نوع حسابرس و چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه حسابداری و مدیریت مالی، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

3 کارشناسی ارشد گروه حسابداری ، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.

4 کارشناسی ارشد گروه حسابداری ، دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

با ایجاد تغییر ساختار در بازار حسابرسی ایران (آزادسازی بازار حسابرسی)، تاکنون تاثیر نوع حسابرس (دولتی و خصوصی) بر چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی بررسی نشده‌است. بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر نوع حسابرس بر چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی می‌باشد. تحلیل آماری طبق داده‌های استخراجی تعداد 311 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران طی سال‌های 1391 تا 1399 (1753 سال-شرکت) انجام شده است. برای آزمون و بررسی فرضیه‌های پژوهش، نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها حاکی از آن است که سازمان حسابرسی تمایل بیشتری به کاهش حق‌الزحمه (در زمان تغییرات کاهنده) نسبت به افزایش حق-الزحمه (در زمان تغییرات فزاینده) دارد. همچنین، از نتایج حاصل از آزمون‌های اضافی دریافتیم که بطور کلی در ایران چسبندگی حق‌الزحمه رو به پایین کمتر از چسبندگی حق‌الزحمه رو به بالا می‌باشد که نشانه‌هایی از وجود نرخ‌شکنی در بازار حسابرسی ایران می‌باشد. چنین نتایجی حاکی از آن است که پرداختن به موضوع چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی ارزشمند می‌باشد، چراکه حق‌الزحمه حسابرسی از جمله مباحث موردمناقشه حرفه حسابداری می‌باشد. شواهد حاکی از نقش مهم نوع حسابرس (دولتی یا خصوصی) در چسبندگی حق‌الزحمه حسابرسی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Auditor Type and Audit Fee Stickiness

نویسندگان [English]

  • omid faraji 1
  • Fakhroddin MohammadRezaei 2
  • Mohadeseh Nekounam 3
  • somayeh jahani 4
1 Faculty Member of Accounting and Financial Management Department, Farabi College of Tehran University, Qom, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Accounting, Kharazmi University, Tehran, Iran.
3 Master of Accounting, Department of Accounting, Farabi College of Tehran University, Qom, Iran.
4 Master of Accounting, Department of Accounting, University of Qom, Qom, Iran.
چکیده [English]

With this structural change in the audit market of Iran, the effect of the Auditor Type (governmental and private) on the audit fee stickiness has not been investigated so far. Therefore, in this research, we seek to investigate the effect of auditor type on audit fee stickiness. In order to answer the research question (does the type of auditor, i.e. public or private, have an effect on the stickiness of audit fees?),the data of 311 firms listed on the Tehran Stock Exchange and the OTC market (Fara Bourse) is extracted and analyzed for the period 2012-2020 (1,753 firm-years). To test and check research hypotheses, the results of multiple regression were analyzed. The results of the data test indicate that in companies with a government audit institute, compared to companies with a private auditor, the downward audit fee stickiness is lower than the upward audit fee stickiness. In other words, the audit organization has a greater tendency to reduce the audit fee (at the time of decreasing changes) than to increase the fee (at the time of increasing changes). Moreover, additional tests indicate that, in Iran, downward fee stickiness is generally lower than upward fee stickiness, which indicates the existence of lowballing in the Iranian audit market. These findings highlight the value in addressing the issue of audit fee stickiness, as audit fee is a controversial topic in the accounting profession. The evidence indicates the important role of the type of auditor (governmental or private) in the audit fee stickiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Auditor Type
  • Audit Fee Stickiness
  • Upward Stickiness
  • Downward Stickiness

مراجع

  • بذرافشان، آمنه. (1396). انحصار بازار حسابرسی و کیفیت سود: شواهدی از انحصار دولتی و انحصار خصوصی. بورس اوراق بهادار، 10(40)، 26-49.
  • بیگ پناه، بهزاد. (1392). قیمت گذاری خدمات حسابرسی (پایان­نامه ارشد). دانشکده حسابداری مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی.
  • تلخابی، فاطمه؛ نیکومرام، هاشم؛ طالب نیا، قدرت الله؛ و رویایی، رمضانعلی. (1396). بررسی چسبندگی حق الزحمه های حسابرسی و عوامل ساختاری موثر بر انحراف حق الزحمه های حسابرسی از مدل استاندارد. فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 6(24)، 95-112.
  • جامعی، رضا. (1395). بررسی رفتار چسبندگی حق­الزحمه­های حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 29(8)، 62-83.
  • حساس یگانه، یحیی؛ بولو، قاسم؛ و فرخی نژاد، فاطمه. (۱۳۸۹). رابطه بین اقلام عهدی اختیاری و گزارش حسابرس. دانش حسابرسی، 41(10)، 6-21.
  • صفرزاده، محمدحسین؛ و بیگ پناه، بهزاد. (1394). چسبندگی هزینه حسابرسی مستقل در شرکت های ایرانی. حسابداری مالی، 7(27)، 53-76.
  • قیطاسی، روح اله؛ حاجی زاده، فتح اله؛ و الفتی، احمد. (1397). چسبندگی حق الزحمه حسابرسی. دانش حسابرسی، 73(18)، 211-230.
  • محمد رضائی، فخرالدین؛ و یعقوب نژاد، احمد. (1396). اندازه موسسه حسابرسی و کیفیت حسابرسی: نقد نظری، نقد روش پژوهش و ارائه پیشنهادات. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 34(9)، 31-59.
  • محمدرضایی، فخرالدین؛ و فرجی، امید. (1398). معمای سنجش کیفیت حسابرسی در پژوهش های آرشیوی: نقد و ارائه پیشنهادهایی برای محیط پژوهشی ایران. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 26 (1)، 87-122.
  • مهدی زاده، زهره؛ حصارزاده، رضا؛ و الری دشت بیاض، محمود. (1398). آزمون تجربی نظریه های رقیب قیمت گذاری در حسابرسی نخستین: شواهدی از نحوه تأثیر برخی عوامل محیطی. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 11(42)، 93-121.
  • نیکبخت، محمدرضا؛ و تنانی، محسن. (1389). آزمون عوامل مؤثر بر حق الزحمه حسابرسی صورت های مالی. مجله پژوهش های حسابداری مالی، 2(2)،111-132.
  • هوانسیان فر، گارو. (1398). حسابرسی با قیمت شکنی ناباورانه. دنیای اقتصاد.
  • Anderson, T; & Zeghal, D. (1994). The Pricing of Audit Services: Further Evidence from the Canadian Market. Accounting and Business Research, 24(95), 195 -207.
  • Anderson, M. C; Banker, R. D; & Janakiraman, S. N. (2003). Are selling, general, and administrative costs “sticky”? Journal of Accounting Research, 41(1), 47-63.
  • Asthana, S. C; & J. P. Boone. (2012). Abnormal audit fee and audit quality. Auditing: A Journal of Practice & Theory 31(3), 1–22. https://doi.org/10.2308/ajpt-10294
  • Bagherpour, M; Monroe, G; & Shailer, G. (2014). Government and managerial influence on auditor switching under partial privatization. Journal of Accounting and Public Policy, 33, 372–390.
  • Beattie, V; & Fearnley, S. (1994). The changing structure of the market for audit services in the UK–A descriptive study. British accounting review. 26(4), 301- 322.
  • Chang, H; Guo, Y; Lai Lan Mo, Ph. (2019). Market Competition, Audit Fee Stickiness, and Audit Quality: Evidence from China. Journal of Practice, 38 (2), 79–99.
  • Chaney, P.K; D.C. Jeter; & L. Shivakumar. (2004). Self-selection of auditors and audit pricing in private firms. The Accounting Review, 79, 51–72.
  • Choi, J; J. Kim; X. Liu; & D. Simunic. (2008). Audit pricing, legal liability regimes, and Big 4 premiums: Theory and cross-country evidence. Contemporary Accounting Research 25 (1): 55-99.
  • Choi, J. H; J. B. Kim; & Y. Zang. (2010). Do abnormally high audit fees impair audit quality? Auditing: A Journal of Practice & Theory, 29 (2), 115–140.
  • DeAngelo, L. (1981). Auditor size and audit quality. Journal of Accounting and Economics, 3, 297-322.
  • DeFond, M.; K. Raghunandan; & K. Subramanyam. (2002). Do non-audit service fees impair auditor independence? Evidence from going concern audit opinions. Journal of Accounting Research, 40(4), 1247–1274.
  • DeFond, M; & Zhang, J. (2014). A review of archival auditing research. Journal of Accounting and Economics, 58 (2–3), 275–326.
  • Doogar, R; Sivadasan, P; & Solomon, I. (2010). The regulation of public company auditing: Evidence from the transition to AS5. Journal of Accounting Research, 48(4), 795-814.
  • De Villier, C; Hay, D; & Zhang, Z. (2014). Audit Fee Stickiness. Managerial Auditing Journal, 29(1), 2-26.
  • Dye, R. A. (1991). Informationally motivated auditor replacement. Journal of Accounting and Economics, 14(4), 347–374.
  • Francis, J.R., P.N. Michas, and D.M. Yo. )2013(. Ofce size of Big 4 auditors and client restatements. Contemporary Accounting Research 30 (4): 1626–1661.
  • Frino, A; Palumbo, R; Rosati, P. (2022). Does information asymmetry predict audit fees?. Accounting & Finance, 2022;00:1-23.
  • Gul, Ferdinand A.; Tsui, Judy S. L.; & Chen, Charles J. P. (1997). Agency Costs and Audit Pricing: Evidence on Discretionary Accruals. Social Science Research Network. https://doi.org/10.2139/ssrn.62750
  • Hay, D; Knechel, W.R; & Wong, N. (2006). Audit fees: a meta-analysis of the effect of supply and demand attributes. Contemporary Accounting Research, 23 (1), 141-191
  • Hope, O.-K; & J. C. Langli. (2010). Auditor independence in private firm and low litigation risk setting. The Accounting Review, 85 (2), 573–605. https://doi.org/10.2308/accr.2010.85.2.573
  • Kallapur, S; S. Sankaraguruswamy; & Y. Zang. (2010). Audit Market Concentration and Audit Quality. Working paper, Indian School of Business, National University of Singapore, and Singapore Management University.
  • Kamarudin, K; Islam, A; Adibah, W; Ismail, W & Jahan, M. (2022). The effect of mandatory audit firm rotation and the auditing and reporting standards on the auditor competition and audit fees relationship: Evidence from emerging markets. International Journal of Auditing, 26(2), 252-278.
  • Kao, M; Chien, E; and Lin, T. (2010). Problems Related To Increasing Auditing Fees Accounting Essay. Working Paper, www.ukessays.com.
  • Larcker, D; & S. Richardson. (2004). Fees paid to audit firms, accrual choices, and corporate governance. Journal of Accounting Research, 42 (3), 625–658.
  • MohammadRezaei, F., N. Mohd-Saleh, R. Jafar, and M. Sabri Hassan. (2016). The efects of audit market liberalisation and auditor type on audit opinions: The Iranian experience. International Journal of Auditing 20 (1): 87–100.
  • MohammadRezaei, F; Mohd-Saleh, N; & Ahmed, K. (2018). Audit firm ranking, audit quality and audit fees: Examining conflicting price discrimination views. International Journal Accounting, Accepted manuscript.
  • Palmrose, Z-V. (1986). Audit fees and auditor size: further evidence. Journal of Accounting Research 24, 97-110.
  • Simunic, D. A. (1980). The pricing of audit services: theory and evidence. Journal of Accounting Research, 18, 161-190
  • Tang, Q. (2020). Cost Stickiness, Corporate Future Losses and Audit Costs. American Journal of Industrial and Business Management, 10, 110-134. doi: 10.4236/ajibm.2020.101008.
  • Villiers, Ch; D, Hay; & Zhan, Zh. (2012). Audit Fee Stickiness. Working Paper, University of Auckland, New Zealand, ssrn.com.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار