بررسی تأثیر شاخص‌های سرمایه فکری و عدم تقارن اطلاعاتی بر بازده پرتفوی سهام: رشدی یا ارزشی؟

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران..

2 کارشناس ارشد حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شاخص‌های سرمایه فکری و عدم تقارن اطلاعاتی بر بازده سهام رشدی و ارزشی به صورت تجربی بوده است. سرمایه فکری با استفاده از سه معیار سرمایه انسانی، کارایی سرمایه ساختاری و کارایی سرمایه بهره‌وری مورد سنجش قرار گرفته است و تفکیک سهام به رشدی و ارزشی با استفاده از نسبت pe و نرخ رشد دارایی‌ها انجام شده است. همچنین، اندازه شرکت، نسبت اهرمی به عنوان متغیرهای کنترلی، وارد الگوی پژوهش شدند. نمونه پژوهش، مشتمل بر 78 شرکت‏ در بازه زمانی سال‏های 1390 الی 1396 است. نتایج به دست‏ آمده با استفاده از رگرسیون داده‌های ترکیبی حاکی از آن است که از بین شاخص‌های سرمایه فکری، شاخص سرمایه انسانی تأثیر مثبت و معنادار، کارایی ساختاری تأثیر منفی و معنادار و کارایی بهره‌وری تأثیر منفی و معناداری با بازده پرتفوی سهام رشدی براساس pe داشته‌اند همچنین نسبت سرمایه انسانی تأثیر منفی و معنادار، کارایی ساختاری تأثیر مثبت و معنادار و کارایی سرمایه بهره‌وری تأثیر منفی و معنادار با بازده پرتفوی ارزشی بر اساس نسبت pe داشته‌اند. آزمون فرضیه دوم هم نشان داد که سرمایه انسانی و کارایی سرمایه بهره‌وری در هر دو پرتفوی رشدی و ارزشی سهام بر اساس رشد دارایی‌ها تأثیر منفی و معناداری بر بازده سهام داشته‌اند اما کارایی ساختاری تأثیری بی معنی در هر دو پرتفوی رشدی و ارزشی بر بازده سهام داشته است عدم تقارن اطلاعاتی در هر دو پرتفوی رشدی و ارزشی بر اساس نسبت pe و رشد دارایی‌ها تأثیر مثبت و معناداری بر بازده داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Intellectual Capital Indices and Information Asymmetry on Stock Portfolio Returns: Growth or Value?

نویسندگان [English]

  • gholamreza soleimani amiri 1
  • zahra zareahanpanjeh 2
  • fatemeh daneshyar 3
1 Associate Professor of Accounting, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 MA. student of Accounting, Allameh University, Tehran, Iran.
3 Ph.D. student of Accounting, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effect of intellectual capital indices and information asymmetry on growth and value stock returns empirically. Intellectual capital has been measured using the three criteria of human capital, structural capital efficiency and productivity capital efficiency And dividing stocks into growth and value is done using the pe ratio and asset growth rate. Also, firm size, leverage ratio as control variables were included in the research pattern. The sample of the study consists of 78 companies in the period 2012-2018. The results obtained by using regression data indicate that among intellectual capital indices, human capital index has a positive and significant effect, structural efficiency has a negative and significant effect, and productivity efficiency has a negative and significant effect with grown Portfolio returns based on the pe ratio.. Also, the ratio of human capital had a significant negative impact, the structural efficiency had a positive and significant effect, and the productivity of productivity had a significant negative impact on the value portfolio return based on the pe ratio. The second hypothesis test also showed that human capital and productivity capital productivity in both growth and value portfolios based on asset growth had a negative and significant effect on stock returns But structural efficiency has had a meaningful effect on both growth and value portfolios on stock returns. Information asymmetry in both growth and value portfolios based on pe ratio and asset growth had a positive and significant effect on returns

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Intellectual Capital
  • Information Asymmetry
  • Growth Shares
  • Value Shares
  • اسدی، غلامحسین، ایوخنه القیائی، ماریا. (1393). بررسی تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی شرکت ها.  مطالعات تجربی حسابداری مالی، 11(41) , 83-103.
  • اسلامی بیدگلی، غلام‌رضا، فلاح‌پور، سعید، سبزواری، بهار سبزواری. (1391). مقایسه بازدهی روش‌های مختلف انتخاب سهام ارزشی و رشدی بر اساس مدل شش عاملی هاگن در بورس اوراق بهادار تهران.  دانش سرمایه‌گذاری، 1(1) , 125-146.
  • باد آور نهندی، یونس، خجسته، هیوا، شریف زاده، غفور. (1397). نقش تعدیل‌گری ارزش‌گذاری نادرست سهام بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و ساختار سرمایه.  پژوهش‌هایحسابداری مالی و حسابرسی، 10(37) , 53-84.
  • بنایی زاده، آمنه و حمیدرضا کردلویی، (1392)، بررسی بازده سهام رشدی و ارزشی بر مبنای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار (BE/ME) در بورس اوراق بهادار تهران، دانش سرمایه‌گذاری، 2(7) , 105-130.
  • حاجیها، زهره، مرادیان، بهاره. (1393). بررسی تأثیر عدم تقارن اطلاعات و ارزش شرکت بر سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران.  دانش سرمایه‌گذاری، 3(12) , 97-116.
  • خالقی، نوید (1389) تأثیر محافظه کاری بر تعداد دفعات پیش بینی سود توسط مدیریت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
  • خدابنده لو، مهدی، کرمی، غلامرضا، تالانه، عبدالرضا. (1396). تدوین مدل گزارشگری سرمایه انسانی در حسابداری. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 6(23) , 63-78.
  • دستگیر، محسن، گوگرد چیان، احمد، آدمیت، ستاره. (1394). رابطه بین کیفیت سود (پراکندگی سود) و بازده سهام.  پژوهش‌هایحسابداری مالی و حسابرسی، 7(26) , 21-37.
  • رحمانی، علی و عارف منش، زهره. (1391). اندازه گیری سرمایه فکری و رابطه آن با هزینه حقوق صاحبان سهام.  پژوهش‌های تجربی حسابداری، 2 (2)، 18-1.
  • رحیمی­ریگی، قاسم، مصطفایی، قدرت، کریمی، حمید و شیخ­محمدی، امیر. (1395). تأثیر اجزای سرمایه فکری بر کارایی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل تحلیلی پوشش داده­ها. دانش حسابرسی، 16، 63، 166-149.
  • سجادی، سید حسین، فرازمند، حسن، تاج الدینی، عبدالله (1392) تأثیر کیفیت حسابرسی بر هزینه‌ی سرمایه‌ی سهام عادی، پژوهش‌های تجربی حسابداری، مقاله 1، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 10، زمستان 1392، صص 109-128.
  • فلاح شمس، میرفیض، جهانشاد، آزیتا، عباسی حسن کیاده، علی­اکبر (1397). بررسی روابط پویای حجم و بازده سهام با عدم تقارن اطلاعاتی در سطوح مختلف اندازه معاملات، فصلنامه مطالعات مدیریت و حسابداری، (4)2، 100-86.
  • فیروزنیا، امیر، داداشی، ایمان، غلام نیا روشن، حمیدرضا. (1398). اعتباریابی ابزار سنجش گزارشگری سرمایه فکری در ایران مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی براساس نظریه نمایندگی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(31) , 69-84.
  • کیقبادی، امیررضا، صدیق بهزادی، شادان، طهماسبی خورنه، سعید، سیف، سمیرا. (1397). تأثیر کیفیت افشای اطلاعات و عدم تقارن اطلاعاتی بر نوسان پذیری بازده سهام با استفاده از سیستم معادلات همزمان. پژوهشهای حسابداری مالی وحسابرسی، (40)10، 88-69.

  • مدهوشی، مهرداد و اصغرنژاد امیری، مهدی (1388)، «سنجش سرمایه فکری و بررسی رابطه آن با بازده مالی شرکت‌ها»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی. شماره 57، پاییز 1388: 101-116.
  • مهرانی، ساسان و حیدری، مهدی (1392) نبین عوامل موثر بر عدم تقارن اطلاعاتی سود بودجه شده با پیش بینی شده حاصل از شبکه‌های عصبی فازی، تحقیقات حسابداری حسابرسی، انجمن حسابداری ایران، شماره 19، صص 22-37.
  • نمازی، محمد و ابراهیمی، شهلا، (1388)، «بررسی تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی جاری و آینده شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» تحقیقات حسابداری و حسابرسی، شماره چهارم، صص 22-1.
  • نیکبخت، محمدرضا، یزدانیان، عالمه، جمالی، الهام. (1395). تحلیل هزینه- منفعت افشای سرمایه فکری از دیدگاه صاحب نظران و کارشناسان حسابداری. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 5(18) , 95-104.
  • نیکومرام، هاشم و اسحقی، فاطمه (1389) رابطه بین تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد شرکت‌های ارزشی و رشدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 3(شماره 2) پیاپی 6, 133-163.

 

  • Choong, K., (2008) “Intellectual capital: Definitions, categorizations and reporting models”, Journal of Intellectual Capital, Vol. 9, No. 4.
  • Fama, E. F, et R. Kenneth. 2003, The cross-section of expected stock returns, Journal of Finance
  • Fama, E. F., & French, K. R. (2007). Disagreement, tastes, and asset prices. Journal of Financial Economics83(3) , 667-689.
  • Haugen, R., (2001) , The Inefficient Stock Market: What Pays Off and Why, 2nd
  • Hendriksen, E. and V. Berda,(1992) , "Accounting Theory", 5th ed. New Yourk: Irwiin. Juan García-Teruel, P. and Martínez-Solano, P.,(2007) , "Effects of working capital management on SME profitability", International Journal of Managerial Finance, Vol. 3, No. 2, 164-177.
  • LaFond, R., and R. Watts, 2008, "The Information Role of Conservatism", The Accounting Review (forthcoming). Availble at URL: http://www.ssrn.com
  • M, Shoukat Malik. M, Aslam. S, (2012) , Intellectual capital efficiency
    and corporate performance in developing countries: A Comparison between
    islamic and conventional banks of Pakistan . Interdisciplinat. Journal of
    contemporary research in business,4,(1) : 405-420.
  • Lee Yee Meei and Whiting H.Rosalind. (2011). "Technology, Intellectual Capital Disclosure and Cost of Capital".Paper_accepted_for_presentation_at_AFAANZ_Conference, Darwin,_Australia,1-33.
  • Mutalib, A, (2015), “Information Asymmetric Effect on the Stock Return Volatility in Nigerian Capital Market”, Available at SSRN 2752915.
  • Najibullah, S., Mohiuddin, M. and Shahid, A.I., (2006) .An exploratory study on intellectual capital performance of the commercial banks in Bangladesh, The Cost and Management, Vol. 34, No. 6.
  • Prabowo, B. (2017). The Impact of Intellectual Capital Disclosure and Information Asymmetry on the Cost of Equity Capital. International Journal of Research in Business and Social Science (2147- 4478) , 6(5) , 1-12. https://doi.org/10.20525/ijrbs.v6i5.763
  • Roos,G.andRoos,J.(1997) ,"MeasuringYourCompany’sIntellectualPerformance",LongRan gePlanning,Vol.30No.3,pp.426-413.
  • Yassin, M. M., Ali, H. Y., & Hamdallah, M. E, (2015), “The Relationship between Information Asymmetry and Stock Return in the Presence of Accounting Conservatism”, International Journal of Business and Management, 10(5), PP. 126.