شناسایی و تبیین عوامل بومی موثر بر حسابداری مدیریت رفتاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.

چکیده

جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان، اساتید و متخصصین حوزه حسابداری مدیریت و علوم رفتاری به تعداد نامحدود بودند که تعداد مصاحبه شوندگان حدود 16 نفر بود. روش نمونه گیری به صورت گلوله‌برفی بود که از مصاحبه شوندگان خواسته شد افرادی مطلع در رابطه با موضوع تحقیق را جهت انجام مصاحبه های بعدی معرفی نمایند. داده های اولیه به شیوه مصاحبه گردآوری شدند. مطابق فرایند روش شناختی، طی سه مرحلۀ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، نخست از دل تعداد زیاد انواع داده های اولیه، کدهای مرتبط با موضوع مشخص شدند؛ سپس به شیوۀ مقایسۀ مداوم از دل چندین کد، یک مفهوم استخراج شد و به همین شیوه سایر کدها نیز به مفاهیم تبدیل شدند تا در نهایت 100 مفهوم به دست آمد. در مرحلۀ بعد، هر چند مفهوم در قالب یک مقوله قرار گرفتند تا 20 مقوله برای این پژوهش به دست آمده باشد. یافته های تحقیق نشان داد که، 4 مقوله به عنوان مقولۀ محوری ظاهر شدند که شامل: قضاوت حسابداران، قضاوت و تصمیم‌گیری افراد، عوامل رفتاری، ارزیابی و کنترل می باشند. سایر مقوله ها برای ارائه در مدل تصویری در پنج دستۀ شرایط علّی (4 مقوله)، بستر یا زمینه (2 مقوله)، شرایط مداخله گر (4 مقوله)، راهبردها (3مقوله)، پیامدها (3 مقوله) قرار گرفتند. در نهایت نتایج نشان از معناداری روابط و اجزای مدل ارائه شده داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and explaining local factors affecting behavioral management accounting

نویسندگان [English]

  • Farshid Yazdani 1
  • Arefeh Mohaghegh 2
  • naghi fazeli 2
1 PhD student in the Department of Accounting, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Accounting, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran.
چکیده [English]

The statistical population of the research included an unlimited number of experts, professors and specialists in the field of management accounting and behavioral sciences, and the number of interviewees was about 16 people. The sampling method was in the form of a snowball, in which the interviewees were asked to introduce people who are knowledgeable about the research topic to conduct subsequent interviews. Primary data were collected through interviews. According to the methodological process, during the three stages of open coding, central coding and selective coding, firstly, the codes related to the topic were identified from the large number of primary data types; Then, in the method of continuous comparison, a concept was extracted from several codes, and in the same way other codes were also converted into concepts until finally 100 concepts were obtained. In the next step, some concepts were put in the form of a category so that 20 categories were obtained for this research. The findings of the research showed that 4 categories emerged as the central categories, which include: accountants' judgment, people's judgment and decision making, behavioral factors, evaluation and control. Other categories to be presented in the visual model were placed in five categories of causal conditions (4 categories), background or context (2 categories), intervening conditions (4 categories), strategies (3 categories), consequences (3 categories). Finally, the results showed the significance of the relations and components of the presented model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : model design
  • accounting
  • behavioral management
  • foundational data theory

مراجع

  • ابوالفتح‌زاده، سمیرا. (1396). فرآیند رفتاری حسابداری مدیریت. اولین کنفرانس ملی نقش حسابداری، اقتصاد و مدیریت، تبریز.
  • احمد ریاحی بلکوئی (1395). حسابداری مدیریت رفتاری، ترجمه جواد شکرخواه، چاپ اول، انتشارات ترمه.
  • بادامی، حمیده. (1399). بررسی عملکرد حسابداری مدیریت در زمان بحران اقتصادی و نوآوری‌های آن.ششمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم انسانی ، اقتصاد و حسابداری ایران،تهران.
  • بیات، علی و فتحی، مهرداد. (1397). بررسی جایگاه حسابداری مدیریت مالی رفتاری در اقتصاد مقاومتی ایجاد اشتغال.دومین کنفرانس ملی حسابداری-مدیریت و اقتصاد با رویکرد اشتغال پایدار و نقش آن در رشد صنعت،ملایر.
  • پاکروان، لقمان و خوبیاری، مجید. (1394). حسابداری مدیریت به عنوان یک فرآیند رفتاری.چهارمین کنفرانس ملی و دومین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت، تهران.
  • پرهام‌نیا، فرشاد. (1400). عوامل رفتاری مؤثر بر اشتراک دانش: مرور نظام‌مند یک دهه پژوهش در دو پایگاه اطلاعاتی فارسی. مدیریت دانش سازمانی، 4(13 )، 129-185.
  • تفتیان، اکرم و رییسیان، سمیرالسادات و مزیدی شرف‌آبادی، صفیه (1396). نقش حسابداری در مالی رفتاری،کنفرانس پارادایم‌های نوین مدیریت و علوم رفتاری، تهران.
  • دهرویه، ابراهیم و همائی، مریم (1393). بررسی حسابداری مدیریت رفتاری در غالب هوشمندی کسب و کار با تکنیک داده کاوی، اولین کنفرانس ملی جایگاه مدیریت و حسابداری در دنیای نوین کسب و کار، اقتصاد و فرهنگ، علی‌آباد.
  • دهقانیان، حامد؛ صبور، الهام و حجتی، علی‌رضا. (۱۳۹۲)، بررسی رابطه بین مولفه‌های عدالت سازمانی و تعهد سازمانی در یک شرکت بیمه، پژوهشنامه بیمه، سال ۲۸، ش ۲، ۱۵۳-۱۸۰.
  • رستم‌خانی، رویا، مراد‌زاده‌فرد، مهدی، و حسینی، سیدحسین. (1400). بررسی تأثیر ابزارهای هوش تجاری برافزایش بهره‌وری سیستم‌های یکپارچه اطلاعاتی حسابداری مدیریت مدرن. پیشرفت‌های مالی و سرمایه‌گذاری، 2(2 )، 113-129.
  • رمضانی پیانی، سیده‌خاطره. (1398). حسابداری مدیریت و چالش‌های اجرای آن.نخستین کنفرانس ملی مدیریت بازرگانی، کارآفرینی و حسابداری،تهران.
  • رهنمای رودپشتی فریدون؛ خردیار، سینا و ایمنی، محسن. (1395). ریشه‌‌ی تاریخی جریان پژوهش‌ها در حسابداری مدیریت رفتاری: (تئوری‌ها و روش‌های پژوهش). فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری. ۱۳۹۵; ۱ (۱) :۲۵-۵۲.
  • رهنمای رودپشتی، فریدون؛ خردیار، سینا؛ ایمنی، محسن، (1395). «ریشه‌ تاریخی جریان پژوهش‌ها در حسابداری مدیریت رفتاری»، حسابداری ارزشی و رفتاری، بهار و تابستان ۱۳۹۵، شماره ۱.
  • ریاحی بلکوئی، احمد (1397). حسابداری مدیریت رفتاری بلکویی.انتشارات ترمه.
  • سعیدی، علی و فراهانیان، محمدجواد. (۱۳۹۰)، مبانی اقتصاد و مالی رفتاری، شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس.
  • شهلایی، کیوان (1400). تدوین مدل حسابداری مدیریت رفتاری با رویکرد نظریه ی مبنا (گراندد تئوری)، مورد مطالعه: کارکنان مالی دستگاه‌های اجرایی، چهارمین همایش بین‌المللی دانش و فناوری هزاره سوم اقتصاد، مدیریت و حسابداری ایران، تهران.
  • عرب‌مازار یزدی، محمد و محمدی، پویان. (1399). چارچوب مفهومی حسابداری مدیریت. هفدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، تهران.
  • قاضی‌زاده، علیرضا. (1400). شکاف حکمرانی در نظام اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران. مطالعات راهبردی، 24(4 (94 پیاپی) )، 155-185.
  • قربانی، مهدی و نامدارپور، اصلان (1396). حسابداری مدیریت رفتاری الگوها و روش‌ها،دومین همایش بین‌المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه، تهران.
  • کامیاب، سیدهاشم. (1395). حسابداری مدیریت به عنوان یک فرآیند رفتاری. پنجمین کنفرانس بین‌المللی حسابداری و مدیریت و دومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری‌های باز، تهران.
  • کریمی، اکرم، دارابی، رویا، پورفخاران، محمدرضا، و مقدم، حسین. (1401). پیش‌بینی رتبه‌بندی کیفیت اطلاعات با رویکرد تحلیل عاملی و هوش مصنوعی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی (پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی)، 14(54 )، 101-139.
  • مشیری، اسمعیل؛ جلیلی، آرزو (1399). حسابگری ذهنی: چالش نو بر مدل‌های کلاسیک مجله علمی پزوهشی حسابداری مدیریت مالی، مدیریت شماره پاییز.
  • ملک‌آباد، محمد و شیبانی، حسن (1398). ارائه مدلی جهت حسابداری مدیریت و درآمد سازمان، پنجمین کنفرانس ملی علوم انسانی و مطالعات مدیریت، تهران.
  • نصرتی، علیرضا، و جلالی، ساره. (1401). برآورد آینده نظام اطلاعاتی سلامت الکترونیک در جامعه. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 31(122 )، 102-111.
  • Azudin, A., & Mansor, N. (2018). Management accounting practices of SMEs: The impact of organizational DNA, business potential and operational technology. Asia Pacific Management Review, 23 (3), 222-226.
  • Bafghi, A. A. T. (2021). Professional Ethics and Behavior in Accounting. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 8 (1), 545-555.
  • Birnberg, J. G., Shields, J. F., (1989). Three decades of behavioral accounting research: A search for order, Behavioral Research in Accounting, 1, pp:23-74.
  • Birnberg, J. (2011). A proposal framework for behavioral accounting research. Behavioral research in accounting. Vol23. No.1. pp 1-43.
  • Birnberg, J., Luft, J. and Shields, M. (2007). Handbook of Management Accounting Research. Elsevier Ltd.
  • Astuty, W., Pratama, I., Basir, I., & Harahap, J. P. R. (2022). Does enterprise resource planning lead to the quality of the management accountinginformationsystem?. Polish Journal of Management Studies, 25(2), 93-107.
  • Birnberg, J.C., (2011). A proposed framework for behavioral accounting research, Behavioral Research in Accounting, 23 (1), pp:1-43.
  • Birnberg, J.C., (2012). Is neuroaccounting waiting in the wings? An essay, Accounting, Organizations and Society, 37 (1), pp:1-13.
  • Birnberg, J.G. Luft, J. Shields, M.D. (2006). Psychology theory in management accounting research. In: Chapman, C. S. Hopwood, A. G., Shields, M. D., (Eds.), Handbook of Management Accounting Research", Vol. 1, Elesevier, Amsterdam, the Netherlands.
  • Cardinaels, E., (2008). The interplay between cost accounting knowledge and presentation formats in cost-based decision making, Accounting, Organizations and Society, 33, pp:582-602.
  • Chu, H. L., & Chiu, S. C. (2021). The Stages of Management Accounting Evolution in Taiwan’s Hotel Industry: Evidence from Taipei City. Management Accounting in China and Southeast Asia: Empirical Studies on Current Practices, 109.
  • Dalla Via, N., (2012), Behavioral management accounting and control: The origins of a stream ofresearch, thesis Ph.D. in Business granted by the University of Venice.
  • Dawes, R. (2000). Tversky, Amos. In A. Kazdin (Ed), Encyclopedia of Psychology (Vol. 8, pp. 127-128). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Dicleli M, Bruneau M. Seismic performance of single-span simply supported and continuous slab-on-girder steel highway bridges. Journal of Structural Engineering, ASCE; 121 (10): 1497-1506,
  • Efendi, D., & Kusuma, E. A. (2021). The Role of the Management Accounting System and Decision-Making Style on Managerial performance. Jurnal Keuangan dan Perbankan, 25 (1), 144-161.
  • Enslin, Z., Hall, J. H., & du Toit, E. (2023). How Pervasive is the BusinessDecision-making Involvement of Management Accountants and What Factors Influence this Involvement?. In Advances in Management Accounting (Vol. 34, pp. 117-144). Emerald Publishing Limited.
  • Hariyati, H., Nuswantara, D. A., Hidayat, R. A., & Putikadea, I. (2023). Management accounting information system and intellectual capital: a way to increase SME’s business performance. Jurnal Siasat Bisnis, 61-75.
  • Hellmann, A. (2016). The role of accounting in behavioral finance. Journal of Behavioral and Experimental Finance, 9, 39-42.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار