تبیین اثر هاله‏ ای در حسابرسی و پیامدهای قضاوتی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب، بناب، ایران

2 استادیار گروه حسابداری، واحد بناب ،دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران

3 دانشیار گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحدارومیه،ارومیه، ایران

چکیده

قضاوت فرایندی است که در آن افراد درباره جنبه‌های مربوط به مسأله مورد تصمیم‏گیری فکر و اظهار نظر می‌کنند. تصمیم‏گیری‌های اشتباه، اغلب ناشی از اشتباه در قضاوتهاست. حسابرسی یکی از حرفه‌هایی است که در فرایندهای تصمیم‌سازی از قضاوت بهره می‌برد. این در حالی است که خطای هاله‌ای بر ادراک حسابرس به عنوان تصمیم‌گیرنده تأثیر گذاشته،که این موضوع باعث کاهش قدرت استدلال و تحلیل در تصمیم‌گیری می‌شود. در همین راستا هدف این پژوهش، بررسی اثر هاله‏ای بر قضاوت حسابرسان می-باشد. دوره زمانی پژوهش، سال 1398بوده و داده‌های مورد نیاز برای پاسخ به پرسش پژوهش با توزیع پرسشنامه در بین جامعه حسابداران رسمی جمع آوری گردید. بر همین اساس داده‌های بدست آمده از 122 پرسشنامه تکمیلی و با استفاده از معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار smartPLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اثر هاله‏ای بر قضاوت حسابرسی تأثیر دارد و همچنین آیین رفتار حرفه‌ای و ویژگی‌های فردی نقش میانجی بر ارتباط بین اثر هاله‏ای و قضاوت حسابرسی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining halo effect in auditing and its judgmental implications

نویسندگان [English]

  • Mehdi Sharifi 1
  • Rasoul ABDI 2
  • saeed jabarzadeh 3
  • Nader Rezaei 2
1 Ph.D. Student of Accounting Islamic Azad university of Bonab Branch, Bonab, Iran
2 Assistant Prof., Dep. of Accounting, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
3 islamic azad univercity
چکیده [English]

Judgment is a process in which people think and comment on aspects of issue to be decided. Wrong decisions are often result of wrong judgments. Auditing is one of the professions that use judgment in decision-making processes. However, halo effect affects the auditor's perception as a decision maker, which reduces power of reasoning and analysis in decision making. In this regard, purpose of this study is to investigate halo effect on auditor’s judgment. The research period was 1398 and data needed to research were collected by distributing questionnaire among community of certified public accountants. Accordingly, data obtained from 122 supplementary questionnaires were analyzed using structural equations and smart PLS software. Findings show that halo effect has an effect on audit judgment and also code of professional conduct and personal characteristics play a mediating role in relationship between halo effect and audit judgment.However, halo effect affects the auditor's perception as a decision maker,

کلیدواژه‌ها [English]

  • Audit Judgment
  • Halo Effect
  • Code of professional conduct and Individual Characteristics

مراجع

  • اکبری نفت چالی، عیسی، پورحیدری، امید، خدامی پور، احمد. (1398). تأثیر تجربه بر رفتارهای غیرارادی حسابرسان. پژوهش­هایحسابداری مالی وحسابرسی. 197-2228، 11(41).
  • تابش، زهره، عبدلی، محمدرضا، هوشنگ، یاورپور (1399) بررسی اثر هاله­ای بر کارراهه حرفه­ای حسابرس، پژوهش‏های حسابداری و حسابرسی، شماره 45، از صفحه 89 تا
  • پیکرنگار قلعه رودخانی، صدیقه، بنی­مهد، بهمن، خردیار، سینا، وکیلی فرد، حمید رضا. (1399). سبک­های تفکر و بی طرفی حسابرس. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت،9 (35)، 69-82
  • حیرانی، فروغ، وکیلی فرد، حمید رضا، رهنمای رودپشتی، فریدون. (1396). حرفه‌ای‌گرایی و قضاوت حرفه‌ای حسابرس. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت،6(22)، 1-12
  • حاجیها، زهره، گودرزی، احمد، فتاحی، زهرا(1392)، ارتباط ویژگی­های تردید حرفه‏ای حسابرسان و قضاوت و تصمیم گیری آنها، فصلنامه حسابدرای مدیریت، دوره6، شماره4، صفحه 59-43.
  • حساس یگانه، یحیی(1384). فلسفه حسابرسی، انتشارات علمی-فرهنگی. چاپ اول.
  • حساس یگانه، یحیی، (1385)، “چالش های قضاوت حرفه‏ای در حسابرسی”، مجله حسابدار رسمی، شماره 10
  • حساس یگانه، ی، و احمد خالقی بایگی ،(1383)،”فاصله انتظارتی بین حسابرسان و استفاده کنندگان از نقش اعتباردهی حسابرسان مستقل”، مجله بررسی های حسابداری و حسابرسی، سال یازدهم، شماره
  • حیرانی، فروغ، وکیلی فرد، حمید رضا ،بنی مهد، بهمن، رهنمای رودپشتی، فریدون(1397)، تأثیر ویژگی های اجتماعی حسابرسان بر قضاوت آنها در حل تعارض میان حسابرس و مدیریت ویژگی های منتخب، نشریخ دانش حسابرسی، جلد 17 شماره 67.
  • رجبعلی زاده، جواد(1394)، تأثیر احساسات و حالات روانی حسابرسان بر قضاوت حرفه‏ای حسابرسی: بررسی مطالعات و ارائه چکیده ای از مفاهمیم و رویکردهای پیشنهادی، پایانامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد.
  • رحیمیان، نظام الدین و هدایتی، علی(1392). عوامل موثر بر اظهارنظر حرفه‏ای حسابرسان، حسابدار رسمی، زمستان 1392، دوره جدید، شماره 36، صفحه 77-96.
  • حسینی، سید حسین، نیکو مرام، هاشم و علی اکبر رضایی، تبیین مولفه های تأثیرگذار بر تردید حرفه‏ای حسابرسان با تکیه بر ابعاد فردی، فصلنامه علمی پژوهشی، حسابداری مدیریت، دوره 8، شماره 25.
  • کمیته تدوین استانداردهای حسابرسی(1386)، استاندارد های حسابرسی. چاپ نهم، تهران: انتشارات سازمان حسابرسی.
  • کمیته ندویت استانداردهای حسابرسی(1388). اصول و ضوابط حسابداری و حسابرسی، استانداردهای حسابرسی تهران، سازمان حسابرسی.
  • کمیته مسئول تدوین بیانیه های مفاهیم بنیادی حسابرسی(1388). بیانیه مفاهیم بنیادی حسابرسی علی نیکخواه آزاد، تهران، سازمان حسابرسی
  • فروغی ابری، میثم، جعفری، علیرضا و نادری بنی، رحمت اله(1393)، عوامل موثر بر قضاوت های اخلاقی در بین جامعه حسابداران رسمی ایران، فصلنامه حسابداری مالی، سال6، شماره 22.
  • سلمان پناه، نجمه، طالب نیا، قدرت اله(1392)، بررسی گزیده عوامل موثر بر قضاوت اخلاقی حسابداران رسمی ایران، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال ششم، شماره هجدهم، پاییز 1392.
  • سازمان حسابرسی(1385)، استانداردهای حسابرسی ایران، بخش 20،ص 7.
  • سعیدی گراغانی، مسلم، ناصری، احمد. (1396). تفاوت‌های فردی و قضاوت حرفه‏ای حسابرس. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی. زمستان، صص 111 تا 129، 9(36).
  • نیکخواه آزاد، علی(1379). بیانیه بنیادی حسابرسی، کمیته تدوین رهنمودهای حسابداری، تهران: سازمان حسابرسی. 121
  • مهام(1383).چارچوب برای قضاوت حرفه‏ای در محیط کار حسابرسی، مجله حسابدار رسمی، تابستان 1383، شماره 1، صفحه 40 و 41
  • رویایی، رمضانعلی، یعقوب نژاد، احمد، آذین فر، کاوه. (1393). ارتباط بین تردید حرفه‌ای و قضاوت حرفه‌ای حسابرسان مستقل. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 67-95، 6(22).ب
  • Bedard, J. & Biggs, S, (1991), “The Effect of Domain-Specific Experience on Evaluation of Management Representations
  • Bedard, J., Chtourou, S. M. & Courteau, L, (2004), “The Effect of Audit Committee Expertise, Independence, and Activity on Aggressive Earnings Management”, Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 23, No. 2, PP. 13–35
  • Broberg, P., Umans, T., Skog, P., Theodorsson, E. (2018). "Auditors’ professional and organizational identities and commercialization in audit firms", Accounting, Auditing & Accountability Journal, Vol. 31 Issue: 2, pp.374-399, https://doi.org/10.1108/AAAJ-02-2014-1607.
  • Broberg, P., Umans, T., Skog, P., Theodorsson, E. (2018). "Auditors’ professional and organizational identities and commercialization in audit firms", Accounting, Auditing & Accountability Journal, Vol. 31 No. 2, pp. 374-399
  • Flogard, Schmid CH, Lau J, Trikalinos TA. Meta-Analyst(2007). software for meta-analysis of binary, continuous and diagnostic data. BMC Med Res Methodol.9:80.
  • Intiyas Utami, Tri Ika Ayuananda,(2017). Belief revision towards long-series information Journal of Economics, Business, and Accountancy Ventura Vol. 20, No. 2, August – November, pages 213 – 226.
  • Intiyas Utami Indra Wijaya Kusuma Gudono Supriyadi, (2017)," Debiasing the Halo Effect in Audit Decision: Evidence from Experimental Study ", Asian Review of Accounting, Vol. 25 Iss 2 pp.1-55.
  • Lee, H. Y., Mande, V. & Son, M, (2009), “Do Lengthy Auditor Tenure and the Provision of Non-Audit Services by the External Auditor Reduce Audit Report Lags?”, International Journal of Auditing, Vol. 13, No. 2, PP. 87–104.
  • Mautz, Robert K. and Hussein A. Sharaf. (1961). The philosophy of Auditing,- Evanston: American Accounting Association.
  • Messier JR, William F, Eilifsen A, Austen LA(2004).Auditor Detected Misstatements and the effect of informayion technology. International journal of auditing, pp.223-235.
  • McDaniel, L., Marint, R. & Maines, L. A, (2002), “Evaluating Financial Report Quality: The Effects of Financial Expertise vs. Financial Literacy”, The Accounting Review, Vol. 77, Supplement, PP. 139–67.
  • Nugerah, Rita, Nelly Sari, Ria, ostiana, Rina Mona F,(2011), the relationship between ethics, expertise, audit experience, fraud risk assessment and audit situational factors on auditor professional scepticism, Department of Accounting, Faculty of Economics, Universitas Riau, Indonesia.
  • O’Donnell, E., and J.J. Schultz, Jr. (2019). The halo effect in business risk audits: Can strategic risk assessment bias auditor judgment about accounting details?, The Accounting Review 80(3): 921- 939.
  • Utami, I. and E. Nahartyo (2013). “The Effect of Type A Personality on Auditor Burnout: Evdidence from Indonesia”, Accounting & Taxation, Vol. 5, No. 2. pp. 89-102.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار