بررسی تاثیر رویکردهای شش‌گانه الگوی جامع ارزیابی مالی، راهبری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی (‏FGSCM‏) ‏بر نقدشوندگی سهام با استفاده از نظریه‌های بازخورد و نمایندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

اهمیت بالای موضوع نقدشوندگی سهام از دید مشارکت‌کنندگان بازار سرمایه، توجه آنها را به تاثیر عوامل بنیادیِ در سطح شرکت‌ها مانند وضعیت مالی، راهبری شرکتی و افشا و همینطور سطح مسئولیت‌پذیری اجتماعی آنها بر نقدشوندگی سهام جلب کرده است. از این رو هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر رویکردهای شش‌گانه الگوی جامع ارزیابی مالی، راهبری و مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر نقدشوندگی سهام شرکت‌ها می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد که در نهایت پس از اعمال محدودیت‌هایی 180 شرکت طی دوره 1387 الی 1397 انتخاب شد. هم‌چنین، فرضیه‌های پژوهش بر اساس روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار smart pls برازش شده‌اند. نتایج حاکی از آن است که رویکردهای شش‌گانه الگوی جامع بر نقدشوندگی سهام تاثیر مثبت و معنی‌دار دارند و در مدل‌های نهایی معیار سود هر سهم از رویکرد حسابداری، معیار ارزش افزوده اقتصادی از رویکرد اقتصادی، معیار کیوتوبین از رویکرد تلفیقی، معیار بازده اضافی هر سهم از رویکرد مدیریت مالی و معیار کیفیت حسابرسی از رویکرد حاکمیت شرکتی و افشاء و معیار مشارکت کارکنان از رویکرد مسئولیت‌پذیری اجتماعی بیشترین بارعاملی را در تاثیر بر نقدشوندگی سهام داشته‌اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که بهبود وضعیت شرکت از جنبه‌های مختلف چه مالی چه راهبری و افشا و چه سطح مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر نقدشوندگی سهام آن تاثیر می‌گذارد. این نتایج می‌تواند تائیدی بر هر دو نظریه نمایندگی و بازخورد در خصوص تاثیر عملکرد و وضعیت شرکت بر نقدشوندگی سهام باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Six Approaches of Financial, Governantial, and Social Responsibility Comprehensive Model (FGSCM) on Stock Liquidity Using Feedback and Agency Theories

نویسندگان [English]

  • Nesa Heshmat
  • Rasoul Baradaran Hassan zadeh
  • Aliasghar mottaghi
Department of Accounting, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The high importance of stock liquidity from the perspective of capital market participants has drawn their attention to the impact of fundamental factors at the company level such as financial status, corporate governance, and disclosure as well as their level of social responsibility on stock liquidity. Therefore, the purpose of this study is to investigate the impact of six approaches of financial, governmental, and social responsibility comprehensive Model on stock liquidity of companies. The statistical population of the present study includes all companies listed on the Tehran Stock Exchange, which finally selected 180 companies during the period 2009 to 2019 after applying restrictions. Also, the research hypotheses have been fitted based on the structural equation modeling method using smart pls software. The results indicate that the six approaches of the holistic model have a significant and positive impact on stock liquidity, and in the final models, EPS index from the accounting approach, EVA index from the economic approach, QTobin index from the Hybrid approach, excess returns from the financial management approach, audit quality index from the corporate governance approach and employee participation index from the social responsibility approach have had the most impact on the liquidity of the stock. The results of this study show that improving the company's position in various aspects, whether financial, governmental or the level of social responsibility has a positive effect on the liquidity of its shares. These results can confirm both agency and feedback theories regarding the impact of firm performance on stock liquidity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Finance
  • governance and disclosure
  • social responsibility
  • stock liquidity
  • آذربایجانی، کریم، سروش‌یار، افسانه، و سمانه یاریان کوپانی. (1390). جستجوی بهترین معیار عملکرد مالی. حسابرس، شماره 52، صص 1-7.‏
  • احمد‌پور، احمد و محسن باغبان. (1393). بررسی رابطه بین نقدشوندگی دارائی‌ها و نقدشوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال چهارم، شماره 14، صص 61-77.
  • ایزدی‌نیا، ناصر و منیژه رامشه. (1390). نقش ویژگی‌های معاملات سهام بر نقدشوندگی سهام در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره سوم، شماره اول، صص 1-27.
  • بدری، احمد. (1393). واکاوی و نقد روش‌شناسی پژوهش‌های تجربی مالی و حسابداری در ایران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال سوم، شماره 12، صص 99-127.
  • پورحیدری، امید و حمزه حسین‌پور. (1391). بررسی رابطه بین افشای اجباری و اختیاری با ارزش سهام شرکت‌ها، چشم‌انداز مدیریت مالی، دوره 2، شماره ‏‏5، صص 9-28.‏
  • تالانه، عبدالرضا و مینوش حسینی. (1394). اهمیت عامل نقدشوندگی در توضیح مازاد بازده سهام: شواهد جدید از بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 22، شماره 3، صص 337-362.
  • تولایی، روح‌الله. (1386). رویکردهای نوین به ارزیابی عملکرد سازمانها. دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال چهارم، شماره 12، صص 9-30.
  • جمالیان‌پور، مظفر و غلامحسین مهدوی. (1392). تاثیر متغیرهای فصلی و آب و هوا بر نقدینگی بازار اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، سال پنجم، شماره سوم، صص 73-88.
  • حاجیها، زهره و بهمن سرفراز. (1393). بررسی رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها و هزینه حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، دوره 4، شماره 2، صص 105-123.
  • حسینی، سیدعلی، کرمی، غلام‌رضا و سیدمجتبی شفیع‌پور. (1389). بررسی ارتباط عملکرد شرکت‌ها و نقدشوندگی بازار سهام. فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال سوم، شماره 11، صص 25-42.
  • حقیقت، حمید، نعمتی کشتلی، رضا و سیدمصطفی علوی. (1393). شفافیت اطلاعات و نقدشوندگی سهام. پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال سوم، شماره 12، صص 85-98.
  • حیدری، مهدی، قادری، بهمن و پیمان رسولی. (1395). بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی بر هزینه‌های نمایندگی و عدم تقارن اطلاعاتی: رویکرد الگوسازی معادلات ساختاری. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 23، شماره 3، صص 353-372.
  • دیانتی دیلمی، زهرا و مهسا غفاریان قدیم. (1395). بررسی رابطه سبز بودن زنجیره تامین با ارزش شرکت‌های تولیدی. دانش حسابداری مالی، دوره سوم، شماره 1، صص 47-67.
  • رئیسی وانانی، ایمان، بولو، قاسم و شهره زرکش. (1396). تعیین مدل ارزیابی عملکرد مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای ‏داده‌کاوی. فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال دوازدهم، شماره 45، صص 117-133.‏
  • رضایی، نسرین و زهرا امیرحسینی. (1396). ارزیابی عملکرد با استفاده از نسبت های مالی به شیوه الگوریتم درخت ‏تصمیم‌گیری. راهبرد مدیریت مالی، دوره 5، شماره 2، صص 185-205.‏
  • رهنمای رودپشتی، فریدون و افسانه سروش‌یار. (1392). ارزیابی مقایسه‌ای توانمندی معیارهای عملکرد اقتصادی و حسابداری در تبیین ارزش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، دوره 15، شماره 1، صص 29-50.
  • رهنمای رودپشتی، فریدون و اله‌کرم صالحی. (1389). مکاتب و تئوری‌های مالی و حسابداری، چاپ اول، تهران: انتشارات ‏دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
  • سلطانی، سید احمد خلیفه و ماندانا بهرامی. (1391). رابطه تغییرات ساختار سرمایه و تغییرات نقدشوندگی سهام. پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال اول، شماره 4، صص 35-53.
  • شریعت‌پناهی، سید مجید. (1382). لرزیابی عملکرد شرکت‌ها و سازوکارهای کنترل رفتار مدیران: دیدگاه نظریه نمایندگی. مطالعات تجربی حسابداری مالی، دوره 1، شماره 1، صص 85-108.
  • شوروزی، محمدرضا، مرادی، محسن و مهدی قمیان. (1390). کارت ارزیابی متوازن و اندازه‌گیری عملکرد سازمان‌های بخش عمومی، ‏پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال اول، شماره 1، صص 101-121.‏
  • علوی طبری، سیدحسین و حدیثه حاجی مرادخانی. (1394). رابطه کیفیت حسابرسی و نقدشوندگی سهام. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال 7، شماره 27، صص 93-109.
  • فرجی، امید، جنتی دریاکناری، فاطمه، منصوری، کفسان و فاطمه یونسی مطیع. (1399). مسئولیت‌پذیری اجتماعی و ارزش شرکت: نقش تعدیلگر مدیریت سود. مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 7، شماره 1، صص 25-58.
  • قربانی، بهزاد، محمدی، علی و زهرا عسگری. (1393). کیفیت حاکمیت شرکتی و نقدشوندگی سهام. پژوهش‌های نوین در حسابداری، سال اول، شماره 3، صص 87-97.
  • کرمی، غلامرضا، نظری، محسن و سیدمجتبی شفیعپور. (1389). ارزش افزوده اقتصادی و نقدشوندگی بازار سهام. تحقیقات مالی، دوره 12، شماره 30، صص 117-132.
  • محمود‌آبادی، حمید و زینب زمانی. (1395). بررسی رابطه بین ریسک‌پذیری شرکت و عملکرد مالی با تاکید بر سازوکارهای راهبری شرکتی. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 12، شماره 49، صص 141-170.
  • منصوری، کلثوم. (1392). بررسی تاثیر ساختار مالکیت بر نقدشوندگی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه علوم و تحقیقات آزاد اسلامی آیت‌الله آملی، آمل.
  • نوروزی نصر، حسین، مرادزاده‌فرد، مهدی و اعظم شکری. (1398). تاثیر مالکیت شرکت‌های سرمایه‌گذاری بر نقدشوندگی سهام. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال یازدهم، شماره 42. صص 23-45.
  • نیک‌بخت، محمدرضا و قربان اسکندری. (1394). بررسی رابطه بین سرمایه فکری، ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و نقدشوندگی سهام. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 22، شماره 4، صص 541-560.
  • Alipour, M., & Pejman, M. E. (2015). The Impact of Performance Measures, Leverage and Efficiency on Market Value Added: Evidence From Iran. Global Economics and Management Review, 20, 6-14.
  • AlQadasi, A., Abidin, Shamharir. (2018). The Effectiveness of Internal Corporate Governance and Audit Quality: The Role of Ownership Concentration – Malaysian Evidence. Corporate governance: The International Journal of Business in Society, https://doi.org/10.1108/CG-02-2017-0043.
  • Ariff, M, Ratnatunga, J. (2008). Do Accounting and Finance Tools Serve Governance? International ‎Journal of ‎Economics and Management, 2 (1), 1-27.‎
  • Åström, K. J., Murray, R. M. (2008). What is feedback? Feedback Systems: An Introduction for Scientists and Engineers. Princeton University Press. p. 1. ISBN 9781400828739. Online version found here.
  • Attig, A., Gadhoumm, Y., & Lang, L. H. P. (2003). Bid-Ask Spread, Asymmetric Information and Ultimate Ownership. EFMA Conference in Helsinki.
  • Branco, M. C., & Rodrigues, L. L. (2006). Corporate Social Responsibility and Resource-Based Perspectives. Journal of Business Ethics, 69, 111–132.
  • Brockman, P., Chung, D,Y., & Perignon, C. (2009). Commonality in Liquidity: A Global Perspective. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 44: 851-882.
  • Chai, , Faff, R., & Gharghori, P.(2010). New Evidence on the Relation Between Stock Liquidity and Measures of Trading Activity. International Review of Financial Analysis, 19 (3), 181-192.
  • Choi, W.G., Cook, D. (2005). Stock Market Liquidity and the Macroeconomy: Evidence from Japan. IMF Working Paper, 05/6.
  • 38- Fang, V. W., Noe, T. H., & Tice, S. (2009). Stock Market Liquidity and Firm Value. Journal of Financial Economics, 94 (1), 150-169.‎
  • Ganti, A. (2019). Positive feedback. https://www.investopedia.com/terms/p/positive-feedback.asp
  • Gopalan, R., Kadan, O., & Pevzner, M. (2009). Investment Decisions, Asset Liquidity, and Stock Liquidity. Available at https://www.snb.ch/n/mmr/reference/sem
  • Hakim, F., Omri, M. A. (2010). Quality of The External Auditor, Information Asymmetry, and Bid-Ask Spread: Case of the Listed Tunisian Firms. International Journal of Accounting and Information Management, Emerald Group Publishing, 18(1), 5-18.
  • Halíř, Z. (2011). Accounting System and Financial Performance Measurements. European Financial and Accounting Journal, University of Economics, Prague, 3, 38-65.
  • Harrison, J. S., Wicks, A. C. (2013). Stakeholder Theory, Value, and Firm Performance. Journal of Business Ethics Quarterly, 23 (1), 97-124.
  • Heflin, F., Shaw, K. W., & Wild, J. J. (2000). Disclosure Quality and Market Liquidity. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=251849. or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.251849
  • Herciu, M., Ogrean, C., & Belascu, L. (2009). From Financial Performance for ‎Shareholders to Global Performance for Stakeholders. Studies in Business and ‎Economics, Lucian Blaga University of Sibiu, Faculty of Economic Sciences, 4 (4), 71-85.
  • Jain, P. K., Kim, J., & Rezaee, Z. (2005). Trends and Determinants of Market Liquidity in the Pre- and Post- Sarbanes-Oxley Act Periods. 14th Annual Conference on Financial Economics and Accounting
  • Lesmond, D. A., Ogden, J. P., & Trzcinka, C. A. (1999). A New Estimate of Transaction Costs. Review of Financial Studies, 12 (5), 1113-1141.
  • Levesque, T. J., Libby, T., Mathieu, R., & Robb, S W. G. (2010). The Effect of Director Monitoring on Bid Ask Spreads. Journal of International Accounting Research, 9 (2), 45-65.
  • Norvaisiene, R., Stankeviciene, J. (2014). Impact of Companies’ Internal Factors on Stock Liquidity in Baltic Markets. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 156: 543-547.
  • Prommin, P., Jumreornvong, S., & Jiraporn, P. (2014). The Effect of Corporate Governance on Stock Liquidity: The Case of Thailand, International Review of Economics and Finance, 32: 132-142, doi: 10.1016/j.iref.2014.01.011
  • Richard, P. J., Devinney, T. M., Yip, G. S., & Johnson, G. (2009). Measuring Organizational ‎Performance: Towards Methodological Best Practice. Journal of Management, 35 (3), 718-804.
  • Richardson, S. (2006). Over-investment of Free Cash Flow. Review of Accounting Studies, 11 (2), 159-189.
  • 53- Stoll, H. (2000). Friction. Journal of Finance, 55(4): 1479-1514.
  • Subramaniam, R. K., Samuel, S. D., & Mahenthiran, S. (2016). Liquidity Implications of Corporate Social Responsibility Disclosures: Malaysian Evidence. Journal of International Accounting Research, 15 (1): 133-153.
  • Wu, M. L. (2006). Corporate Social Performance, Corporate Financial Performance, and Firm Size: A Meta-Analysis. Journal of American Academy of Business, 8, 163–171.