تحلیل یک دهه پژوهش‌های حسابداری ایران از منظر شاخص‌های علم‌سنجی (1389-1398)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

با توجه به اهمیت ارزیابی برونداد علمی حوزه‌های مختلف دانشگاهی از منظر شاخص‌های علم‌سنجی، هدف این پژوهش تحلیل علم‌سنجی و دیدارسازی شبکه علمی پژوهش‌های حوزه حسابداری ایران طی یک دهه (سال‌های 1389 تا 1398) بود. به این منظور، برونداد علمی این حوزه در قالب مقالات منتشرشده در پانزده عنوان مجله ایرانی نمایه‌شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلامی طی این دوره تحت نرم‌افزارهای علم‌سنجی و نگاشت علمی تحلیل شد. طبق یافته‌ها، بیست نویسنده برتر حدود 29درصد مقالات را تألیف کرده‌اند. میانگین تعداد استناد به ازای هر مقاله 65/2 بود. مقادیر مرکزیت نویسندگان نشان از پیوند قوی و تعامل نویسندگان داشت. الگوی غالب نویسندگی در قالب گروهی (به‌ویژه دونویسندگی) بود. مدیریت سود، کیفیت حسابرسی و بازده سهام پربسامدترین کلیدواژه‌ها بودند. جفت کلیدواژه‌های مدیریت سود-اقلام تعهدی اختیاری، جریان نقد عملیاتی-اقلام تعهدی، و محافظه‌کاری غیرشرطی-محافظه کاری شرطی، به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بودند. ترسیم نقشه موضوعی منجر به شکل‌گیری شش خوشه موضوعی به ترتیب زیر شد: «مدیریت سود و اقلام تعهدی»، «راهبری شرکتی و تئوری نمایندگی»، «حسابرسی»، «قیمت و سود سهام»، «مدیریت سرمایه‌گذاری»، و «تأمین و ارزیابی عملکرد مالی». در مجموع، با توجه به میزان قابل‌قبول استنادات به مقالات این حوزه، اثرگذاری پژوهش‌های آن روبه‌رشد است. نویسندگان حوزه با هم تعاملاتی محکم و سازنده دارند که می‌تواند کیفیت آثارشان را روزبه‌روز تقویت کند. با توجه به خوشه‌های حاصل، موضوعات عمده و هسته حسابداری در پژوهش-های این حوزه لحاظ شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing a decade of Research on Iran's Accounting Field from a Scientometric Perspective (2010-2019)

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Khasseh 1
  • Heidar Mokhtari 2
  • Masume Ahmadi Feishami 3
1 Associated Professor, Department of Knowledge and Information Science, Payame Noor University, Tehran, Iran
2 Associate professor, Department of Knowledge and Information Science, Payame Noor University. Tehran, Iran
3 MSc in Knowledge and Information Science, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Considering the importance of evaluating scientific output in different scientific field with scientometric indicators, this study aimed at analyzing and visualizing the scientific maps of research on the accounting field in Iran during a decade (2010-2019). For this, the output on the field in the form of published papers in 15 Irania research journals indexed in Islamic Scientific Citation (ISC) database were analyzed by scientometric and scientific mapping software packages. Based on the findings, top 20 authors authored about 30% of all papers. The mean rate of citation per paper was 2.65. The rates of authors' centrality showed authors' faire scientific interactions and connections. The main authorship pattern was multi-authored (mostly two-authored) one. The highly-frequent keywords were earning management, audit quality, and stock return, respectively. The highly-frequent co-occurred keyword pairs were earning quality-discretionary accruals, operating cash flow-accruals, unconditional conservatism-conditional conservatism, respectively. Subject clustering resulted in six core clusters, including earning management and accruals, corporate governance and agency theory, auditing, stock price and returns, investment management, and financial performance support and evaluation. In conclusion, considering the acceptable citability rate, research on the field is developing and stable and effective connections among authors can resulted in high-quality research. Bases on subject clustering, main topics in accounting have been considered in research on the field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scientometrics
  • Scientific visualization
  • Science mapping
  • Accounting

مراجع

  • رهنمای رودپشتی، فریدون؛ وکیلی­فرد، حمیدرضا؛ بنی­طالبی دهکردی، بهاره؛ کاویان، مریم (1391). تحلیل محتوای نشریات دارای رتبه علمی پژوهشی رشته حسابداری در ایران. فصلنامه حسابداری مدیریت، 5(15)، 143-121.
  • سادات حسینی، نیره؛ غلامی جمکرانی، رضا (1396). تحلیل محتوای پژوهش­های مدیریت سود. فصلنامه حسابداری مدیریت، 10 (35)، 105-91.
  • سهیلی، فرامرز؛ چشمه سهرابی، مظفر؛ آتش پیکر، سمیرا (1394). تحلیل شبکه هم­نویسندگی پژوهشگران حوزه علوم پزشکی ایران: مطالعه­ای با استفاده از تحلیل شبکه­های اجتماعی. علم­سنجی کاسپین، 2(1)، 32-24.
  • فتاحی، رحمت­الله؛ دانش، فرشید؛ سهیلی، فرامرز (1390). بررسی وضعیت جهانی تولیدات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در سالهای 2010-1990 در وبگاه علوم با هدف ترسیم نقشه علم این دانشگاه. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع­رسانی، 1(1)، .196-175.
  • فرهنگی، سهیلا؛ خاصه، علی­اکبر؛ ابراهیمی دینانی، آرزو (1397). ترسیم ساختار دانش در پژوهش­های عرفانی: تحلیل هم­واژگانی. ادبیات عرفانی و اسطوره­شناختی، 14 (51)، 239-207.
  • گرامی­راد، فاطمه؛ محمدی، مهدی؛ سرلک، نرگس (1393). تحلیل محتوای مقاله­های مجلات علمی پژوهشی حسابداری و مالی منتشره بین سال­های 92-1387. فصلنامه حسابداری مدیریت،7 (23)، 122-105.
  • مرادی، محمد؛ صفی خانی، رضا (1395). تحلیل پژوهش­های حسابداری بخش عمومی در ایران و جهت­گیری تحقیقات آتی. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 23(4)، 574-547.
  • مهربانی، حسین؛ غلامی جمکرانی، رضا (1396). بررسی تحلیلی پژوهش­های انجام­شده در زمینه حسابرسی در ایران. دانش حسابرسی، 17(66)، 241-217.
  • میرزایی، عباس؛ مختاری، حیدر (1386). شاخص هرش، رویکردی نوین در ارزیابی برون­داد علمی محققان. فصلنامه کتاب، 18(3)، 114-107.
  • ناطقی، سمیرا؛ مهرانی، کاوه؛ تحریری، آرش (1397). مروری بر پژوهش­های حسابرسی در ایران. بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 25(1)، 179-159.
  • نمازی، محمد؛ رجب دری، حسین؛ روستا میمندی، اعظم (1396). بررسی تعداد و تحلیل محتوای مقاله­های مرتبط با اخلاق حرفه­ای حسابداری در ایران. پیشرفت­های حسابداری، 9(1)، 226-193.
  • نمازی، محمد؛ ناظمی، امین (1387). مروری بر پژوهش­های حسابداری انجام­شده در بورس اوراق بهادار تهران. توسعه و سرمایه، 1(2)، 48-9.
  • نوبخت، یونس (1397). علم­سنجی پژوهش­های حسابداری رفتاری در ایران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7(27)، 136-125.
  • نونهال­نهر، علی­اکبر؛ کاظمی نوجه­ده، معصومه (1398). تحلیل محتوای مقالات فصلنامه بررسی­های حسابداری و حسابرسی از ابتدای انتشار تا پایان سال 1396. فصلنامه بررسی­های حسابداری و حسابرسی. 26 (1)، 150-122.
  • Adigwe, I. (2016). Lotka’s Law and productivity patterns of authors in biomedical science in Nigeria on HIV/AIDS: A bibliometric approach. The Electronic Library, 34(5), 789-807.
  • Balstad, M.T. & Berg, T. A (2020). Long-term bibliometric analysis of journals influencing management accounting and control research. Journal of Management  30, 357–380.
  • Bannier, C.; Pauls, T. & Walter, A. (2019). Content analysis of business communication: Introducing a german dictionary. Journal of Business Economics, 89 (1), 79-123.
  • Barrick, J. A., Mecham, N. W., Summers, S. L. & Wood, D. A. (2019). Ranking accounting journals by topical area and methodology. Journal of Information Systems, 33(2): 1–22.
  • Behrend, Joel & Eulerich, Marc (2019). The evolution of internal audit research: a bibliometric analysis of published documents (1926-2016). Accounting History Review, 29(1), 103-139.
  • Biglu, M. H. (2008). The influence of references per paper in the SCI to impact factors and the Matthew effect. Scientometrics, 74 (3), 453-470.
  • Bordons, M., Aparicio, J., González-Albo, B., & Díaz-Faes, A. A. (2015). The relationship between the research performance of scientists and their position in co-authorship networks in three fields. Journal of Informetrics, 9 (1), 135-144.
  • Borner, K, Chen, C, & Boyach, K (2003). Visualizing knowledge domains. In B. Cronin (Ed). Annual Review of Information Science & Technology, pp. 79-255.
  • Cuellar, M.J., Vidgen, R., Takeda, H. & Truex, D. (2016). Ideational influence, connectedness, and venue representation: making an assessment of scholarly capital. Journal of the Association for Information Systems, 17(1), 1-28.
  • Ezenwoke, O.; Ezenwoke, A.; Eluyela, D. & Olusanmi, O. (2019). A bibliometric study of accounting information systems research from 1975-2017. Asian Journal of Scientific Research, 12, 167-178.
  • Farhanghi, S., Khasse, A., Ebrahimi-dainani, A. (2018). Mapping knowledge structure in mystic research: a co-word anakysis. Mto-Mystic Literature, 14(51), 207-239 [in Persian].
  • Fattahi, R., Danesh, F., Soheili, F. (2011). The world status of research in Ferdowsi University of Mashhad during 1990-2010 In the Web oF Science for Scientific Mapping. Library and Information Science Research Journal, 1(1), 175-196 {in Persian].
  • Gheramirad, F., Mohammadi, M. & Sarlak, N. (2014). Content Analysis of accounting papers in accounting and financial research journals published during 2008-2013. Accounting Management Quarterly, 23(4), 547-574 [in Persian].
  • Glänzel, W. A. & Schubert, S. (2004). Analyzing scientific networks through co-authorship. Handbook of Quantitative Science and Technology Research, 257-276, Kluwer Academic Publishers. Netherlands
  • Godard, A. (2010). Contemporary public sector accounting research: An international comparison of journal papers. The British Accounting Review, 42(2), 75-87.
  • Hamerka, M. (2020). Identification of scientific productivity determinants. International Journal for Quality Research, 14(2), 559-576.
  • Lesage, C., & Wechlter, H. (2007). Typology of research topics in audit: a content analysis. In: 30th European Accounting Association Annual Congress, Lisbon
  • Liu, G.Y., Hu, J.M., & Wang, H.L. (2012). A co-word analysis of digital library field in China. Scientometrics, 91(1), 203-217.
  • Marx, W., Bornmann, L., Barth, A. & Leydesdorff, L. (2014). Detecting the historical roots of research fields by reference publication year spectroscopy (RPYS). Journal of the Association for Information Science and Technology, 65(4), 751–764.
  • Mehrabani, H. & Gholami-Jamkarani, R. (2018). Analytical study of research on accounting in Iran. Accounting Knowledge, 17(66), 217-241 [In Persian].
  • Moed, H. F. (2006). Citation Analysis in Research Evaluation. Londen: Springer.
  • Mokhtari, H. & Mirzaie, A. (2007). Hirsh index as a new measute for evaluating researchers' output. Book Quarterly, 18(3), 107-114 [in Persian].
  • Nateghi, S., Mehrani, K. & Tahriri, A. (2018). Reviewing Iran's accounting research. Accounting and Accountability Research, 1(25), 159-179 [in Persian].
  • Moradi, M. & Safi-Khani, R. (2016). Analuzing accounting research in public section in Iran. Accounting and Auditing Reviews, 23(4), 547-574 [in Persian].
  • Namazi, M. & Nazemi, A. (2008). Reviewing accounting and auditing research conducted in Tehran Stock Exchange. Development and Capital, 1(2), 1-48 [in Persian].
  • Namazi, M., Rajabdoori, H. & Roostameymandi, A. (2017). Investigation of the frequency and content analysis of the articles relating to accounting professional ethics in Iran. Journal of Accounting Advances, 9(1), 192-226 [in Persian]. 
  • Newman, M. E. (2004). Coauthorship networks and patterns of scientific collaboration. Proceedings of the National Academy of Sciences, 101(suppl 1), 5200-5205.
  • Novbakht, U. (2018). Scientometric study of Iran's behavioural accounting research. Accounting and Auditing Management Knowledge, 7(17), 125-136 [in Persian].
  • Novnahal, A.A. & Kazemi-Nojedeh, M. (2019). Content Analysis of Accounting and Auditing Research Quarterly from the bigining to 2017, Accounting and Auditing Research Quarterly, 26(1), 122-150 {in Persian].
  • Oler, D. K., Oler, M. J. & Skousen, Ch. J. (2009). Characterizing accounting research. Accounting Horizons, 24(4), 1-72.
  • Olszewski, W. (2020). A theory of citations. Research in Economics. Retrived 15 May 2020 via: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S109094432030140X
  • Rahnemaye-roodposhti, F., Vakili-fard, H.R., Banitalebi-dehkordi, B. & Kavian, M. (20012). Content analysis of research journals in Iran's accounting, Accounting Management Quarterly, 15(5), 121-143 [in Persian].
  • Sadat-hoseini, N. & Gholami-Jamkarani, R. (2017). Content analyses of research on profit management, Accounting Management Quarterly, 10(35), 91-105 [in Persian].
  • Samuel, S., Covaleski, M. A., & Dirsmith, M. W. (2009). Accounting in and for US Governments and non-profit organizations: a review of research and a call to further inquiry. Handbooks of Management Accounting  Research, 3, 1299-1322.
  • Soheili, F., Cheshme-sohrabi, M. & Atashpeikar, S. (2015). Iranian medical researchers' co-authorship analysis. A social network analysis. Caspian Scientometrics, 2(1), 24-32 [in Persian].
  • YorkKenny, S. & Larson, R. K. (2018). A Review and analysis of advances in international accounting research, Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 30(1), 117-126.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار