طراحی چارچوب کنترل کیفیت برای موسسات حسابرسی و نهاد ناظر در ایران به روش نظریه داده بنیاد چند وجهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری پردیس بین الملل کیش ، دانشگاه تهران، ایران

2 استاد حسابداری دانشگاه شیراز، شیراز، ایران (نویسنده مسئول)

3 دانشیاردانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران

4 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

علی رغم نفش تعیین کننده موسسات حسابرسی و نهاد ناظر در کیفیت حسابرسی،  در پژوهش های انجام شده به عوامل تاثیرگذار بر کیفیت خود آنها کمترپرداخته شده است. از نظر روش شناسی نیز بیشتر پژوهش های انجام شده در زمینه کیفیت حسابرسی، در سطح کار و به صورت تجربی، مروری، آرشیوی بوده و به پژوهش های کیفی کمتر توجه شده است.  در پژوهش حاضر به کمک روش کیفی نظریه داده بنیاد چند وجهی و از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته با 23 نفر از  افراد شاخص حرفه حسابرسی در ایران در سال  1396، که به روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند، یک مدل کیفی با هفت حوزه کلیدی در زمینه عوامل تاثیرگذار برکیفیت موسسات و نهاد ناظر شامل استاندارد کنترل کیفیت یک، کنترل کیفیت جامعه، نهاد ناظر، گزارشگری، بحث های انضباطی، مشکلات ساختاری حرفه حسابرسی، عوامل محیطی شناسایی شدند که از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار خواهند گرفت. همچنین پیشنهادهایی در خصوص بهبود کیفیت موسسات حسابرسی و فرآیند نظارت فعلی بر حرفه حسابرسی ارائه گردیده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing a quality control framework for Audit firms and Oversight board in Iran Multi-grounded theory

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Nasr 1
  • Shokrollah Khajavi 2
  • Ezatollah Abbasian 3
  • Mohammad Ali Aghaei 4
1 PhD Student of Accounting, kish International Campus, University of Tehran, Kish, Iran
2 Professor of Accounting, Shiraz University, Shiraz, Iran (Corresponding Author)
3 Associate Professor of Economics, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
4 Associate Professor of Accounting, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The effect of audit firms and oversight board on audit quality is crucial. However, the factors affecting their qualities have not been studied as well. Most of studies in audit quality era have been done at audit work level by using empirical, reviewing or archival methods. On the other hand, the qualitative method has not been considered as it should be. In order to satisfy these needs, in this research by using multi-grounded theory and doing semi structured interview with 23  famous persons in audit profession in Iran in 2017, that have been selected by using theoretical sampling, a qualitative model including seven key eras have been detected that effect quality at firms and oversight boy level, namely: ISQC 1, quality control process of the oversight body, the new oversight body challenge, reporting, sanctions, the fundamental problems of the profession, and the environmental factors. These aspects will be further discussed and suggestions will be presented.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multi-grounded theory
  • ISQC 1
  • Quality of audit firms
  • Quality of oversight body

