ارائه و ارزیابی مدل تمکین مالیاتی اشخاص حقوقی براساس دیدگاه خبرگان مالیاتی با استفاده از تئوری زمینه ای در نظام مالیاتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

چکیده:
با توجه به اهمیت مالیات و درآمد های مالیاتی در توسعه اقتصادی کشور و تحقق اهداف کلان اقتصادی، طراحی مدلی جهت تمکین مالیاتی شرکت ها در نظام مالیاتی ایران امری اجتناب‌ناپذیر و حائز اهمیت می‌باشد. با توجه به ضرورت موضوع، هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی جهت تمکین مالیاتی اشخاص حقوقی بر اساس تئوری زمینه ای در نظام مالیاتی ایران می‌باشد. بدین منظور با 25 نفر از خبرگان مالیاتی شامل (معاون امور مالیاتی ، روسای امور و گروه مالیاتی و حسابرسان ارشد مالیاتی ) مصاحبه به عمل آمد و با استفاده از روش پژوهش تئوری زمینه ای، مدلی شامل شرایط علی، راهبرد ها، شرایط بستر، شرایط مداخله‌گر و پیامد ها در خصوص تمکین مالیاتی شرکتی در نظام مالیاتی ایران ارائه شد. توسعه و تسهیل نمودن روابط بین مودیان مالیاتی و سازمان امور مالیاتی با استفاده از ابزار های نرم‌افزاری و شناسایی عوامل مؤثر برتمکین مالیاتی شامل فرهنگی، اقتصادی و غیراقتصادی شرکتی از دستاورد های این پژوهش است که کمک به افزایش تمکین مالیاتی شرکتی می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting and evaluating the tax compliance model of legal entities based on the views of tax experts using the underlying theory in the Iranian tax system

نویسندگان [English]

  • saeed karimi 1
  • mohammad hamed khan mohammadi 2
  • mahboobeh jafari 3
1 Ph.D. Student in Accounting, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Accounting, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Accounting, Tehran Jonob Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Review:
Given the importance of taxes and tax revenues in the economic development of the country and the realization of macroeconomic goals, designing a model for tax compliance of companies in the Iranian tax system is inevitable and important. Due to the necessity of the subject, the purpose of this study is to provide a model for tax compliance of legal entities based on the underlying theory in the Iranian tax system. For this purpose, 25 tax experts were interviewed (Deputy Minister of Taxation, Heads of Tax Affairs and Department and Senior Tax Auditors) and using the method of grounded theory research, a model including causal conditions, strategies, bed conditions, conditions Intervener and implications for corporate tax compliance in the Iranian tax system were presented. Developing and facilitating the relationship between taxpayers and the tax administration by using software tools and identifying the factors affecting corporate tax compliance, including cultural, economic and non-economic corporate, is one of the achievements of this study that helps increase corporate tax compliance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Tax compliance of legal entities
  • grounded theory
  • causal conditions
  • intervening conditions
  • context conditions and consequences
  • آقایی (1379)، «بهبود کمی مالیات در گرو خدمت رسانی» مجله پژوهشنامه اقتصادی ( دانشگاه علامه طباطبایی)، پیش شماره 1 ص 105-128،  بهار 1379،  تهران
  • 2-بهراد، سبک رو،  طباطبایی نسب (1397). «طراحی مدل شایستگی روسای گروه مالیاتی در سازمان امور مالیاتی» فصلنامه مالیات،  شماره 40،  زمستان 97 تهران.
  • 3-باباجانی، باقری (1396). ارائه مدلی برای اندازه‌گیری تمکین مالیاتی در سطح هر واحد مالیاتی فصلنامه مالیات،  شماره 34،  سال 1396،  تهران
  • 4-توکلی، محمدجواد (1395). «انگیزش و تربیت اخلاقی در نظام مالیاتی اسلامی». فصلنامه مالیات، شماره 32،  سال 95. تهران
  • 5-حجازی، ابوحمزه و میرزایی (1394). مسئولیت اجتماعی و تمکین مالیاتی شرکتی (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی مودیان بزرگ) دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت،  سال چهارم، شماره 16،  زمستان 94،  تهران
  • 6-سپاسی، پارساپور و رضایت (1396). «طراحی مدل تأثیر بعد اقتصادی مسئولیت اجتماعی بر اجتناب مالیاتی با استفاده از رویکرد معاملات ساختاری» فصلنامه مالیات، شماره 35، سال 96 تهران.
  • 7-رامشینی، جمشیدی و اسدی (1395). نگرش نوین به تمکین مالیاتی (ارائه یک چارچوب جدید). فصلنامه پژوهشنامه مالیات، جلد 24،  شماره 31 صص 11-30،  تهران
  • 8-رضایی، نعیمی حشکوایی (1386)، "تاثیر اصلاحات جرائم مالیاتی در قانون مالیات های مستقیم بر تمکین مالیاتی »،  فصلنامه مالیات،  1386،  تهران
  • 9-رسولی شیرانی و اسدالله زاده بالی(1385)، «فرهنگ مالیاتی و تاثیر آن بر تمکین داوطلبانه مؤدیان» اولین همایش سیاست هایمالی و مالیاتی، 1385 ،  تهران
  • 10-صالحی، پرویزی فرد،  استوار (1393)،  «تاثیر عوامل فرهنگ مالیاتی بر تمکین مالیاتی در بین مؤدیان امور مالیاتی»،  فصلنامه پژوهشنامه مالیات،  جلد 22 شماره 23،  زمستان 1393،  تهران
  • 11-صامتی ،امیری و حیدری(1394)، " تاثر اخلاق مالیاتی بر تمکین مالیاتی ، مطالعه موردی شهر اصفهان" ، فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی ،سال بیست و سوم، شماره75، پاییز94، صص 231-
  • 12-صالحی، پرویزی فرد و استوار (1393). تأثیر عوامل فرهنگ مالیاتی بر تمکین مالیاتی در بین مودیان امور مالیاتی، فصلنامه پژوهشنامه مالیات، جلد 22،شماره23، 1393،تهران
  • 13- صامتی، امیری و حیدری (1394) «تأثیر اخلاق مالیاتی بر تمکین مالیاتی،  مطالعه موردی شهر اصفهان،  فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی،  سال بیست و سوم، شماره 75،  پاییز 1394،  صص 231-262
  • 14-طاهری،محمد(1398)، "ارائه مدل کیفیت حسابرسی مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش افزوده ایران"، رساله دکتری، زمستان98،دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
  • 15-عاملی و همکاران(1386)، «اثر اعتماد عمومی نسبت به نحوه تخصیص ومصرفمالیات بر تمکین مالیاتی از دیدگاه خبرگان مالیاتی »، فصلنامه مالیات،  1386،  تهران
  • 16-عرب مازار، گل محمدی و باقری (1390). سطح تمکین مالیاتی،  مهم‌ترین شاخص دست‌یابی به یک نظام مالیاتی مطلوب و کارآمد. پژوهشنامه مالیات،  شماره 13،  زمستان 1390،  تهران
  • 17-قانون مالیات‌های مستقیم (1395) سازمان امور مالیاتی
  • 18-کرمی، بیک بشرویه (1396). تدوین مدل پیاده‌سازی نظام ارزش‌های منصفانه در ایران با تأکید بر اندازه‌گیریبررسی‌های حسابداری و حسابرسی،  دوره 24، شماره 4،  زمستان 96 صص 573-597،  تهران
  • 19-کرمی، شهابی (1395). مدل سیاست مالیاتی با تأکید بر ارزش‌های فرهنگی. پژوهشات مالی،  دوره 18،  شماره 3،  پاییز 1395. صص 541-562 تهران.
  • 20-لشکری زاده، عزیزی (1390)، «شناسایی برخی عوامل مؤثر بر ارتقای فرهنگ مالیاتی در ایران» نشریه پژوهشگر،  جلد 8 شماره  22 ص 82-91،  تابستان 1390
  • 21-ملانظری، ابوحمزه و میرزایی عباس آبادی (1395). فرهنگ‌سازمانی و تمکین مالیاتی شرکتی (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی مودیان بزرگ) بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 1 بهار 1395،  تهران
  • 22-مولایی پور، (1393)،تمکین مالیاتی و برنامه‌های توسعه اقتصادی ایران. فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی،  سال بیست و دوم،  شماره 72،  زمستان 1393. صص 173-196
  • 23-ملانظری، ابوحمزه،  میرزایی (1395)،«فرهنگ سازمانی و تمکین مالیاتی شرکتی» فصلنامه بررسی های حسابداری و حسابرسی،  دوره 23 ،  شماره 1،  ص 18-1،  بهار 1395،  تهران
  • 24-نصراصفهانی، نصراصفهانی مهرناز،  دلوی اصفهان (1392)،  «بررسی عوامل مؤثر بر فرار مالیاتی از دیدگاه مؤدیان و کارشناس مالیاتی پژوهش های مالیه اسلامی دانشگاه پیام نور»،  دوره 1،  شماره 1ص 27-36،  بهار و تابستان 1392
  • 5-ولیدی، نجفی توانا و احمدی (1395)،«آسیب‌شناسی نظام مالیاتی ایران و تبیین عوامل مؤثر در بروز آسیب‌ها» مجله حقوقی دادگستری، دوره 80، شماره 96 ، زمستان 95.
  • Allingham,M and Sandmo,A. (1972). Income Tax Evasion: A Theoretical Analysis. Journal of Public Economics, Vol. 1,pp. 323-338.
  • Becker , C. and Kaplan , s. (2008). An Egocentric Model of the Relations among the Opportunity to underreport, Social Norms. Ethical beliefs, and Under reporting Behavior . Accounting Organization and Society. Vol. 33,pp. 684-703
  • Bame A, C.W (2013). National culture and firm – level tax evasion. Journal of Business research ,66(3) pp.390-396.
  • Chistoph kogler , Larissa Batrancea ,Anca Nichita , Jozef Pantya , Alexis Belianin , Erich Kirchler (2013). Trust And Power As Determinants Of Tax Compliance Testing The Assumptions Of The Slippere, Journal Of Economic psychology 34,(2013), 169-180.
  • Christoph K. (2013) Trust and Power as determinants of tax compliance, Journal of economic psychology , 34(2013).pp.169-180
  • Diana Onu. Lynne o (2016) paying tax in part of life Journal of Economic Behavior & Organization 124(2016)29-42
  • David Rodriguez,Bernd Theilen. (2018) Education and tax Morale Journal of Economic Psychology 64 (2018) 18-48.
  • 8-Hanlon, M., Slemord, J., (2009). What does tax aggressiveness signal? Evidence from stock price reactions to news about tax aggressiveness. Journal of public Economic 93, 126-141
  • James Alm, Michele Bernasconi, Susan Laury,Daniel j. Lee, Sally Wallance. Culture, Compliance, and Confidentiality: Taxpayer behavior in the United States and Italy(2017). Journal of Economic Behavior &Organization 140, page 176-196
  • emmanual De Neve (2019). How to improve Tax compliance? Evidence from population –wide Experiments in Belgium. . number page 71
  • Lucio Castro, Carlos S,(2015). , Tax compliance and enforcement in the pampas evidence from a field experiment. Journal of Economic & Organization 116 (2015) 65-82.
  • Luigi, M. (2016) Commitment to tax compliance”, Journal of Economic Psychology 53(2016), pp.99-117.
  • Musharraf cyan. Antonions M, Jorge M (2017) The effects of mass media campaigns on individual attitudes towards tax compliance: quasi-experimental evidence from survey data in Pakistan. Journal of Behavioral and experimental Economic 70 (2017) 10-22
  • Musharraf R . Antonions M ,Jorge M(2016)”The effects of mass on individual attitudes towards tax compliance” . Journal of Behavioral and Experimental Economics. pp. 29-42.
  • Pierto B ,Simona G, (2016) The impact of social pressure on tax compliance International Review of low and Economic 45 (2016)78-85
  • Rose,J. M. ,(2007). Corporate directors and social responsibility: ethics versus shareholder value. Journal of Business Ethics 73, PP: 319-331
  • Retnaningtyas W, Devina, Fransiska Marta(2019). The influence of Penaltie, the trust on Authority, and Tax Audit Toward Tax Compliance. Journal of Economic and Business. 13
  • Richardson G(2006). Determinants of tax evasion across-country investigation. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation ,2(15) .pp.150-169.
  • Richardson G.(2008). The relationship between culture and tax evasion across countries: additional evidence and extensions Journal of International Account, Auditing, Taxation,17(2). pp.67-78.
  • Riahi -Behkaoui,A. (2004). Relationship between Tax Compliance Internationally and Selected Determinants of Tax Morale.
  • Van den Steen,E. (2010). on the origin of shared beliefs (and corporate culture). RAND Journal of Economic 41(4),pp. 617-648
  • Williams,D. F. ,(2007).Developing the concept of Tax Governance. KPMG, London, UK.