بررسی عوامل موثر بر اجتناب مالیاتی با استفاده از معادلات رگرسیون خطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری- گروه حسابداری-واحد تنکابن- دانشگاه آزاد اسلامی- تنکابن-ایران

2 استادیار و عضوهیات علمی – گروه حسابداری- واحد رشت- دانشگاه آزاد اسلامی- رشت- ایران

3 دانشیار و عضوهیات علمی – گروه حسابدار ی- واحد چالوس- دانشگاه آزاد اسلامی- چالوس- ایران

4 استادیار و عضوهیات علمی – گروه حسابداری- واحد تنکابن- دانشگاه آزاد اسلامی- تنکابن- ایران

چکیده

اجتناب مالیاتی یک نوع سوء استفاده رسمی از قوانین مالیاتی است و با یافتن راههای گریز از پرداخت مالیات در قوانین مالیاتی یا تلاش در جهت یافتن راههای قانونی به منظور کاهش میزان مالیات پرداختی مرتبط می باشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر اجتناب مالیاتی با استفاده از معادلات رگرسیون خطی می‌باشد. پژوهش حاضر از حیث هدف یک پژوهش کاربردی است و از جنبه ماهیت و روش انجام کار در دسته تحقیقات توصیفی-پیمایشی قرار دارد. تحقیق توصیفی به بررسی و توصیف حقایق موجود می‌پردازد . دراین تحقیق، جامعه آماری شامل جامعه حسابداران رسمی و کارکنان امور مالیاتی استان تهران می‌باشد. روش نمونه گیری در این تحقیق، تصادفی ساده می باشد داده‌ها با طراحی یک مدل ریاضی و با استفاده از نرم‌افزار Eviews9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. هفت فرضیه با توجه به مدل ریاضی مطرح شد که نتایج نشان داد شفافیت گزارشگری مالی، بیش اطمینان مدیریتی ، اجتناب نقدی مالیاتی و بازده دارایی رابطه معناداری با اجتناب مالیاتی دارد. همچنین یافته‌های حاصل از تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که اندازه شرکت، اهرم مالی و شدت سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت رابطه معناداری با اجتناب مالیاتی نشان نداد.از اینرو ننتایج تحقیق حاضر می‌تواند در ارائه مدلی بهتر جهت ارتقای برنامه-ریزی‌ها در جلوگیری از اجتناب مالیاتی کمک شایان ذکری نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

the Factors Affecting Tax Avoidance Using Linear Regression Equations

نویسندگان [English]

  • Amir Fallah Sougheh 1
  • Sina Kheradyar 2
  • Mohamad Reza Pourali 3
  • mahmood samadi largani 4
1 Doctoral student of accounting - Department of Accounting - Tonkabon Branch - Islamic Azad University - Tonkabon - Iran
2 Assistant professor and academic faculty member - Accounting Department - Rasht Branch - Islamic Azad University - Rasht - Iran
3 Associate Professor and Academic Faculty Member - Accounting Department - Chalus Branch - Islamic Azad University - Chalus - Iran
4 Assistant professor and academic faculty member - Accounting Department - Tonkabon Branch - Islamic Azad University - Tonkabon - Iran
چکیده [English]

Tax evasion is a form of formal misuse of tax laws and is associated with finding ways to avoid paying taxes in tax laws or trying to find legal ways to reduce the amount of taxes paid. The aim of this study is to investigate the factors affecting tax avoidance using linear regression equations. The present paper is a practical research in terms of purpose and in terms of the nature and procedure; it falls into descriptive-survey research category. Descriptive research examines and describes existing facts. In this study, the statistical population includes the community of certified public accountants and tax staff of Tehran. The sampling method in this study is simple random. The data were analyzed by designing a mathematical model using Eviews9 software. Seven hypotheses were proposed according to the mathematical model that the results showed that financial reporting transparency, managerial overconfidence, tax cash avoidance and return on assets have a significant relationship with tax avoidance. Also, the findings of the analysis indicate that company size, financial leverage and investment intensity in fixed assets did not show a significant relationship with tax avoidance. Therefore, the results of the present study can be of great help in providing a better model for improving planning in preventing tax avoidance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Taxation
  • Tax Avoidance
  • Reporting Transparency
  • Management Overconfidence
  • Cash Tax Avoidance
  1. پاک نژاد, الف. رضایی،ف.( ۱۳۹۶)، تاثیر اجتناب مالیاتی، نوسانپذیری قیمت سهام بر ارزش شرکتها، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری، تهران، موسسه آموزش عالی صالحان،صص13-1
  2. پورحیدری، امید.(1393). بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر هزینه سرمایه سهام عادی، با لحاظ فرصتهای رشد و مالکیت نهادی. فصلنامه علمی پژوهشی برنامه­ریزی و بودجه،سال نوزدهم، شماره3، صص190-173
  3. تحریری، آ. خوئینی، م. (1396)، کیفیت اطلاعات داخلی، کیفیت افشا و اجتناب مالیاتی شرکت ها. دانش حسابداری مالی، شماره4، دوره1، صص120-102
  4. حسینی، س.ر ، کریمی، ج.(1400)، بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی، ریسک مالیاتی و هزینه بدهی در بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،دومین کنفرانس بین المللی چالش ها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری،دامغان،صص10-1
  1. خانی، ع. ایمانی، ک. ملایی، م. (1395)، بررسی رابطه بین تخصص حسابرس در صنعت و اجتناب مالیاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهارن، دانش حسابرسی، دوره13، شماره 51، صص68-43
  2. خواجوی، ش. کیامهر، م. (1395)، مدل سازی اجتناب مالیاتی با استفاده از اطلاعات حسابداری ، شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، مجله دانش حسابداری، شماره 22، دوره25، صص100-79
  1. رحیمی،ع؛ فروغی،ع.(1399). بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر کارایی سرمایه گذاری.دانش حسابداری،2(41)، 264-239. DOI: 10.22103/jak.2020.14368.3027
  1. زینالی, ع. (1398). بررسی تاثیر حساسیت سرمایه گذاری وجه نقد بر اجتناب مالیاتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه چشم انداز حسابداری و مدیریت 2 (7)،صص13-1
  2. شنوایی،م .(1394). تاثیر بیش اطمینانی مدیریت بر اجتناب مالیاتی. رساله دکتری، دانشگاه تهران
  3. صالحی, م فخرحسینی،. سیدفخرالدین.( ۱۳۹۷)، بررسی رابطه بین اجتناب از مالیات و اهرم مالی در مطالعه موردی شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران، همایش تولید ملی و اشتغال پایدار، چالش ها و راهکارها، بروجرد، دانشگاه آیت اله بروجردی،صص14-1
  4. طایفه، س؛ دستگیر،م؛ رضایی،ف؛ علی احمدی،س.(1398). رتبه بندی عوامل موثر بر اجتناب مالیاتی شرکتی.دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری،4(7)، 341-309
  5. عباس­زاده، م.ر؛ فدائی،م؛مفتونیان،م؛بابایی کلاریجانی،م.(1395). بررسی ارتباط شفافیت مالی و اجتناب مالیاتی با توجه به مالکیت نهادی شرکت­ه(مطالعه موردی شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران). فصلنامه اقتصاد مالی، 10(35)،74-45
  6. فرج زاده دهکردی, ح. صراف، ف. مصطفی­پور، آسو.( ۱۳۹۷)، تاثیر سودآوری بر رابطه بین مسیولیت اجتماعی شرکت و اجتناب از مالیات، فصلنامه پژوهش های جدید در مدیریت و حسابداری،صص14-1
  7. فروغی, د؛ امیری،ه و زمانی بختیاروند،م.( ۱۳۹۵). تاثیر توانایی مدیریتی بر اجتناب مالیاتی، فصلنامه دانش حسابداری 7 (26)،20-1
  1. محمدحسینی، کامران. (1400)،تخصص مالی مدیرعامل و اجتناب مالیاتی. دومین کنفرانس بین المللی چالش ها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری، دامغان،صص5-1
  1. مهران جو, ف.( ۱۳۹۷)، بررسی رابطه بین اندازه موسسه حسابرسی و اجتناب از مالیات، دومین کنفرانس ملی پژوهشهای نوین حسابداری و مدیریت در هزاره سوم، کرج، دانشگاه جامع علمی کاربردی سازمان همیاری شهرداری ها،صص9-1
  2. مهرانی،س؛سیدی،س.ج.(1393).بررسی تاثیر مالیات بر درآمد و حسابداری محافظه­کارانه بر اجتناب مالیاتی شرکت­ها، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت،3(10): 34-13
  3. مهربان پور، م ر. (1396)، بررسی عوامل موثر بر اجتناب از مالیات و تاثیر آن بر معیارهای ارزیابی عملکرد با استفاده از معادلات ساختاری. مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره4، شماره3، صص85-65
  4. نمازی, م ؛ اسماعیل پور،ح. (۱۳۹۹). تاثیر استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) بر فرار مالیاتی و اجتناب مالیاتی، فصلنامه دانش حسابداری 11 (1)،33-1
  5. نوربخش لنگرودی, م. نجفی، ع الف. پاکپور، م.(1397)، بررسی ارتباط عوامل مالی و اجتناب از مالیات در شرکت های کوچک و متوسط پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، کنفرانس بین المللی مدیریت، حسابداری، بانکداری و اقتصاد در افق ایران 1404، مشهد، موسسه تعاونی دانش بنیان کمرآوش،صص23-1
  6. وحدانی, م. محمدی مهر،ج.( 1397)، بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی با شاخص سودآوری و ارزش شرکت.همایش تولید ملی و اشتغال پایدار، چالش ها و راهکارها، بروجرد، دانشگاه آیت اله بروجردی،صص12-1
  7. Chen, Zhang (2016), Corporate Tax Avoidance and Performance: Evidence from China’s Listed Companies, Institutions and Economies, Vol. 8, No. 3, July 2016, pp. 61-83
  1. Chen, X.; Hu N.; Wang X.; and X Tang (2017). Tax Avoidance and Firm Value: Evidence from China, Nankai Business Review International, 5 (1): 25-42.
  1. Chyz, J. , Gaertner, F. , Kausar, A. & Watson, L. (2014). Overconfidence and Aggressive Corporate Tax Policy. Available at SSRN 2408236 ,30-43
  2. Hanlon, M., and S.Heitzman.(2010). A review of tax research. Journal of Accounting and Economics, 50(2-3):127-178.
  3. Gravelle, H.G.(2013). Tax Havens: Internatinal Tax Avoidance and Evasion. Congressional research service,8-13.
  4. Kim, Jeong Ho (2017), The Study On The Effect And Determinants Of Small - And Medium-Sized Entities Conducting Tax Avoidance, The Journal of Applied Business Research, Volume 33, Number 2, pp375-389
  5. Koester, A., Shevlin, T., Wangerin, D. (2018). The role of managerial ability in corporate tax avoidance. http://papers.ssrn.com/sol3/ papers.cfm?abstract_id=2753152
  6. Kubick, R. Lynch, D. Mayberry, M. (2017). The Effects of Increased Financial Statement Disclosure Quality on Tax Avoidance: An Examination of SEC Comment Letters. Journal of the American Taxation Association, 33(2): 35-65
  7. Khurana, I.K., Moser, W.J., Raman, K.K. (2018). Tax avoidance, managerial ability, and investment efficiency. Abacus, 54(4), 547-575.
  8. L_opez-Laborda, J., Vallés-Giménez, J. and Zárate-Marco, A. (2018), “Income shifting in the Spanish dual income tax”, Fiscal Studies, Vol. 39 No. 1, pp. 95-120.
  9. Robinson, J., Sikes, S., and Weaver, C.(2010). Performance measurement of corporate tax departments. The Accounting Review, 85, 1035-1064
  10. Sidney, C, M, Leng. Grant R, Grantly, T. (2019). The effect of the general antiavoidance rule on corporate tax avoidance in china. Journal of contemporary accounting and economic. 15: 105-117.
  11. Torregrosa-Hetland, S.(2020). Inequality in tax evasion: the case of the Spanish income tax. Applied Economic Analysis, Vol. 28 No. 83, 2020, pp. 89-109