شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر احتمال بروز تقلب یا اعمال مجرمانه توسط حسابداران با استفاده از نظریه مثلث تقلب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

2 دانشیار، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران (نویسنده مسئول)

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر احتمال بروز تقلب یا اعمال مجرمانه توسط حسابداران با استفاده از نظریه مثلث تقلب می باشد. روش تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا توصیفی- همبستگی می باشد همچنین از نظر شیوه جمع آوری داده ها پیمایشی و از نظر زمان اجرای پژوهش مقطعی می‌باشد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه در دوره زمانی سال 1395-1394، استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه حسابداران در سطح شهرستان یزد بوده و نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان با  حجم جامعه نامحدود 388 نفر تعیین گردید. به منظور انجام تجزیه‌ وتحلیل داده‌های پژوهش از روش های آماری تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم و مدل یابی معادلات ساختاری استفاده گردید. همچنین برای رتبه بندی عوامل تقلب از آزمون فریدمن استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که اجزای سه گانه مثلث تقلب بر اقدام به تقلب یا اعمال مجرمانه توسط حسابداران تأثیرگذار است و در رتبه بندی عوامل نیز نتایج نشان داد مهمترین عامل بروز تقلب وجود موقعیت (فرصت) می باشد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identify and rank the factors affecting the risk of fraud or criminal acts by accounting using the fraud triangle theory

نویسندگان [English]

  • Ehsan Mohammadi Moghadam 1
  • Mohamoud Moeinadin 2
  • Forough Heyrani 3
1 MSc, Department of Accounting, Yazd Branch, Islamic Azad University, Yazd, Iran
2 Associate Professor, Department of Accounting, Yazd Branch, Islamic Azad University, Yazd, Iran (Corresponding Author)
3 Assistant Professor, Department of Accounting, Yazd Branch, Islamic Azad University, Yazd, Iran
چکیده [English]

The present study seeks to identify and rank the factors affecting fraud or fraudulent activities of accountants by using fraud triangle theory. This is an applied study using descriptive-correlation method to analyze the data. This is also a survey using cross-section method to collect the data. This study includes a two-year period covering 2015 and 2016. The population is composed of the accountants of Yazd city. To select the sample, an unlimited population is identified and finally the sample which is based on Morgan table includes 388 individuals. To achieve the intended sample, 430 questionnaires are distributed and 402 ones are returned back. The reliability of the questionnaire is determined by Chronbach’s alpha which is 0.869 and it confirms the reliability. To analyze the data, confirmatory factor analysis, second order confirmatory factor analysis and structured equation modelling are used. Friedman test is selected to determine the ranking of fraud factors. The findings reveal that the triple components of fraud triangle impact fraud and fraudulent activities of accountants. The results about factors’ ranking represent that the most significant factor of fraud is the presence of fraud opportunity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fraud Triangle
  • Accountants
  • Fraud or Fraudulent Activities
  • Corruption

مراجع

*       انصاری، عبدالمهدی و کمالی کرمانی، نرجس؛ (1391)، بررسی عوامل موثر بر تصمیم حسابرسان جهت استفاده از ابزار کمکی تصمیم گیری در ارزیابی ریسک تقلب مدیریت، نشریه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، زمستان، ش 16، 79-62.
*       برزگری خانقاه، جمال و موسوی بیوکی، فاطمه السادات؛ (1394)، مروری بر مطالعات و مفاهیم تقلب در حسابداری و حسابرسی، نشریه مطالعات حسابداری و حسابرسی، زمستان، ش 16، ص 73-58.
*       برزگری خانقاه، جمال؛ موسوی بیوکی، فاطمه السادات و زنجیرچی، سیدمحمود؛ (1394)، دیدگاه استفاده کنندگان صورت های مالی درباره اهمیت و رواج عوامل خطر تقلب در گزارشگری مالی (مطالعه موردی استان یزد)، مجله بررسی های حسابداری، تابستان، دوره دوم، ش 7، ص 24-1.
*       بولو، قاسم و صادقی، پیمان؛ (1390)، تأثیر ویژگیهای اخلاقی فردی حسابرسان بر استفاده از راهنمای تصمیم در کشف تقلب مدیریت، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال ششم، ش 1 ، ص 83-74.
*       پورحیدری، امید و بذرافشان، سعید؛ (1390)، اهمیت بسترهای خطر تقلب از دیدگاه حسابرسان مستقل، پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی، تابستان، سال سوم، ش 10، ص 25-1.
*       پورحیدری، امید و بذرافشان، سعید؛ (1391)، بررسی اثر ویژگی های فردی حسابرسان در تعیین اهمیت بسترهای خطر تقلب، پژوهش های تجربی حسابداری مالی، بهار، شماره 3، 52-28.
*       پورحیدری، امید و بذرافشان، سعید؛ (1391)، بررسی سودمندی استفاده از چک لیست راهنمای کشف تقلب در ارزیابی خطر تقلب مدیریت، پژوهش های تجربی حسابداری، بهار، دوره 1، ش 3، ص 86-69.
*       حساس یگانه، یحیی؛ اسکو، وحید و داغانی، رضا؛ (1388)، تقلب در شرکت ها چه کسانی هشدار می دهند؟، مجله حسابدار رسمی، تابستان، دوره جدید، ش 6، ص 41-35.
*       رضایی، فرزین و جعفری نیارکی؛ (1394)، رابطه بین اجتناب مالیاتی و تقلب در حسابداری شرکتها، پژوهشنامه مالیات، تابستان، دوره 23، ش 26، 134-109.
*       رهنمای رودپشتی، فریدون؛ (1391)، داده کاوی و کشف تقلب های مالی، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، پاییز، سال اول، ش 3، ص 33-17.
*       عرب مازار، علی اکبر؛ صمدی لرگانی، محمود و ایمنی، محسن؛ (1393)، الماس تقلب و مسئولیت مدیران و حسابرسان در قبال پیشگیری از تقلب، مجله مطالعات حسابداری و حسابرسی، زمستان، ش 12، ص 16-2.
*       مرادی، جواد؛ رستمی، راحله و زارع، رضا؛ (1393)، شناسایی عوامل موثر بر احتمال وقوع تقلب در گزارشگری مالی از دید حسابرسان و بررسی تاثیر آنها بر عملکرد مالی شرکت، پیشرفت های حسابداری، تابستان و پاییز، دوره 6، ش 1، ص 173-141.
*       نظری، رضا و صیادی، محمد؛ (1392)، مثلث تقلب، فصلنامه حسابدار رسمی، بهار، ش 21، ص 36-27.
*       وحیدی الیزیی، ابراهیم و حامدیان، حامد؛ (1388)، برداشت حسابرسان ایران از کارایی علایم خطر در کشف گزارشگری مالی متقلبانه، تحقیقات حسابداری، پاییز، ش 3، ص 197-162.
*       هاشمی نژاد، محمد؛ ابراهیمی، سیدبابک؛ صیقلی، محسن و کیانی، محمدحسین؛ (1391)، رتبه بندی معیارهای تقلب و سوء استفاده مالی، سومین همایش ملی مهندسی صنایع و سیستم، اردیبهشت.
*       Amara, I., A .B. Amar, &A .Jarboui . (2013). Detection of Fraud in Financial Statements: French Companies as a Case Study. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences 3(5): 456-472.
*       Apostolou, B., J. M. Hassell, S. A. Webber, & G. E. Sumners. (2001). The Relative Importance of Management Fraud Risk Factors. Behavioral Research in Accounting 13: 1-24.
*       Albrecht, W. S., and C. O. Albrecht. (2003). "Fraud Examination and Prevention". (March 21). Mason, OH: Thompson-Southwestern.
*       Albrecht, C., Holland, D., Malagueno, R., Dolan, S., and Tzafrir, S. (2014). TheRole of Power in Financial Statement Fraud Schemes, Journal of BusinessEthics, Publisher: Springer Netherlands.
*       BoyepeAni, Odunayo. (2014). " Fraudulent Financial Reporting: The Nigerian Experience". The Clute Institute International Academic Conference , San Antonio, Texas.
*       Beasley, M. S., J. V. Carcello, D. R. Hermanson & P. D. Lapides. (2000).Fraudulent Financial Reporting: Consideration of Industry Traits and Corporate Governance Mechanisms. Accounting Horizons, 14 (4),441- 454.
*       Bell, T., S. Szykowny, & J. Willingham. (1991) Assessing the likelihood of fraudulent financial reporting: A cascaded logit approach. Working Paper, KPMG Peat Marwick, Montvale, NJ.
*       Cressey, D. R. (1973). Other people’s money. Montclair, NJ: Patterson Smith.
*       Chi-Chen Lin., An-An Chiu.,Shaio Yan Huang., David C. Yen. (2015). " Detecting the financial statement fraud: The analysis of the differencesbetween data mining techniques and experts’ judgments". Knowledge-Based Systems  Vol 89. PP 459–470.
*       Dellaportas, Steven, (2013), "Conversations with inmate accountants: Motivation, opportunity and the fraud triangle", Accounting Forum, Vol. 37, PP. 29– 39.
*       www.elsevier.com/locate/jfec. (July/August).
*       Daigle R.J, Hayes D.C & Morris P.W. (2014).Dr. Phil and Montel help AIS students ‘‘Get Real’’ with the fraud triangle. Journal of Accounting Education 32. 146-159.
*       Dechow, P.M., R. G. Sloan, & A. P. Sweeney. (١٩٩٦).Causes and consequencesof earnings manipulation: An analysis of firms subject to enforcement actions bythe SEC. Contemporary Accounting Research 13 (1): 1-36.
*       Douglas M. Boyle, F. Todd DeZoort, Dana R. Hermanson,(2015). " The effect of alternative fraud model use on auditors’ fraud risk judgments ". J. Account. Public Policy Vol 34 .PP 578–596.
*       Erickson, M. , M. Hanlon, & E. L. Maydew. (2006). Is there a link between executive equity incentives and accounting fraud? Journal of Accounting Research44 (March): 113-144.
*       FazliAghghaleh, SH., Iskandar, T.M., & Mohamed, Z.M. (2014). " Fraud Risk Factors of Fraud Triangle and the Likelihood of Fraud Occurrence: Evidence from Malaysia, Information Management and Business Review, 6(1), 1-7.
*       Gramling, A., & Mayers, P.M, (2003). Internal Auditors Assessment of Fraud Warning Signs: Implications For External Auditors, The CPA Journal: 6 (73), 20-32.
*       Heiman-Hoffman, Vicky B.& Morgan, Kimberly P. (1996). The Warning Signs of Fraudulent Financial Reporting, Journal of Accountancy, 182(4), 75-77.
*       Hackenbrack, K. (1993).“The Effect of Experience with Different SizedClient on Auditor EvaluationsFraudulent Financial Reporting Indicators”.Auditing: A Journal of Practice & Theory,12 (1): 99-100.
*       Hansen, J &B . K. Klamm . (2012). A study of accounting students' ability torecognize and evaluate fraud risk. The Journal of Theoretical AccountingResearch8(1): 1-23.
*       Kamrani, H. ,Abedini, B. (2014). " A study on the relationship between fraud and financial liability of listed companies in Tehran Stock Exchange". World of Researches Publication , Ac. J. Acco. Eco. Res. Vol. 3, Issue 6, 530-540.
*       Loebbecke, J.K., M.M. Eining, & J.J. Willingham, (1989). Auditors’ Experience with Material Irregularities: Frequency, Nature, And Detectability. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 8 (Fall), 1-28.
*       Morales, J, Gendron, Y, Guenin-Paracini, H.(2014). The construction of the risky individual and vigilant organization: A genealogy of the fraud triangle. Accounting, Organizations and Society39, 170–194.
*       Moyes Glen, D., Lin, p., Landry, R.M. & Vicdan, H. (2006). Internal Auditors Perceptions of The Effectiveness of Red Flags To Detect Fraudulent Financial Reporting, Journal of Accounting, Ethics & Public Policy, 6(1),102-113.
*       MadanLal, B.,(2013)." Corporate Accounting Fraud: A Case Study of Satyam Computers Limited". OpenJournalofAccounting. 2, 26-38.
*       Perols, J . L., & B . A . Lougee. (2011).The relation between earnings management and financial statement fraud. Advances in Accounting, incorporating Advances in International Accounting, 27, 39-53.
*       Ravisankar P. , Ravi V. , Raghava G. , Bose I. (2011)."Detecting Of Financial Statement Fraud And Feature Selection Using Data Mining Techniques". Decision Support Systems 50. 491-500.
*       Soltani, b. (2007), "Auditing: An International Approach", Pearson Education.
*       Spathis, C. (2002).Detecting False Financial Statements Using Published Data: Some Evidence from Greece. Managerial Auditing Journal,17(4), pp. 179-191.
*      Skousen, C., & Wright, C. (2006). Contemporaneous Risk Factors and the prediction of Financial Statement Fraud, Working paper.
دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت
دوره 7، شماره 25
فروردین 1397
صفحه 123-138

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار