تحلیل هزینه- منفعت افشای سرمایه فکری از دیدگاه صاحب نظران و کارشناسان حسابداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حسابداری دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای حسابداری دانشگاه تهران

3 کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه تهران

چکیده

امروزه با گذر از اقتصاد صنعتی و دستیابی به اقتصاد مبتنی بر دانش،گزارشگری سرمایه فکری برای شرکت‌ها به یک امر ضروری و حیاتی تبدیل گردیده است. به‌طوری‌که شواهد متعددی حاکی از آن است که شرکت‌ها به منظور بهبود شرایط برای پیش‌بینی وضعیت آتی، تعیین ارزش ذاتی و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، به‌طور داوطلبانه این اطلاعات را افشا می­کنند. در میان انبوه تحقیقات در خصوص اهمیت گزارشگری سرمایه فکری و تاثیر آن بر موارد مختلف از جمله عملکرد مالی، ارزش بازار و ...، تجزیه و تحلیل هزینه- منفعت گزارشگری این دست از اطلاعات کمتر به چشم می­خورد. از این رو هدف پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل هزینه- منفعت افشای اطلاعات سرمایه فکری توسط شرکت­ها از دیدگاه صاحب نظران و کارشناسان ارشد حسابداری برای تعیین اهمیت اطلاعات سرمایه فکری برای استفاده‌کنندگان اطلاعات حسابداری و تعیین موانع و منافع حاصل از افشای این اطلاعات می‌باشد.
به این منظور پرسشنامه کرکلس و پانس (2013) برای 345 نفر از صاحب‌نظران و کارشناسان ارشد حسابداری ارسال گردید که از این میان 128 پرسشنامه برگشت داده شد. پس از آن با استفاده از آزمون­های دوجمله­ای و فریدمن، تحلیل­های آماری لازم صورت گرفت. نتایج بیان‌گر آن بود که از دیدگاه صاحبنظران و کارشناسان حسابداری، ارائه و افشای اطلاعات سرمایه فکری به موجب افزایش مربوط بودن اطلاعات درون گزارشات مالی برای استفاده­ کنندگان با اهمیت می­باشد و هم‌چنین نبود سیستم­های اطلاعاتی برای شناسایی و اندازه‌گیری منابع نامشهود و هزینه بالای توسعه­ی چنین اطلاعاتی از جمله مهم ترین دلایل بازدارنده­ی افشای اطلاعات سرمایه فکری تا به حال بوده و افزایش شفافیت شرکت و بهبود اعتبار و تصویر شرکت از جمله منافع اصلی حاصل از افشای این اطلاعات می­باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Cost–Benefit Analysis of Intellectual Capital Disclosure from Accounting Experts and Masters’ Point of view

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Nikbakht 1
  • Alemeh Yazdanian 2
  • Elham Jamali 3
1
2
3
چکیده [English]

Today, intellectual capital reporting for companies has become a critical issue by transition from an industrial economy and achieving to a knowledge-based economy. Evidence shows that companies voluntarily disclose this information to improve conditions of predicting future position, determining the intrinsic value and reducing information asymmetry. Between several research about the importance of intellectual capital reporting and its impact on various items such as financial performance, market value, etc., cost-benefit analyses reporting of this information is rare. The purpose of this study is cost-benefit analysis of intellectual capital disclosure by companies from accounting experts and masters’ point of view to determine the importance of intellectual capital information for accounting information users and determining obstacles and benefits of information disclosure.
For this purpose, the questionnaire designed by Corcoles and Ponce (2013) were sent to 345 members of experts and masters of accounting and 128 questioners were returned. Then statistical analyses have been done by using Binomial and Freidman tests. It was found that the presentation and disclosure of intellectual capital information increases the relevance of information in the financial statements. The lack of information systems for detection and measurement of intangible resources and the high cost of development of such information has been the most important reasons for preventing the disclosure of intellectual capital. Transparency increase and improving the reputation and image of corporations are the main benefits of disclosing this information.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cost-benefit
  • Intellectual Capital
  • Voluntary Disclosure
  • Financial Reporting

مراجع

*  دارابی، رویا. (1391). تاثیرافشای اجزای سرمایه فکری برکیفیت گزارشگری مالی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری. سال اول، شماره چهارم، زمستان .105-131.
* دیانتی دیلمی، زهرا.؛ رمضانی، مریم. (1392). تاثیر سرمایه فکری بر کیفیت اطلاعات مالی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار،سال ششم، شماره هجدهم، 31-47.
*  ستایش، محمدحسین. ؛ کاظم نژاد، مصطفی. (1388). بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله پیشرفت‌های حسابداری، 1، 69-94.
*   عباسی، ابراهیم. ؛ گلدی‌صدقی، امان. (1389). بررسی تاثیر کارایی سرمایه فکری بر عملکرد مالی شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری. 2(1)، 51-66.
*مشایخی، بیتا. ؛ سیدی، سیدجلال.؛ زرگران یزد، هستی. (1393). بررسی عوامل موثر بر افشای سرمایه فکری درشرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 21 (2)، 251- 270.
*       نمازی، محمد. ؛ قدیریان آرانی، محمدحسین. (1392). بررسی رابطه سرمایه فکری و اجزای آن با خطر ورشکستگی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 11، 115- 141.
*       نمازی، محمد. ؛ ابراهیمی، شهلا. (1388). بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی جاری و آینده شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری، دوره 1، شماره 3، 4-25.
*  همتی، حسن. ؛ نیکونسبتی محمد. ؛ خان حسینی، داوود. (1392). بررسی ارتباط بین سرمایه فکری با ارزش بازار شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی-پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، 18 (3)، 87- 108.
*  یحیی زاده فر، محمود.؛ آقاجانی، حسنعلی.؛ یحیی تبار، فاطمه. (1393). بررسی رابطه­ ی بین سرمایه­ ی فکری و عملکرد مالی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، دوره­ 16، شماره 1، 181-199.
*       Bezhani, Ivoni. (2010). Intellectual capital reporting at UK universities. Journal of Intellectual Capital, 11(2), 179-207.
*       Bruggen, Alexander. , Vergauwen, Philip. (2009). Determinants of intellectual capital disclosure: evidence from Australia. Management Decision, 47(2), 233-245.
*       Corcoles, Yolanda. , Ponce, Angel Tejada. (2013). Cost- benefit analysis of intellectual capital disclosure: University stakeholders’ view. Spanish Accounting Review, 16(2), 106-117.
*      Haghshenas, H. Barzegar, G. (2013). Intellectual Capital and Knowledge Assets for Value Creation.Report and Opinion; 5(12).7-12

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار