بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش XBRL در شرکت ملی نفت ایران و شرکت های تابعه آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضوهیأت علمی گروه حسابداری دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

2 عضوهیأت علمی گروه مدیریت فناوری اطلاعات دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکترای حسابداری و مدرس دانشگاه الزهرا، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش XBRL  در شرکت ملی نفت ایران و شرکت­های تابعه آن است. بدین منظور، 141 نفر از کارکنان امورمالی شرکت ملی نفت ایران و شرکت­های تابعه آن در پژوهش حاضر شرکت کردند. آنان به پرسشنامه­های ارتباط شغلی، پیچیدگی ادراک شده، سازگاری ادراک شده، کیفیت نرم­افزار، تجربه نرم­افزار، حمایت سازمانی، سودمندی و سهولت ادراک شده و استفاده از XBRL پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از مدل تحلیل مسیر با نرم­افزار LISREL استفاده شد. نتایج نشان داد که تأثیر متغیرهای  سهولت استفاده ادراک شده و سودمندی ادراک شده  بر استفاده از XBRL مثبت و معنادار است. تأثیر مستقیم سهولت استفاده ادراک شده بر سودمندی ادراک شده مثبت و معنادار است. تأثیر مستقیم متغیرهای حمایت سازمانی، کیفیت نرم افزار، تجربه نرم افزار  و سازگاری ادراک شده بر سهولت ادراک شده مثبت و معنادار است. تأثیر مستقیم متغیرهای ارتباط شغلی و سازگاری ادراک شده بر سودمندی ادراک شده مثبت و معنادار است. اما تأثیر متغیر پیچیدگی شغلی  بر سودمندی ادراک شده منفی و معنادار است. علاوه بر این تأثیر غیر مستقیم متغیرهای سهولت ادراک شده، ارتباط شغلی، سازگاری ادراک شده، کیفیت نرم افزار، حمایت سازمانی و تجربه نرم افزار بر استفاده از XBRL مثبت و معنادار است. اما تأثیر غیرمستقیم پیچیدگی ادراک شده بر استفاده از XBRL منفی و معنادار است. در مجموع یافته­ها نقش ارتباط شغلی، پیچیدگی ادراک شده، سازگاری ادراک شده، کیفیت نرم­افزار، تجربه نرم­افزار، حمایت سازمانی، سودمندی و سهولت ادراک شده در استفاده از XBRL را مورد تأکید قرار می­دهند.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Factors Affecting Adoption of XBRL in the National Iranian Oil Company and its Subsidiary Companies

نویسندگان [English]

  • Ali Hosseini 1
  • Neda Abdolvand 2
  • Elham Hasani Azar 3
1 Faculty member of accounting department of Alzahra University, Tehran, Iran
2 Faculty member of IT department of Alzahra University, Tehran, Iran
3 Ph.D. student of accounting and lecturer at Alzahra University (Corresponding Author)
چکیده [English]

The present study aims to investigate the factors affecting the adoption of XBRL in the National Iranian Oil Company and its subsidiary companies. For this purpose, 141 employees of the finances of National Iranian Oil Company and its subsidiary companies participated in this study. The respondents filled out their relationship at work, perceived complexity, compatibility, perceived software quality, software experience, organizational support, perceived usefulness and ease of use of XBRL responded.
To analyze the data, the model was used path analysis with LISREL software. The results showed that variables perceived ease of use and perceived usefulness of the use of XBRL is positive and significant. The results showed that variables perceived ease of use and perceived usefulness of the use of XBRL is positive and significant. Direct effect on perceived usefulness, perceived ease of use is significant and positive. The direct impact of variables, organizational support, software quality, software experience and compatibility on perceived ease of perceived positive and significant. Direct effect on perceived usefulness, perceived compatibility of career and relationship variables is positive and significant. But a significant negative impact on perceived usefulness is variable and job complexity. In general, findings regarding the role of job , perceived complexity , compatibility , perceived software quality , software experience , organizational support , perceived usefulness and ease of use XBRL to emphasize this location.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • business communication
  • complexity
  • compatibility
  • software quality
  • software experience
  • organizational support
  • usefulness
  • perceived ease of use of XBRL

مراجع

*       احمدپور، احمد؛ باقریان، رقیه؛ باقریان، عباس (1388). امکان سنجی بکارگیری زبان گزارشگری تجاری قابل توسعه در شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران، فصل نامه بورس، شماره6، 31-70.
*       باقریان، عباس (1386). بورس الکترونیک، استانداردها و شبکه‌های هوشمند نظارتی، ماهنامۀ بورس، 1: 40-61.
*    بزرگ‌اصل،موسی و ولی‌پوررکنی،جمال (1385) .آشنایی‌با مفاهیم وکاربردزبان‌گزارشگری تجاری‌گسترش‌پذیر. فصلنامۀ حسابدار رسمی، 3(8 و 9): 83-90.
*       جواد امانی ساری بگلو، مسعود غلامعلی لواسانی، جواد اژه ای و هیمن خضری آذر (1390). رابطه ارزش های فرهنگی و متغیرهای فردی با میزان استفاده از رایانه در دانشجویان. مجله علوم رفتاری،  5 (1): 1-10.
*       سبحانی نژاد، مهدی، نوروزی، علی؛ امانی، جواد؛ حیات، علی­اصغر (1389). تبیین نقش حمایت سازمانی، تجربه، اضطراب و خودکارآمدی رایانه در پیش بینی کاربست رایانه.  مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 7 (11): 45-68.
*       شیخ شعاعی، فاطمه و علومی، طاهره (1389). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کتابداران کتابخانه­های دانشکده­های فنی دانشگاه­های دولتی شهر تهران. کتابداری و اطلاع رسانی، جلد ۱۰ شماره3، 33-9.
*       عرب‌مازار یزدی، محمد (1383). گزارشگری مالی در عصر تجارت الکترونیکی، مجموعه سخنرانی‌ها و مقالات همایش گزارشکری مالی، تحولات پیش روی، انجمن حسابداران خبرۀ ایران، دی‌ماه 1383،  77-97.
*       فردمال، جواد؛ جواد کشوری، کامران (1393). تعیین روایی و پایایی ابزار ارزیابی کاربردپذیری یک نرم­افزار تحت وب. مجله ارگونومی، 2(3): 57-69.
*       منصوری، فریده(1385).  گزارشگری مالی ـ حسابرسی و آینده. فصل‌نامۀ حسابرس، شمارۀ 35، 72-75.
*       نیکبخت، محمدرضا؛ گل کار، راحله (1390). بررسی عوامل موثر بر پذیرش زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی در شرکت ملی پتروشیمی ایران و شرکتهای تابعه، فصل نامه بررسی های حسابداری و حسابرسی، شماره 66، 81-94.
*       نیکومرام، هاشم؛ شکاری، ناصر (1389). ارتباط گزارشگری مالی قابل توسعه با ویژگی­های کیفی اطلاعات حسابداری از دیدگاه حسابداران ارشد شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار. حسابداری مدیریت، 3 (6): 77-87.

*       هومن، حیدر علی (1387). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران: انتشارات سمت.

*       Akour, I. (2006). Factors influencing faculty computer Literacy and use in Jordan: A multivariate analysis. Doctoral Dissertation, Louisiana Tech University.
*       Al-Qeisi, K., Dennis, C., Alamanos, E., & Jayawardhena, C. (2014). Website design quality and usage behavior: Unified theory of acceptance and use of technology. Journal of Business Research, 67(11), 2282-2290.
*       Baldwin, A. A., & Trinkle, B. S. (2011). The impact of XBRL: A Delphi investigation. The International Journal of Digital Accounting Research, 11(17), 1-24.
*       Baleghi-Zadeh, S., Ayub, A. F. M., Mahmud, R., & Daud, S. M. (2014). Behaviour Intention to Use the Learning Management: Integrating Technology Acceptance Model with Task-Technology Fit. Middle-East Journal of Scientific Research, 19, 76-84.
*       Baran, K. S., & Stock, W. G. (2015, July). Interdependencies between acceptance and quality perceptions of social network services: the standard-dependent user blindness. In Proceedings of the 9th International Multi-Conference on Society, Cybernetics and Informatics (IMSCI 2015) (pp. 12-15).
*       Bergeron. (2003).Essentials of XBRL. Financial reporting in the 21st century, Wiley, Hoboken, NJ.
*       Boritz, J.E & W.G, No. (2003a). Business reporting with WML: XBRL (Extensible Business Reporting Language). The Internet Encyclopedia, John Wiley, New York.
*       Chang, S. C., & Tung, F. C. (2008). An empirical investigation of students' behavioural intentions to use the online learning course websites. British Journal of Educational Technology, 39(1), 71-83.
*       Chau,P.Y., & Hu, P. J. H. (2001). Information technology acceptance by individual professionals: A model comparison approach*. Decision Sciences, 32(4), 699-719.
*       Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 319-340.
*       Doll,W.J. (1985). Avenues for top management involvement in successful MIS development. MIS quarterly, 17-35.
*       Efendi,J., Park, J. D., & Smith, L. M. (2014). Do XBRL filings enhance informational efficiency? Early evidence from post-earnings announcement drift. Journal of Business Research, 67(6), 1099-1105.
*       Esen, M., & Özbağ, G. K. (2014). An Investigation of the Effects of Organizational Readiness on Technology Acceptance in e-HRM Applications. International Journal of Human Resource Studies, 4(1), Pages-232.
*       Fishbein, M., & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention and behavior: An introduction to theory and research.
*       Gardner, C., & Amoroso, D. L. (2004, January). Development of an instrument to measure the acceptance of internet technology by consumers. In System Sciences, 2004. Proceedings of the 37th Annual Hawaii International Conference on (pp. 10-pp). IEEE.
*       Goodhue, D. L., & Thompson, R. L. (1995). Task-technology fit and individual performance. MIS quarterly, 213-236.
*       Grosu, V., Hlaciuc, E., Iancu, E., Petris, R., & Socoliuc, M. (2010). The role of the XBRL standard in optimizing the financial reporting. arXiv preprint arXiv:1002.3997.
*       Hernández, B., Jiménez, J., & Martín, M. J. (2008). Extending the technology acceptance model to include the IT decision-maker: A study of business management software. Technovation, 28(3), 112–121.
*       Hsu, C. L., Lu, H. P., & Hsu, H. H. (2007). Adoption of the mobile Internet: An empirical study of multimedia message service (MMS). Omega, 35(6), 715-726.
*       Igbaria, M., & Iivari, J. (1995). The effects of self-efficacy on computer usage. Omega, 23(6), 587-605.
*       Igbaria, M., Parasuraman, S., & Baroudi, J. J. (1996). A motivational model of microcomputer usage. Journal of management information systems, 127-143.
*       Jaruwachirathanakul, B., & Fink, D. (2005). Internet banking adoption strategies for a developing country: the case of Thailand. Internet research, 15(3), 295-311.
*       Karahanna, E., Agarwal, R., & Angst, C. M. (2006). Reconceptualizing compatibility beliefs in technology acceptance research. Mis Quarterly, 781-804.
*       Kelemen, Z. D., Bényász, G., & Badinka, Z. (2014). A measurement based software quality framework. arXiv preprint arXiv:1408.3253.
*       Kim, H. J., Mannino, M., & Nieschwietz, R. J. (2009). Information technology acceptance in the internal audit profession: Impact of technology features and complexity. International Journal of Accounting Information Systems, 10(4), 214-228.
*       King, W.R.and  Rodriguez . J.I.(1978) Evaluating MIS , MIS Quarterly.
*       Klopping, I. M., & McKinney, E. (2004). Extending the technology acceptance model and the task-technology fit model to consumer e-commerce. Information technology learning and performance journal, 22, 35-48.
*       Kuo, R. Z., & Lee, G. G. (2011). Knowledge management system adoption: exploring the effects of empowering leadership, task-technology fit and compatibility. Behaviour & Information Technology, 30(1), 113-129.
*       Lee, Y. H., Hsieh, Y. C., & Hsu, C. N. (2011). Adding innovation diffusion theory to the technology acceptance model: Supporting employees' intentions to use e-learning systems. Journal of Educational Technology & Society, 14(4), 124-137.
*       Lin, J. C. C. (2008). Acceptance of blog usage: The roles of technology acceptance, social influence and knowledge sharing motivation. Information & management, 45(1), 65-74.
*       Lu, H. P., & Yang, Y. W. (2014). Toward an understanding of the behavioral intention to use a social networking site: An extension of task-technology fit to social-technology fit. Computers in Human Behavior, 34, 323-332.
*       Martins, C., Oliveira, T., & Popovič, A. (2014). Understanding the Internet banking adoption: A unified theory of acceptance and use of technology and perceived risk application. International Journal of Information Management, 34(1), 1-13.
*       Mathieson, K. (1991). Predicting user intentions: comparing the technology acceptance model with the theory of planned behavior. Information systems research, 2(3), 173-191.
*       Oh, J., & Yoon, S. J. (2014). Validation of Haptic Enabling Technology Acceptance Model (HE-TAM): Integration of IDT and TAM. Telematics and Informatics, 31(4), 585-596.
*       Oppenheim, R. (2008). XBRL 101-Value for the Accounting Professional, Business Analyst Company Executive, CPA Practice. Forum.4
*       Park, N., Rhoads, M., Hou, J., & Lee, K. M. (2014). Understanding the acceptance of teleconferencing systems among employees: An extension of the technology acceptance model. Computers in Human Behavior, 39, 118-127.
*       Plumlee, R. D., & Plumlee, M. A. (2008). Assurance on XBRL for financial reporting. Accounting Horizons, 22(3), 353-368.
*       Ramirez, D. E. (2014). Perceptions of a learning management system: Acceptance, usefulness, and usage among university undergraduate faculty (Doctoral dissertation, UNIVERSITY OF THE INCARNATE WORD).
*       Rogers, E.M. (1983), Diffusion of Innovations, Free Press, NewYork, NY. PP211
*       Ryu, M. H., Kim, S., & Lee, E. (2009). Understanding the factors affecting online elderly user’s participation in video UCC services. Computers in Human Behavior, 25(3), 619-632.
*       Srite, M. (2000).  The influence of national culture on the acceptance and use of information technologies: An empirical study. Doctoral dissertation, Florida State University.
*       Taylor, S., & Todd, P. A. (1995). Understanding information technology usage: A test of competing models. Information systems research, 6(2), 144-176.
*       Thompson, R. L., Higgins, C. A., & Howell, J. M. (1991). Personal computing: toward a conceptual model of utilization. MIS quarterly, 125-143.
*       Venkatesh, V., & Brown, S. A. (2001). A longitudinal investigation of personal computers in homes: adoption determinants and emerging challenges. MIS quarterly, 71-102.
*       Workman, M. (2014). New media and the changing face of information technology use: The importance of task pursuit, social influence, and experience. Computers in Human Behavior, 31, 111-117.
*       Zain, M., Rose, R. C., Abdullah, I., & Masrom, M. (2005). The relationship between information technology acceptance and organizational agility in Malaysia. Information & Management, 42(6), 829-839.
*       Zhou, T., Lu, Y., & Wang, B. (2010). Integrating TTF and UTAUT to explain mobile banking user adoption. Computers in Human Behavior, 26(4), 760-767
دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت
دوره 7، شماره 25
فروردین 1397
صفحه 41-56

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار