایی، رمضانعلی، یعقوب‌نژاد، احمد، (1401) تحلیل تشخیص رفتار سازگار و مجاز اخلاقی در حرفه حسابداری و حسابرسی بر حسب پنج عامل بزرگ شخصیت نئو، دانش حسابرسی سال 22، بهار 1401، ش 86.

 

  • Alhababsah, S. & Yekini, S. (2021). Audit committee and audit quality: An empirical analysis considering industry expertise, legal expertise and gender diversity. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 42, 100377.

 

  • Arumega Zarefar. (2015). Paper of the Influence of Ethics ,Experience and competency toward the Quality of Auditing with Professional Auditor Skepticism as a Moderating Variable .3rd Global Conference on Business and Social Science 219: 828-832.
  • Ashton, R. H. Willingham, J. J. & DeAngelo, L. (1981). Auditor size and audit quality, Journal of Accounting and Economics, 3(3): 183-99.
  • Aswar, Kh., Fahmi Givari, A., Wiguna, M. & Hariyani, E. (2021). Determinants of audit quality: Role of time budget pressure. Problems and Perspectives in Management, 19(2), 308-319. doi:10.21511/ppm.19(2).2021.25
  • (2009). Market and Political/Regulatory Perspectives on the Recent Accounting Scandals, Journal of Accounting Research، 47(2): 277–323.
  • Brown-Liburd Helen L. and Jeffrey R. Cohen, (2013)“Effects of Earnings Forecasts on Outcomes of Client- Auditor Negotiation,” Journal of Businesss Ethics, vol. 116, no. 2, pp.311325.
  • Buchen, .I.H. (2004). Servant leadership :A model for future faculty and institutions, Journal of leadership studies,5/1:125-134.
  • Carcello, J., Hollingsworth, C., Klein, A. & Neal, T (2008), Audit committee financial expertise, competing corporate governance mechanisms, and earnings management, working paper, University of Tennessee.
  • Chantao Li , Frank M. Song. and Sonid M L Wrong (2007) "Audit firm size and perception of Audit Qaulity: Evidences from Lometitve Audit market in China" Janury , pp.1-17.
  • Eulerich, Marc and Georgi, Christine and Schmidt, Alexander, Continuous Auditing and Risk-Based Audit Planning (20 8, 2020). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3330570 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3330570.
  • Fang ، C. (2011) ."Combining the Fuzzy Analytic Hierarchy Process and the fuzzy Delphi method for developing critical competences of electronic commerce professional managers", Quality & Quantity, 45 (2011) P 751-768.
  • .Fuad, N, S. (2017).The Impact of Audit Committe Charecteristics Financial Distress. Diponegord Journal of Accounting, 6(2), 1-9. Association (CAAA) Annual Conference. December 14.
  • Ismail, S., & Yuhanis, N. (2018). Determinants of ethical work behaviour of Malaysian public sector auditors. Asia-Pacific Journal of Business Administration, 10(1): 21-34.
  • H Cheng, C. M Lee , C. H Tang. (2009). "An application of fuzzy Delphi and fuzzy AHP on evaluating wafer supplier in semiconductor industry", WSEAS Transactions on Information Science and Applications, (5) P 756-767.
  • Kim, Y., Li, H., Li, S.)2014(. CEO equity incentives and audit fees. Contemporary Accounting Research, Forthcoming.
  • Knechel, W.R, G.V. Krishnan, M. Pevzner, L.B. Shefchik & Velury, U. (2012). Audit Quality: Insights from the Academic Literature, Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(1): 385-421.
  • Lam,S.and. S.Chang (1994) "Auditor Service Quality and Auditor Size: Evidence from Initial Public Offerings in Singapore" , Journal of International Accounting, Auditing and Taxation. Vol. 3, No. 1 , P. 103.
  • Mannix, E. A. , Tinsley, C. H. , & McCracken, S. , Salterio, S. , & Gibbins, M. (2008). Auditor–client management relationships and roles in negotiating financial reporting. Accounting Organizations and Society, 33, 362–383.
  • Octaviani, N., I. et al (2021). Determination of the Integrity of the Financial Statements of Go Public Companies on the Indonesia Stock Exchange. Scientific Journal of Accounting, Faculty of Economics, 7(1), 35–48.
  • Quadackers L et al, (2009); Auditors’ Skeptical Characteristics and Their Relationship to Skeptical Judgments and Decisions; VU University Amsterdam.
  • Rajgopal, Sh., Srinivasan, S. & Zheng, X. (2021). Measuring audit quality. Review of Accounting Studies, 26, 559–619. https://doi.org/10.1007/s11142-020-09570-9
  • Shan Y.G, Troshani I & Tarca A. (2019). Managerial ownership, audit firm size, and audit fees: Australian evidence. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 35,18–36.
  • Titman, S. and Trueman. B. (1986). Information quality and the valuation of new issues, Journal of Accounting and Economics, 8(2): 159-172.
  • D, (2023). Employee-Employer Relationship: What HR Needs to Work on in 2023 . HIRA ACADEMY TO INNOVATE HR., https://www.aihr.com/blog/employee-employer-relationship.
  • Xiao, T., Geng, Ch. & Yuan, Ch. (2020). How audit effort affects audit quality: An audit process and audit output perspective. China Journal of Accounting Research, 13, 109– 127.
  • Zahmatkesh, S., & Rezazadeh, J. (2017), “The Effect of Auditor Features on Audit Quality”, Tékhne, 15(2), PP. 79-87.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار