شناسایی عوامل موثر بر حاکمیت مطلوب مالیاتی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

حاکمیت مالیاتی بخش اساسی حکمرانی دولت ها محسوب می شود. حکمرانی مطلوب مالیاتی منجر به سیستم مالیات ستانی مطلوب می گردد. راهبری مناسب مالیاتی، از طریق برقراری عدالت و انصاف مالیاتی، منجر به افزایش اعتماد می گردد که می تواند با دریافت به موقع مالیات، موجبات توسعه اقتصادی را فراهم آورد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر حاکمیت مطلوب مالیاتی در ایران است. به منظور جمع آوری داده های پژوهش از ابزار پرسش نامه استفاده گردید. سپس برای اندازه گیری گویه های پژوهش تعداد 37 پرسش نامه از خبرگان دریافت شد. به منظور بررسی دیدگاه پاسخ دهندگان در مورد سوالات پژوهش، از آزمون مقایسه میانگین و به منظور رتبه بندی شاخص‌های مؤثر بر حاکمیت مالیاتی مطلوب از آزمون فریدمن استفاده شده است.نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نشان داد که شفافیت، پاسخگویی، ثبات سیاسی، کارایی و اثربخشی دولت، کیفیت قوانین و مقررات، حاکمیت قانون، کنترل فساد، مشارکت‌پذیری، عدالت و بی‌طرفی، رفتار اخلاقی و حرفه‌ای، تشخیص ریسک‌های مالیاتی، کاهش شکاف مالیاتی، کاهش فرار مالیاتی، مسئولیت‌پذیری، اجماع محوری، جامعیت، استقلال، مشروعیت، ارتقای کارایی، رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی و انسانی بر حاکمیت مالیاتی اثرگذار هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting Good Tax Governance in Iran

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Mirzaie
  • Gholamreza Farsadamanollahi
Department of Accounting, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Tax sovereignty is the fundamental structure of all governments. Good tax governance can lead to a good taxation system. Through the development of tax justice and fairness, proper tax leadership contributes to the increasing trust and, in turn, taxes collected timely can better provide economic developments. The current study aims to identify factors affecting good tax governance in Iran. Questionnaires were used for collecting research data. To measure research items, a total of 37 questionnaires were received from experts. The comparison of mean test was used to examine respondents' insights, while the Friedman test was applied for ranking indicators affecting the good tax governance. The analytical findings revealed that , transparency, accountability, political stability, government efficiency and effectiveness, quality of laws and regulations, rule of law, control of corruption, participation, justice and impartiality, ethical and professional behavior, tax risk assessment reducing the tax gap, tackling tax evasion, accountability, consensus orientation, comprehensiveness, independence, legitimacy, performance enhancement, economic growth, and social and human development affect tax sovereignty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Good tax governance
  • Tax sovereignty
  • Proper tax governance
  • الهیاری، عباس و پورزمانی، زهرا و ترابی، تقی(1397)، اثربخشی ابعاد حاکمیت شرکتی بر رابطه مسئولیت اجتماعی و عدالت مالیاتی، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال یازدهم، شماره سی و هشتم.
  • حجازی، مریم، طالبی، رضوان و شمسی، راضیه (1395)، بررسی رابطه بین مکانیزم های حاکمیت شرکتی و نرخ موثر مالیاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی.
  • حساس یگانه، یحیی و شعری، صابر(1396)، رابطه ساز و کار حاکمیت شرکتی، نسبت بدهی ها، اندازه شرکت با مدیریت سود، فصل نامه تجربی حسابداری مالی، دوره6، شماره24.
  • حشمت زاده،محمدباقر و حاجی یوسفی، امیرمحمد و طالبی، محمدعلی(1396)، بررسی موانع تحقق حکمرانی خوب در فرهنگ سیاسی ایران، جستارهای سیاسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هشتم، شماره اول.
  • دباغ، سروش و نفری، ندا(1388)، تبیین مفهوم خوبی در حکمرانی خوب، نشریه مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 3.
  • دوانی، غلامحسین(1398) ،حکمرانی مودیان در مالیات ستانی، روزنامه شهروند، شماره 1351.
  • دوانی، غلامحسین(1397)، حسابداری رکن مغفول حکمرانی خوب، روزنامه تعادل، شماره 547.
  • دوانی، غلامحسین(1396) ، حاکمیت مالیاتی یا حکمرانی مودیان، روزنامه شرق، شماره 3084.
  • شهرآرا، محسن و معینی فرد، مژگان و مهربانی، وحید(1397)، عوامل موثر بر ظرفیت مالیاتی در کشورهای منطقه منا با تاکید بر حکمرانی خوب، فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی، شماره 15.
  • گرمسیری، صدیقه و وکیلی فرد،امیررضا و طالب نیا، قدرت الله،(1396)، بررسی اثر کیفیت گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکت ها،ویژگی های حاکمیت شرکتی و عملکرد مالی بر شهرت اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال دهم، شماره سی و پنجم.
  • عیوضی، محمدرحیم و مرزبان، نازنین و صالحی، معصومه(1396)، از بررسی حکمرانی خوب تا الگوی حکمرانی پایدار، فصلنامه راهبرد، شماره 85.
  • محمودی، امیر و آرش پور، علیرضا (1396)، حکمرانی مطلوب، ساز و کار ایجاد توانمندی در تحقق توسعه، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست جهانی، شماره 4.
  • نقیبی مفرد، حسام(1396)، حکمرانی مطلوب در پرتو جهانی شدن حقوق بشر، چاپ دوم، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی.
  • Lyune Oats and Penelope Tuck(2019)” Corporate Tax Avoidance: Is tax transparency the solution?, Accounting and Business Research, No.5,Vol.49.
  • Hans, Gribnau and AVE-Geidi Jallai(2019) Sustainable tax governance and transparency, Tilburg Law School Research Paper.
  • Hans, Gribnau and Ave-Geidi, Jallai(2017) ,Good Tax Governance: A Matter of Moral Responsibility and Transparenc
  • m (2019). Developing a tax strategy governance and risk framework .Journal of contemporary tax & Economics.20.235-266.
  • HJI Panayi,Christiana(2018),Globalisation of tax good governance,Singapore Management University School of Accountancy, Research paper No.2018-S-74, Vol.6.
  • Majdanska,Alicia(2017),How to effectively promote tax good governance in third countries: A missing touch-stone on the EU Agenda.
  • (2015). Transparency and taxation. Journal of contemporary business & Economics.20.23-65.