مراجع

*       اعتمادی ، ح.، و عبدلی، ل. (1396). کیفیت حسابرسی و تقلب در صورت‌های. دانش حسابداری مالی، 4(4)، 23-43.
*       اعتمادی، ح.، محمدی، ا.، و ناظمی اردکانی، م. (1388). بررسی رابطه بین تخصص صنعت حسابرس و کیفیت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار. پژوهش های حسابداری مالی، 1(1)، 17-32.
*       بنی مهد، ب. (1392). کیفیت اقلام تعهدی و انتخاب حسابرس. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 10(37)، 81-98.
*       ثقفی، ع.، و معتمدی فاضل، م. (1390). رابطه میان کیفیت حسابرسی و کارایی سرمایه گذاری در شرکت های با امکانات سرمایه گذاری بالا. پژوهش های حسابداری مالی، 3(4)، 1-14.
*       حساس یگانه، ی. (1390). ارزش های اخلاقی در قضاوت حرفه ای حسابرس. اخلاق در علوم و فناوری، 6(1)، 62-73.
*       حساس یگانه، ی.، و آذین فر، ک. (1389). رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه مؤسسه حسابرسی. فصلنامه علمی-پژوهشی بررسیهای حسابداری وحسابرسی، 17(3)، 83-96.
*       حساس یگانه، ی.، صدیقی، ر.، و حسن‌زاده، ف. (1396). رابطه کیفیت حسابرسی مستقل و کمیته حسابرسی با مدیریت سود و مدیریت جریانات نقدی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 6(22)، 13-24.
*       خواجوی، ش.، و ابراهیمی میمند، م. (1394). رابطه ی بین کیفیت حسابرسی و مدیریت سود با هدف دستیابی به آستانه های سود. دانش حسابداری، 6(22)، 29-56.
*       رهنمای رودپشتی، ف.، و جمالی، م. (1396). توسعه حرفه‌ای بازار سرمایه ایران مبتنی بر رویکرد مهندسی مالی و تأثیر آن بر کیفیت حسابداری و حسابرسی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 23(6)، 11-30.
*       ستایش، م.، و کاظم نژاد، م. (1391). شناسایی و تبیین عوامل موثر بر کیفیت افشای اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت های حسابداری، 1(4)، 49-79.
*       سیرانی، م.، خواجوی، ش.، و نوشادی، م. (1388). تأثیر تجربه و پیچیدگی موضوعات حسابرسی بر قضاوت حسابرس. فصلنامه علمی-پژوهشی بررسیهای حسابداری وحسابرسی، 16(2)، 35-50.
*       شجاع للـه کائی، ط.، و نیک‌کار، ب. (1396). بررسی رابطه میان معیارهای نظام راهبری شرکتی و کیفیت حسابرسی با اجتناب از پرداخت مالیات در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 6(24)، 41-56.
*       صالحی ، ا.، بزرگمهریان، ش.، و امینی، ا. (1395). بررسی تأثیر کیفیت حسابرسی بر پایداری سود (مطالعه موردی: شرکت‌های درمانده مالی نسبت به دیگر شرکت های بورس اوراق بهادار تهران). دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 5(20)، 47-60.
*       علوی، س. (1391). نگاهی از درون: ساز و کارها و راهکارهای نظارت حرفه ای بر مؤسسات حسابرسی. حسابدار رسمی، 30، 63-69.
*       قجربیگی ، م.، وکیلی‌فرد‌، ح.، نیکومرام‌، ه.، و طالب‌ نیا، ق. (1397). تاثیر کیفیت حسابرسی بر کاهش تسهیلات وثیقه ای و نقش سهامداران عمده. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(26)، 57-70.
*       کمیته پذیرش و نظارت بر موسسات حسابرسی معتمد. (1397). گزارش عملکرد سال 1396 کمیته پذیرش و نظارت بر موسسات حسابرسی معتمد. تهران: امور حسابرسی و گزارشگری مالی سازمان بورس و اوراق بهادار.
*       مجتهدزاده، و.، و آقایی، پ. (1383). عوامل مؤثر بر کیفیت حسابرسی مستقل از دیدگاه حسابرسان مستقل و استفاده کنندگان. فصلنامه علمی-پژوهشی بررسیهای حسابداری وحسابرسی، 11(4)، 53-76.
*       محمدرضائی، ف.، و محمدرضائی، م. (1393). بررسی رابطه بین رتبه موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار و کیفیت حسابرسی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 4(14)، 1-14.
*       مشایخی، ب.، مهرانی، ک.، رحمانی، ع.، و مداحی ، آ. (1392). تدوین مدل کیفیت حسابرسی. فصلنامه بورساوراق بهادار، 6(23)، 103-173.
*       ناطقی، س.، مهرانی، ک.، و تحریری، آ. (1397). مروری بر پژوهش‌های حسابرسی در ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی بررسیهای حسابداری وحسابرسی، 25(1)، 159-179.
*       نیک بخت، م.، و محمودی خوشرو، ا. (1396). بررسی عوامل موثر بر کیفیت حسابرسی در ایران با توجه به شاخص های هیات نظارت بر حسابداری شرکت های سهامی عام (PCAOB ). فصلنامه علمی-پژوهشی بررسیهای حسابداری وحسابرسی، 24(3)، 441-462.
*       نیکبخت، م.، منتی، و.، رضایی، ذ.، و رحمانی، ع. (1397). کیفیت حسابرسی داخلی در ایران: چالش‌ها و موانع. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(27)، 1-28.
 Audit quality. (2005). Agency theory and the role of audit. Institute of Chartered Accountants in England & Wales (ICAEW).
Baker, C., Bédard, J., & Prat dit Hauret, C. (2014). The regulation of statutory auditing: an institutional theory approach. Managerial Auditing Journal, 29(5), 371-394.
Bonner, S. (2008). Judgment and Decision Making in Accounting. Pearson Prentice Hall.
Charmaz, K. (2014). Constructing Grounded Theory: A Practical Guide Through Qualitative Analysis (2nd ed.). London: SAGE.
Creswell, J. (2012). Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (FOURTH EDITION ed.). Boston: Pearson Education, Inc.
Dai, N. T., Free, C., & Gendron, Y. (2016). Interview-Based Research in Accounting 2000-2014: A Review. SSRN.
DeFond, M. L., & Lennox, C. S. (2011). he effect of SOX on small auditor exits and audit quality. Journal of Accounting and Economics, 52(1), 21-40. doi:https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2011.03.002
DeFond, M., & Zhang, J. (2014). A reviewof archival auditing research. Journal of Accounting and Economics, 58, 275–326.
Deumes, R., Schelleman, C., Vander Bauwhede, H., & Vanstraelen, A. (2012). Audit Firm Governance: Do Transparency Reports Reveal Audit Quality? AUDITING: A Journal of Practice & Theory, 31(4), 193-214. doi:10.2308/ajpt-10301
Fourcade, M. (2006). The Construction of a Global Profession: The Transnationalization of Economics. American Journal of Sociology, 112(1), 145-194.
Francis, J. (2011). A Framework for Understanding and Researching Audit Quality. A Journal of Practice & Theory, 30(2), 125-152.
Francis, J. (2013, June). A Framework for Understanding and Conducting Auditing Research. University of Missouri‐Columbia.
Fu, Y., Carson, E., & Simnett, R. (2015). Transparency report disclosure by Australian audit firms and opportunities for research. Managerial Auditing Journal, 30(8/9), 870-910. doi:10.1108/MAJ-06-2015-1201
Gibbs, G. (2007). Analysing Qualitative Data. London:: SAGE.
Goldkuhl, G., & Cronholm, S. (2010). Adding Theoretical Grounding to Grounded Theory: Toward Multi-Grounded Theory. International Journal of Qualitative Methods, 9(2), 187-205.
HU, D. (2015). Audit Quality and Measurment: Towards a Comperhensive Uuderstanding. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 19, 209-222.
Knechel, W., Krishnan, G., & Pevz, M. (2013). Audit Quality: Insights from the Academic Literature. Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 32, Supplement 1, 385–421.
La Rosa, F., Caserio, C., & Bernini, F. (2018). Corporate governance of audit firms: Assessing the usefulness of transparency reports in a Europe‐wide analysis. Corporate Governance: An International Review.
Libby, R., & Luft, J. (1993). Determinants of judgment performance in accounting settings: Ability knowledge, motivation, and environment. Accounting, Organizations and Society, 18, 425-450.
Löhlein, L. (2015). Guarding the Guardians. Essays on Audit Regulation. Doctoral dissertation. Luxembourg: University of Luxembourg.
Löhlein, L. (2015). Same but Different-Comparing European Union Audit Oversight Regulation. Audit Financiar, 126(13), 74-80.
Löhlein, L. (2016). From peer review to PCAOB inspections: Regulating for audit quality in the U.S. Journal of Accounting Literature, 36, 28-47. doi:https://doi.org/10.1016/j.acclit.2016.05.002.
Meyer, J., & Rowan, B. (1977). Institutionalized Organizations: Formal Structure as Myth and Ceremony. American Journal of Sociology, 83(2), 340-363.
Miles, M., & Huberman, A. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Nelson, M. (2003). Behavioral evidence on the effects of principles- and rules-based standards. Auditing. A Journal of Practice & Theory, 17(1), 91–104.
Nelson, M. (2009). A model and literature review of professional skepticism in auditing. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 28(2), 1–34.
Neri, L., & Russo, A. (2014). A Framework for Audit Quality: Critical Analysis. Business and Management Review, 3(9), 25 – 30.
Parker, L. (2003). Qualitative Research in Accounting and Management : the Emerging Agenda. Journal of Accounting and Finance, 2, 15-30.
Peecher, M., Schwartz, R., & Solomon, I. (2007). It’s all about audit quality: Perspectives on strategicsystems. Accounting, Organizations and Society, 32((4–5)), 463–485.
Scott, K. W., & Howell, D. (2008). Clarifying Analysis and Interpretation in Grounded Theory: Using a Conditional Relationship Guide and Reflective Coding Matrix. International Journal of Qualitative Methods, 7(2), 1-15.
Shong, K. R., Yap, W. J., & Jeong, J. o. (2014-­‐15). Audit Quality Project, Phase 2 – Auditor transparency reports. Research School of Accounting & Business Information Systems.
Solomon , I., & Shields, M. (1995.). Judgment and decision-making research in auditing. Judgment and Decision-Making Research in Accounting and Auditing, 137–175.
Tilcsik, A. (2010). From Ritual to Reality: Demography, Ideology, and Decoupling in a Post-Communist Government Agency. Academy of Management Journal, 53, 1474-­1498.
Tong Tanb, H. (2005). Judgment and decision making research auditing: A task, person, and interpersonal interaction perspective. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 24 (Supplement), 41-71.
Trotman, K. (1996). Research Methods for Judgment and Decision Making Research in Auditing. Monograph No. 3. Melbourne, Australia: Coopers & Lybrand and Accounting Association of Australia and New Zealand.
Vaicekauskas, D., & Mackevičius, J. (2014). Developing a framework for audit quality management in audit firms. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 75(131), 171-193.
دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت
دوره 8، شماره 30
تیر 1398
صفحه 149-174

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار