اهمیت نسبی خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری در شفاف سازی محیط اطلاعاتی شرکت از دیدگاه گروه‌های مختلف در پرتو تئوری مشروعیت سازمانی و تئوری ذینفعان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 دانشیار حسابداری، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

اطلاعات حسابداری به‌عنوان کالای عمومی، اثرات اجتماعی و اقتصادی بااهمیتی در محیط‌های گوناگون جامعه، از طریق کمک به افزایش شفافیت و کارایی اطلاعاتی دارد؛ این اطلاعات از سویی موجب تأمین منافع ذینفعان در شرکت‌ها می‌گردد و از سوی دیگر ابزاری برای حفظ جایگاه و مشروعیت‌ شرکت‌ها در جامعه است. در تحقیق حاضر به‌منظور توسعه ادبیات موجود به شناسایی اهمیت نسبی خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری (به‌عنوان تار و پود استانداردهای حسابداری) در شفاف سازی محیط اطلاعاتی در پرتو تئوری ذینفعان و تئوری مشروعیت سازمانی پرداخته شده است. در این راستا، عدم تقارن اطلاعاتی و همزمانی قیمت سهام به‌عنوان معیارهای شفافیت محیط اطلاعاتی در نظر گرفته شده اند. برای تعیین اهمیت نسبی هر یک از خصوصیات کیفی و الگوسازی آن از دیدگاه خبرگان در چهار گروه جداگانه و تکنیک آنتروپی شانون استفاده شده است. برای سنجش اعتبار و مقایسه‌ی الگوهای ارایه شده از داده‌های 125 شرکت پذیرفته شده در بورس در یک بازه زمانی 7 ساله استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، درصورتی‌که از همزمانی قیمت سهام به‌عنوان معیار شفافیت محیط اطلاعاتی در پرتو تئوری مشروعیت سازمانی استفاده می شود، دیدگاه تحلیل‌گران شرکت‌های سرمایه‌گذاری قوی‌تر از سایر الگوها است؛ همچنین، درصورتی‌که از عدم تقارن اطلاعاتی به‌عنوان معیار شفافیت محیط اطلاعاتی در پرتو تئوری ذینفعان استفاده می گردد، دیدگاه اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌ها قوی‌تر از سایر الگوهای پیشنهادی تحقیق می‌باشد. نتایج تحقیق حاضر موجب توسعه مبانی تئوریک و ادبیات حسابداری و مالی برای تعیین نقش و اهمیت نسبی هر یک از خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری در شفاف سازی محیط اطلاعاتی می شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relative importance of qualitative characteristics of accounting information in clarifying the information environment of company from the perspective of different groups in the light of organizational legitimacy theory and stakeholder theory

نویسندگان [English]

  • Farhad Forghani 1
  • Younes Badavar Nahandi 2
1 Ph.D. Student in Accounting, Faculty of Economic, Management and Accounting, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
2 Associate Prof., Faculty of Economic, Management and Accounting, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Accounting information as a public good has significant social and economic effects in various areas of society, by helping to increase the transparency and efficiency of information; This information provides the interests of stakeholders in companies and is a tool to maintain the position and legitimacy of companies in society. In this research, the relative importance of qualitative characteristics of accounting information in clarifying the information environment in the light of stakeholder theory and organizational legitimacy theory has been investigated. Therefore, information asymmetry and stock price synchronicity are considered as criteria for transparency of information environment. To determine the relative importance of each of the qualitative characteristics and its modeling, the views of experts in four separate groups and Shannon entropy technique have been used. To assess the validity of the presented models, the data of 125 companies over a period of 7 years have been used. According to the results, by using stock price synchronicity as a measure of information environment transparency in the light of the theory of organizational legitimacy, the view of analysts of investment companies is stronger than other models. Also, by using information asymmetry as a measure of transparency of the information environment in the light of stakeholder theory, the views of faculty members of universities are stronger than other proposed research models. The results of study lead to development of theoretical foundations and accounting and financial literature to determine the relative importance of the qualitative characteristics of accounting information in clarifying the information environment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information Environment Transparency
  • Qualitative Characteristics of Accounting Information
  • Theory of Political Economy
  • Stakeholder Theory
  • Theory of Organizational Legitimacy

مراجع

  • اثنی­عشری، حمیده، سجادی، سیداحمدرضا، (1397)، اثر اندازه شرکت و محیط اطلاعاتی بر رابطه بازده سهام و حجم­ معامله، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 10(40)، 59- 74.
  • احمدپور، احمد. رسائیان، امیر، (1386)، رابطه بین اطلاعات نامتقارن و هزینه‌های انتخاب نادرست، مجله علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه سمنان، سال ششم، شماره 17، 29- 64.
  • آقایی، محمدعلی، رحمانی، حلیمه، (1392)، ارائه مدلی برای ارزیابی تاثیرگذاری خصوصیات کیفی بر سودمندی گزارشگری مالی، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 5(20)؛ صص 4-17.
  • خالقی، ابوالفتح، میرزایی‌منفرد، غلامعلی، (1397)، تحلیل حقوقی شفافیت اطلاعاتی نهادهای عمومی، فصلنامه بورس اوراق بهادار، دوره 11(41)؛ صص 68- 98.
  • خوش‌خلق، ایرج. وکیلی‌فرد، حمیدرضا، (1400). تبین اثر ابعاد سیاسی و اخلاقی رفتارهای مدیریت بر سطح افشای ریسک در گزارشگری مالی سالانه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال دهم، شماره 38؛ صص 301- 314.
  • دارابی، رویا. وقفی، سیدحسام. سلمانیان، مریم (1395)، بررسی ارتباط گزارشگری مسئولیت اجتماعی با ارزش و ریسک شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دوفصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، جلد 1، شماره 2؛ صص 193- 213.
  • رضائی‌پیته‌نوئی، یاسر، صفری‌گرایلی، مهدی، (1398)، توانایی مدیریت و کیفیت محیط اطلاعاتی شرکت، دانش حسابداری مالی، 6(4)، 157-177.
  • شفیع‌زاده، بهاره، حسینی، سیدعلی، رحمانی، علی و محمد سلطانی، (1397)، نقش گزارشگری مالی، شفافیت و راهبری شرکتی در حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، دوره 11(42)، 74- 95.
  • شورورزی، محمد­رضا، قوامی، هادی، حمید حسین­پور، (1392)، رابطه بین شفافیت اطلاعات بازار سرمایه و بروز حباب قیمت، اقتصاد پولی، مالی، 20(5)، 27- 58.
  • شورورزی، محمدرضا، نیکومرام. هاشم، (1389)، طراحی و تبیین مدلی برای ارزیابی کیفیت سود با استفاده از خصوصیات کیفی مفاهیم نظری گزارشگری مالی در ایران، تحقیقات حسابداری، انجمن حسابداری ایران، 2(7)، 110-127.
  • طاهری­عابد، رضا، علی‌نژاد ساروکلایی، مهدی و خسرو فغانی ماکرانی، (1399)، تأثیر خودشیفتگی مدیرعامل بر شفافیت گزارشگری مالی. پژوهش‌ حسابداری‌ مالی و حسابرسی، 12(48)، 71-94.
  • عرب­مازار، علی­اکبر، طالب­نیا، قدرت­الله، وکیلی­فرد، حمیدرضا و محمود صمدی‌لرگانی، (1390)، تبیین ارتباط بین شفافیت گزارشگری مالی با گزارشگری مالیاتی در ایران، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 3(9)، 22- 37.
  • عربی، مهدی، تقوی، مهدی، رویایی، رمضانعلی و بهمن بنی مهد، (1397)، محتوای اطلاعاتی صورت‌های مالی در فرایند تشدید تحریم‌های اقتصادی بر ایران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 25(1)، 91-112.
  • علوی، سیدمصطفی. قادرزاده، کریم. (1400)، اجتناب مالیاتی: مسئولیت اجتماعی و نقش تعدیل‌گر مالکیت خانوادگی. مجله دانش حسابداری، آماده انتشار.
  • علی‌خانی، راضیه، مران‌جوری، مهدی، (1393)، کاربرد تئوری‌های افشای اطلاعات زیست محیطی و اجتماعی، فصلنامه مطالعات حسابداری و حسابرسی، 9، 36- 54.
  • عیسایی تفرشی، محمد. یحیی­پور، جمشید، (1392)، تئوری ذینفعان با رویکرد مقررات شرکت­های سهامی ایران. فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره 23، 36- 54.
  • فتحی، سعید، بختیاری، بردیا، حمیدرضا موذنی، (1394)، تاثیر عدم تقارن اطلاعاتی بر کیفیت بازار سهام شرکت‌ها. چشم‌انداز مدیریت مالی، شماره 12، 41- 63.
  • فخاری، حسین. رضائی پیته‌نوئی، یاسر، (1396)، ارائه مدلی برای سنجش محیط اطلاعاتی شرکت، حسابداری مالی،9(33)، 121- 147.
  • فخاری، حسین، رضائی پیته‌نوئی، یاسر، (1397)، تأثیر کمیته حسابرسی بر محیط اطلاعاتی شرکت، فصلنامه حسابداری مدیریت، 11(36)، 63- 79.
  • فروغی، داریوش، قاسم­زاد، پیمان، (1395)، تأثیر قابلیت مقایسه صورت‌های مالی بر همزمانی قیمت سهام، پژوهش‌های حسابداری مالی، 1(27)، 39-54.
  • قائمی، محمدحسین، وطن‌پرست، محمدرضا، (1384). نقش اطلاعات حسابداری در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌‌های حسابداری و حسابرسی، 12 (41)، 85- 103.
  • کامیابی، یحیی، شهسواری، معصومه و رسول سلمانی، (1395)، بررسی تأثیر مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها بر عدم تقارن اطلاعاتی (شرکت‌های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار)، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 8(30)، 126-135.
  • کرمی، غلامرضا، فیروزنیا، امیر، کلهرنیا، حمید، (1399)، اهمیت کیفیت محیط اطلاعات داخلی در اجتناب مالیاتی، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 12(45)، 47-80.
  • مام‌صالحی، پرویز، اسکندلی، طاهر، (1398)، تنوع جنسیتی اعضای هیأت مدیره و ارتباط ارزشی گزارش‌گری مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها. پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال هشتم، شماره 32؛ صص 351- 368.
  • هاشمی‌بهرمان، مریم، بنی‌مهد، بهمن، (1394)، مدیریت سود و به‌موقع بودن اطلاعات حسابداری، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 4(13)، 1-8.
  • واعظ، سیدعلی، درسه، سیدصابر، (1397)، بررسی تأثیر تخصص حسابرس در صنعت بر رابطه بین عدم شفافیت اطلاعات مالی و خطر سقوط آتی قیمت سهام، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 10(39)، 111- 132.
  • یوسفی­اصل، فرزانه، ملانظری، مهناز و غلامرضا سلیمانی‌امیری، (1393)، تبیین مدل شفافیت گزارشگری مالی، پژوهش‌های تجربی حسابداری، 4(14)،1- 38.
  • Alzahrani, M. & Rao, R. P. (2014). “Stock Market Mispricing and Corporate Investments: Evidence from Market-to-Book Ratio Decomposition”. the Financial Review, 49(1), 89-116.
  • Baik, B., Brockman, P. A., Farber, D. B., and Lee, S. (2018). “Managerial Ability and the Quality of Firms’ Information Environment”. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 33(4): 506-527.
  • Barua, A. (2005). “Using the FASB's qualitative characteristics in earnings quality measures, ProQuest Information and Learning Company”. UMI.
  • Bentley-Goode, K. A., Omer, T. C., and Twedt, B. J. (2018). “Does business strategy impact a firm’s information environment?”. Journal of Accounting Auditing and Finance, in press.
  • Bushman, R and Piotroski, J, Smith, A. (2004). “What determines corporate transparency?”. Journal accounting Research. 42(2),207-252.
  • Callen, J., S. Govindaraj, and L. Xu. (2000). “Large time and small noiseasymptotic results for mean reverting diffusion processes withapplications”. Economic Theory 16: 401–19.
  • Dai, J., Lu, C., & Qi, J. (2019). Corporate social responsibility disclosure and stock price crash risk: Evidence from China. Sustainability, 11(2), 448.
  • De Franco, G., Kothari, S., & Verdi, R. (2011). “The benefits of financial statement comparability”. Journal of Accounting Research, 49(4), 895-931.
  • Dechow P., Sloan G., and Sweeney A. (1995), “Detecting Earnings Management”, The Accounting Review, 70 (2).
  • Diamond, D., & Verrecchia R. (1991). Disclosure, liquidity and the cost of equity capital. The journal of finance, September, PP.1335-1360.
  • Donaldson, T., and L. E. Preston. 1995. The stakeholder theory of the corporation: Concept, evidence, and implications, Academy of Management Review 20: 701-711.
  • García Martín, C.J., Herrero, B., (2020). Do board characteristics affect environmental performance? A study of EU firms. Corp. Soc. Responsib. Environ. Manag. 27, 74–94.
  • Gernon H, Meeks GK (1997). “Accounting an international perspective, 5th edn”. Irwin McGraw-Hill, Singapore.
  • Givoly, D and Hayn, C. (2000).” The changing time-series properties of earnings,cash flows and accruals: has financial accounting become conservative?”.Journal of Accounting and Economics, 29(1): 287–320.
  • Hung, Mingyi., Shi Jing & Wang Yonxian. (2013). "The Effect of Mandatory CSR Disclosure on Information Asymmetry: Evidence from a Quasi-natural Experiment in China". http://www.ssrn.com.
  • Jacoby, G., Liu, M., Wang, Y., Wu, Z., Zhang, Y., 2019. Corporate governance, external control, and environmental information transparency: evidence from emerging markets. J. Int. Financ. Mark. Inst. Money 58, 269–283.
  • James, Liang, Ngo, Thanh, Wang, Hongxia. (2021), Independent director tenure and corporate transparency, The North American Journal of Economics and Finance, Volume 57, July 2021, 101413.
  • Kim, J-B., Li, L., Yi Lu, L & Yu, Y. (2016). “Financial statement comparability and expected crash”. Journal of Accounting and Economics, 61(2-3), 294–312.
  • Koch, christofer, von, Willesson, Magnus. (2020). Firms' information environment measures: a literature review with focus on causality, Managerial Finance, Volume 46, Issue 11.
  • Lang, M., M. Maffett. (2011). “Transparency and liquidity uncertainty in crisis periods”. Journal of Accounting and Economics, 52, 101–125.
  • Lev, B.,(1988). "Toward a theory of equitable and efficient accounting policy", The accounting Reviewe 63 (1)
  • Li F. (2008). “Annual report readability, current earnings, and persistence”. Journal ofAccounting and Economics, 45, 221-247.
  • Madhavaram, S., Badrinarayanan, V. and McDonald, R.E. (2005). “Integrated marketingcommunication (IMC) and brand identity as criticalcomponents of brand equity strategy: aconceptual framework and research propositions”. Journal of Advertising, 34(4), 69-80.
  • Ohlson, J., Feltham, G. (1995). “Valuation and clean surplus accounting for operatingand financial activities”. Contemporary Accounting Research, 11 (2), 689-731.
  • Pagano, M and Volpin, P. (2005), "Managers, Workers, and CarporateContral",The Journal of finance 22, PP. 841-868.
  • Rhodes-Kropf, M., Robinson, D. and Viswanathan, S. (2005). Valuation waves and merger activity: The empirical evidence”. Journal of Financial Economics, 77(3), 561–603.
  • Shen, H., Liu, R., Xiong, H., Hou, F., & Tang, X. (2021). Economic policy uncertainty and stock price synchronicity: Evidence from China. Pacific-Basin Finance Journal, 65, 101485.
  • Thi Hong Van Hoang, Wojciech Przychodzen, Justyna Przychodzen, Elysé A. Segbotangni (2021). “Environmental transparency and performance: Does the corporate governance matter?”, Environmental and Sustainability Indicators, Volume 10, pp 1-11.
  • Kaplan, S., & Zingales, L. (1997). “Do investment-cash flow sensitivities provide useful measures of financin constraints?”. The Journal of Economics. 112, 169-215

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار