تاثیر اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و شکاف مالیاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی ارشد گروه حسابداری، واحد مسجد سلیمان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، مسجد سلیمان ، ایران

2 استاد یار گروه حسابداری ، واحد مسجد سلیمان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، مسجد سلیمان ، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر رابطه بین قابلیت مقایسه صورت های مالی و شکاف مالیاتی در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.آزمون فرضیه‌ها از طریق رگرسیون چندگانه و به روش حداقل مربعات تعمیم یافته صورت پذیرفت. همچنین نمونه آماری پژوهش شامل 115 شرکت طی بازه زمانی 1394 تا 1400 بوده که با استفاده از روش حذف سیستماتیک انتخاب شدند. نتایج نشان داد که بین قابلیت مقایسه صورت‌های مالی و شکاف مالیاتی یک رابطه منفی و معنادار وجود دارد همچنین اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی نیز رابطه منفی بین قابلیت مقایسه صورت‌های مالی و شکاف مالیاتی را تشدید می‌کند..قابلیت مقایسه صورت های مالی به منزله یک سازوکار حاکمیتی، از رفتارهای فرصت طلبانه مدیران از جمله شکاف مالیاتی ممانعت کرده و با افزایش شفافیت گزارشگری مالی می‌تواند دقت اطلاعات در دسترس عموم را در خصوص فعالیت‌ها و تصمیمات مدیریت و احتمال کشف موارد گریز از مالیات توسط مامورین مالیاتی افزایش دهد. همچنین بر اساس تئوری نمایندگی و تئوری ذینفعان استفاده از استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی به عنوان مبنایی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات، موجب حفظ سطح بالای انطباق بین سود حسابداری و سود مشمول مالیات و افزایش قابلیت مقایسه آن بین شرکت‌ها می‌شود که این مساله باعث کاهش اختلاف بین سود حسابداری و سود مشمول مالیات می‌شود .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of the Implementation of International Financial Reporting Standards (IFRS) on the Relationship Between Financial Statement Comparability and Tax Gap

نویسندگان [English]

  • marzieh mahdipoor 1
  • shahrokh bozorgmehrian 2
1 Senior student of Accounting Department, Suleiman Mosque Branch, Islamic Azad University, Suleiman Mosque, Iran
2 Assistant Professor of Accounting Department, Suleiman Mosque Branch, Islamic Azad University, Suleiman Mosque, Iran
چکیده [English]

Abstract
The purpose of this study is to investigate the impact of the implementation of international financial reporting standards on the relationship between the comparability of financial statements and the tax gap in the Tehran Stock Exchange.Hypotheses were tested through multiple regression and generalized least squares method. Also, the statistical sample of the research included 115 companies during the period of 2016 to 2022, which were selected using the systematic elimination method.The results showed that there is a negative and significant relationship between the comparability of financial statements and the tax gap, and the implementation of international financial reporting standards also exacerbates the negative relationship between the comparability of financial statements and the tax gap.The ability to compare financial statements, as a governance mechanism, prevents the opportunistic behavior of managers, including the tax gap, and by increasing the transparency of financial reporting, it can improve the accuracy of information available to the public regarding management activities and decisions and the possibility of discovery. Increase cases of tax evasion by tax officials. Also, based on agency theory and stakeholder theory, the use of international financial reporting standards as a basis for calculating taxable income maintains a high level of compliance between accounting profit and taxable profit and increases its comparability between companies, which The problem reduces the difference between accounting profit and taxable profit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: comparability of financial statements
  • international financial reporting standards
  • tax gap
  • افلاطونی، عباس؛ زلقی، حسن و خزایی، مهدی.(1398)، تأثیر توانایی مدیریت بر میزان قابلیت مقایسه صورت‌های مالی، دانش حسابداری، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 37، صفحه 21-42.
  • بندریان، امیرعلی و سیدسعید، موسوی، (1399)، بررسی رابطه بین برنامه ریزی مالیاتی و هزینه های نمایندگی با تاکید بر نقش ارتباطات سیاسی در بورس اوراق بهادار تهران، چشم انداز حسابداری و مدیریت، دوره 3، ش 30، صص 113-96
  • تاریوردی ، فرزاد ، پورزمانی ، زهرا (1402) .میزان دستیابی به اهداف اخلاقی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر مبنای مکاتب اخلاقی ساختار گرا ، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت ، دوره 12 ، شماره 2 ، صص 345-358.
  • حاجیها، زهره و چناری، حسن.(1396)، قابلیت مقایسۀ‌ صورت‌های مالی و مدیریت سود واقعی، پژوهش های حسابداری مالی، دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 33، صص 33-48.
  • حساس یگانه، یحیی و رضایی، شهروز.(1397)، بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی و هزینه های مدیریت مالیات شرکت با اجتناب و فرار مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مطالعات تجربی حسابداری مالی، دوره 15، شماره 58،  صفحه 27-58
  • رضایی ، یاسر و عبدالهی احمد.(1398)، قابلیت مقایسه صورت‌های مالی و احتمال گزارشگری متقلبانه، پژوهشهای حسابداری مالی، دوره 11، شماره 2 ، شماره پیاپی 40، صص 89-104.
  • سامانیان، علیرضا؛ بندریان، امیرعلی و مسیحی پور، کورش، (1399)، بررسی رابطه بین ارتباطات سیاسی، اجتناب مالیاتی و معاملات با اشخاص وابسته با ارزش شرکت : آزمون نظریه اقتصاد سیاسی در بورس اوراق بهادار تهران، ، چشم انداز حسابداری و مدیریت، دوره 3، ش 35، صص 32-15
  • صالحی، اله کرم. ویسی زاده، هنگامه (1401). تاثیر قابلیت مقایسه صورت های مالی بر ساختار سررسید بدهی ها با تاکید بر نقش بیش اعتمادی مدیران، پژوهش­های مالی و رفتاری در حسابداری، دوره 2، ش 1، صص 109-90.
  • شیربیگی، علیرضا. (1400)، بررسی تاثیر اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر شکاف مالیاتی با تاکید بر نقش هزینه های سیاسی در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه ازاد اسلامی واحد اهواز. گروه حسابداری.
  • صفری گرایلی، مهدی و یاسر، رضائی پیته نوئی. (1399). بررسی اثر تعدیل‌کنندگی محیط اطلاعاتی بر رابطه بین قابلیت مقایسه حسابداری با اجتناب مالیاتی شرکت، پژوهش­های تجربی حسابداری، دوره 10، ش 4، ش پیاپی 38، صص 111-83.
  • فرجی، امید؛ سجادپور، رضا و مرتضی، رفیعی، (1399). قابلیت مقایسۀ صورتهای مالی، رقابت بازار محصول و اجتناب مالیاتی، پزوهش های حسابداری مالی، دوره 12، ش 3، صص 44-23.
  • قنواتی، فاطمه. (1401)، بررسی نقش تعدیلی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر رابطه بین هزینه های سیاسی و اجتناب مالیاتی، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری، دانشگاه ازاد اسلامی واحد رامهرمز. گروه حسابداری.
  • قادری، بهمن؛ دیدار، حمزه و کفعمی، مهدی.(1398)، بررسی رابطة بین هزینه‏ های سیاسی و شکاف مالیاتی: شواهدی تجربی از بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش های تجربی حسابداری مالی، شماره 4 ، دوره 8 ، صص 161-194.
  • مشایخی ، بیتا و صبری علی پناه.(1394). "تاثیر راهبری شرکتی بر رابطه ی بین اجتناب از مالیات و ارزش شرکت." فصلنامه پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی 7، دوره 25. صص .55-70
  • موسوی مطهر ، سید سجاد ، رحمانی ، علی ، امیری ، هوشنگ (1401) .تاثبر پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر صورت وضعیت مالی در ایران ، مجله دانش حسابداری ،دوره سیزدهم ، شماره 3 ، صص 21-44.
  • معتمدی، حمید و احسان، کمالی، (1399)، بررسی تاثیر قابلیت مقایسه صورتهای مالی بر اجتناب مالیاتی با نقش تعدیل کننده رقابت در بازار محصول در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران، موسسه آموزش عالی هشت بهشت، گروه حسابداری، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری
  • ناصری، احمد؛ مختاری، مهدی و زارعی، حمید،(1396)، بررسی میزان تأثیر به‌کارگیری استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی بر افزایش کارایی نظام مالیاتی در ایران ، پژوهش­های تجربی حسابداری، دوره 7، ش 2، صص 176-150.
  • نمازی، محمد و اسماعیل پور، حسن،(1399)، بررسی تأثیر استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی بر فرار مالیاتی و اجتناب مالیاتی در کشور ایران، دانش حسابداری، دوره 11، ش 1، صص 33-1.

 

  • Blanco, B., & Dhole, S. (2017). Financial Statement Comparability, Readability and Accounting Fraud, AFAANZ Conference, Working Paper,https://www.afaanz.org/openconf/2017/modules/request.php?module=oc_program&action=summary.php&id=4
  • Kurauone , O, Yusheng,K, Huaping,S.(2022).The effects of International Financial Reporting Standards, auditing and legal enforcement on tax evasion: Evidence from 37 African countries,Global Finance Journal,Volume 49, https://doi.org/10.1016/j.gfj.2
  • Chen, C.W., et al., (2018). . Financial statement comparability and the efficiency of acquisition decisions. Contemp. Account. Res. 35, 164–
  • De Franco, G., Kothari, S. P., & Verdi, R. S. (2011). The benefits of financial statement comparability. Journal of Accounting Research, Vol. 49, No. 4, Pp. 895–931
  • De Simone, L. (2016). Does a common set of accounting standards affect tax-motivated income shifting for multinational firms?. Journal of Accounting and Economics, 61 (1) , 145-165
  • Fang, V. W., Iselin, M., & Zhang, G. (2018). Consistency as a path to comparability: Benefits and costs. Available at SSRN 2858301
  • Hagerman R. L and zmijewski, M. (1978). Some economic determinants of accounting policy choice, Journal of Accounting and Economics, 1,141-161
  • Kiryanto, A., Lestari, B. (2018). The impact of international financial reporting standards (ifrs) against tax avoidance: Case study in Indonesia. Working Paper, Universitas Islam Sultan Agung Semarang
  • Majeed, M. A., & Yan, C. (2019). Financial statement comparability and corporate tax avoidance: evidence from China. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 32(1), 1813-1843
  • Samuel,A. ,N. Obiamaka,O. Samuel. (2013). the impact of International Financial Reporting Standards on Taxation, International Journal of Business and Social Science,3 (10).
  • Sohn, B. C. (2016). The effect of accounting comparability on the accrual-based and real earnings management. Journal of Accounting and Public Policy, 35(5), 513-539
  • Suk, I. , Zhao, Y. (2017). Does Financial Statement Comparability Deter Aggressive Tax Avoidance? Available at SSRN: https://ssrn. com/abstract=3065250
  • Watts, R. L. , and Zimmerman, J. L. (1986). Positive accounting theory.New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
  • Yong, Huang, Yan ,Chao.(2020).’Global accounting standards, financial statement comparability, and the cost of capital’International Review of Economics & Finance.’Volume 69, - 301-318